Η Σουηδία εδώ και αρκετό καιρό πειραματίζεται με την εξάωρη εργασία, σε μια προσπάθεια να σταθμίσει τα οφέλη και τη ζημία από τη μείωση των ωρών εργασίας και να εξετάσει εάν και κατά πόσο ένα νέο εργασιακό «μοντέλο» θα μπορούσε να εφαρμοστεί επιτυχώς.
Τώρα όμως η διετής πειραματική περίοδος έχει λήξει και ήδη αρκετοί εργαζόμενοι που θα πρέπει να επιστρέψουν στο καθιερωμένο 8ωρο, όπως η 26χρονη νοσοκόμα Emilie Talander που εργάζεται σε οίκο ευγηρίας στο Gothenburg και δηλώνει πως στην ιδέα και μόνο πως θα αυξηθούν και πάλι οι ώρες εργασίας της «αισθάνεται πιο κουρασμένη τώρα, απ' ό,τι ήταν πριν» και αναλογίζεται πως τώρα θα έχει λιγότερο ελεύθερο χρόνο πχ για να μαγειρέψει ή για να διαβάσει την 6χρονη κόρη της. «Κατά τη διάρκεια της πειραματικής περιόδου όλοι είχαν περισσότερη ενέργεια. Έβλεπα πως όλοι ήταν χαρούμενοι».
Το ερώτημα βέβαια δεν είναι μόνο πως αισθάνονται οι εργαζόμενοι που θα πρέπει να επιστρέψουν στην 8ωρη εργασία αλλά και ποια είναι τα αποτελέσματα αυτού του πειράματος. Οι ερευνητές παρακολούθησαν από κοντά τους εργαζόμενους που έκαναν βάρδιες 6 ωρών αλλά και εργαζόμενους που συνέχιζαν κανονικά με την 8ωρη εργασία τους προκειμένου να συγκρίνουν τα δύο διαφορετικά μοντέλα και τώρα αναμένεται η επίσημη έκθεσή τους.
Σύμφωνα με πληροφορίες κατά τη διάρκεια της δοκιμαστικής περιόδου των 18 μηνών οι νοσοκόμες που μετείχαν στο πρόγραμμα δήλωσαν ασθένεια λιγότερες ημέρες, ανέφεραν πως ήταν πιο υγιείς και είχαν περισσότερη ενέργεια ενώ η αποδοτικότητα τους στη δουλειά αυξήθηκε και φρόντισαν να διοργανώνουν κατά 85% περισσότερες δραστηριότητες για τους ηλικιωμένους που φρόντιζαν.
Ωστόσο, σύμφωνα με το BBC, το όλο πρόγραμμα έγινε στόχος σκληρής κριτικής με βασικό επιχείρημα πως το κόστος ήταν υψηλότερο από τα οφέλη και τελικά οι κεντροδεξιά πτέρυγα του Δημοτικού Συμβουλίου στο Gothenburg άσκησε πιέσεις για τον τερματισμό του τονίζοντας πως δεν είναι οικονομικά βιώσιμο. Σημειώνεται πως το κόστος περιορίστηκε στις προβλέψεις του αρχικού budget και ανήλθε στα περίπου 1,2 εκατ. ευρώ κυρίως επειδή - εξαιτίας της μείωσης του ωραρίου - χρειάστηκε η πρόσληψη 17 νοσηλευτριών ώστε να καλυφθούν οι βάρδιες. Κάτι που αν και οικονομικά επιζήμιο βοήθησε στη μείωση της ανεργίας ενώ υπήρξε και μείωση του εργασιακού κόστους εξαιτίας των λιγότερων ημερών αναρρωτικής άδειας που δόθηκαν.
Ασχέτως πάντως της βιαστικής διακοπής του προγράμματος στο Gothenburg, πολλοί άλλοι δήμοι στη Σουηδία έχουν αποφασίσει να υλοποιήσουν το ίδιο πειραματικό πρόγραμμα επιλέγοντας μάλιστα ομάδες εργαζομένων που παρουσιάζουν υψηλά ποσοστά burnout και προβλημάτων υγείας όπως οι κοινωνικοί λειτουργοί και οι νοσηλευτές.
Υπάρχουν βέβαια και οι διοικούντες ιδιωτικών επιχειρήσεων όπως ο Erik Gatenholm που δηλώνει πως η 6ωρη εργασία δεν ταιριάζει στον επιχειρηματικό κόσμο ή στις startup εταιρείες. Τονίζεται πως πρόκειται για μια διαδικασία που απαιτεί χρόνο, κάτι που δεν υπάρχει σε αφθονία στον συγκεκριμένο τομέα ενώ και ο δρ Aram Seddigh υποστηρίζει πως το 6ωρο δεν ταιριάζει σε οργανισμούς όπου τα όρια μεταξύ εργασίας και προσωπικής ζωής είναι πιο ασαφή.
Όπως τονίζεται δε στο σχετικό δημοσίευμα του ΒΒC, οι πιθανότητες η Σουηδία να νομοθετήσει για τη μείωση του 40ωρου δεν είναι πολλές ενώ σε εθνικό επίπεδο το Αριστερό είναι το μόνο κοινοβουλευτικό κόμμα που στηρίζει μια τέτοια αλλαγή και η δύναμή του- 6% στις εθνικές εκλογές- είναι περιορισμένη.
Βέβαια τα ερωτήματα που μένουν αναπάντητα είναι πολλά. Όπως πχ πως μπορεί κανείς να βάζει στην ίδια ζυγαριά οφέλη όπως η βελτίωση της υγείας ενός εργαζόμενου με το οικονομικό κόστος μια πιθανής μείωσης των ωρών εργασίας; Μήπως ανάλογες αντιδράσεις δεν υπήρχαν και όταν ασκούνταν πιέσεις για την καθιέρωση του 8ωρου με ανάλογα επιχειρήματα; Ή μήπως ακριβώς το επιχείρημα πως σε κάποιους χώρους εργασίας είναι ασαφή τα όρια εργασίας-προσωπικής ζωής και άρα απαγορευτική η μείωση των ωρών εργασίας, καθιστά πιο επιτακτική την ανάγκη για μικρότερης διάρκειας βάρδιες;