Δημοψήφισμα Τουρκία: Μικρό προβάδισμα του «ναι». Χάνει 3 μεγάλες πόλεις ο Ερντογάν

Δημοψήφισμα Τουρκία: Μικρό προβάδισμα του «ναι». Χάνει 3 μεγάλες πόλεις ο Ερντογάν
|
Open Image Modal
ISTANBUL, TURKEY - APRIL 16: Portraits of Mustafa Kemal Ataturk and Turkish President Recep Tayyip Erdogan are seen next to an 'Evet' (Yes) clock on a wall of a teahouse on April 16, 2017 in Istanbul, Turkey. Constitutional referendum voting opened across Turkey after months of intense campaigning by both the 'Evet'(Yes) and 'Hayir' (No) camps. Turks are voting on 18 proposed amendments to the Constitution of Turkey. The controversial changes seek to replace the parliamentary system and move to a presidential system, which would give President Recep Tayyip Erdogan executive authority. (Photo by Chris McGrath/Getty Images)
Chris McGrath via Getty Images

«Πύρρειος νίκη» για τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στο δημοψήφισμα για τη συνταγματική αναθεώρηση στην Τουρκία, με το «ναι» να επικρατεί οριακά και την αντιπολίτευση να μιλά για νοθεία.

Με καταμετρημένο το 99,45% των ψήφων, το «ναι» (evet) προηγείται με ποσοστό 51,37%, έναντι του «όχι» που συγκεντρώνει το 48,63%, όπως μεταδίδει το πρακτορείο Anadolu (η ροή των ανεπίσημων αποτελεσμάτων από το Anadolu).

Τα στοιχεία που επικαλείται το Anadolu καταδεικνύουν ότι το «ναι» επικρατεί στα κεντρικά της χώρας, ενώ το «όχι» δείχνουν να επιλέγουν οι ψηφοφόροι στις παράκτιες περιοχές και το νοτιανατολικό τμήμα.

Τα πρώτα αποτελέσματα δείχνουν επικράτηση του «ναι», με διαφορά 1.252.361 ψήφους, σύμφωνα με τον πρόεδρο του εκλογικού συμβουλίου. Τα τελικά θα ανακοινωθούν σε 11-12 μέρες.

Το «όχι» επικρατεί σε 3 μεγάλες πόλεις

Στην Κωνσταντινούπολη επικρατεί το «όχι» (51.32% με καταμετρημένο το 99.97% των ψήφων), όπως και στην Άγκυρα (με 51.12%, στο 100% της ενσωμάτωσης). Το ποσοστό της Κωνσταντινούπολης είναι σημαντικό καθώς συνήθως είναι πολύ κοντά στο τελικό της Επικράτειας. Μεγάλη επικράτηση του «όχι» καταγράφεται στη Σμύρνη με 68.78%, και στην Αντάλια με 59.04%, ενώ το «όχι» επικράτησε επίσης στην Αντάνα (58.08%), στο Εσκισεχίρ (57.48%) και στο Ντιγιάρμπακιρ (67.58%). Με μεγάλη διαφορά επικράτησε το «όχι» και στο κατεχόμενο τμήμα της Κύπρου (56,61% έναντι 43,39%).

Open Image Modal

Να σημειωθεί ότι κατά την έναρξη της ροής των αποτελεσμάτων, και ενώ το ποσοστό ενσωμάτωσης ήταν μικρό, το ποσοστό του «ναι» ξεπερνούσε το 60%. Όμως, όσο προχωρούσε η καταμέτρηση, ειδικά στα μεγάλα αστικά κέντρα, το ποσοστό του «ναι» μειωνόταν αισθητά.

Πως ψήφισε η ομογένεια

Όπως φαίνεται από τον χάρτη που ακολουθεί, οι Τούρκοι του εξωτερικού ψήφισαν στην πλειοψηφία τους «ναι» στο δημοψήφισμα. «Όχι» ψήφισαν, μεταξύ άλλων, οι Τούρκοι της Ρωσίας (73,98%), των ΗΠΑ (83,26%), του Καναδά (71,23%), της Ελλάδας (76,75%), της Βρετανίας (79,87%), της Ιταλίας (62,06%) και της Ισπανίας (86,68%). Αντίθετα, «ναι» ψήφισαν οι Τούρκοι της Γερμανίας (63,08%), της Γαλλίας (64,82%), της Ολλανδίας (69,93%), της Αυστρίας (72,13%), της Δανίας (61,64%) και της Νορβηγίας (55,14%).

Open Image Modal

Πάντως, ο ίδιος ο Ερντογάν μίλησε για ξεκάθαρο αποτέλεσμα, σύμφωνα με πηγές από το προεδρικό γραφείο, οι οποίες ανέφεραν ότι ο πρόεδρος Ερντογάν είχε τηλεφωνικές επικοινωνίες με τον πρωθυπουργό της Τουρκίας Μπιναλί Γιλντιρίμ και τον ηγέτη του εθνικιστικού κόμματος Ντεβλέτ Μπαχτσελί προκειμένου να τους συγχαρεί για το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος.

Ο ηγέτης του εθνικιστικού κόμματος MHP (Γκρίζοι Λύκοι), Ντεβλέτ Μπαχτσελί, που είχε στηρίζει εξαρχής τον Ερντογάν, δήλωσε ότι το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος συνιστά ένα «αδιαμφισβήτητο επιτυχημένο επίτευγμα».

Ο αντιπρόεδρος της τουρκικής κυβέρνησης είχε δηλώσει νωρίτερα ότι το στρατόπεδο του «ναι» δεν κέρδισε όσες ψήφους ανέμενε στο σημερινό δημοψήφισμα για την συνταγματική αναθεώρηση. Εντούτοις, όπως ο ίδιος σημείωσε, το «ναι» προηγείται έναντι του «όχι».

Η αντιπολίτευση καταγγέλλει νοθεία

Η καταμέτρηση δεν εξελίχθηκε χωρίς ενστάσεις μετά την απόφαση της Ανώτατης Εκλογικής Επιτροπής για το Δημοψήφισμα στην Τουρκία να καταμετρηθούν ως έγκυρα τα ψηφοδέλτια σε ανοιχτούς φακέλους. Ο πρόεδρος της Επιτροπής, αργότερα σε δηλώσεις του, είπε ότι έκανε δεκτούς τους ανοικτούς φακέλους γιατί δεν επρόκειτο για λάθος των ψηφοφόρων.

Τα δύο μεγαλύτερα κόμματα της αντιπολίτευσης στην Τουρκία κατήγγειλαν ότι διαπράχθηκε «νοθεία».

Ειδικότερα, ο Μπουλέντ Τεζτζάν, αναπληρωτής γενικός γραμματέας του Λαϊκού Ρεπουμπλικανικού Κόμματος CHP κατήγγειλε στο τηλεοπτικό δίκτυο CNN-Türk μια «παράβαση» μετά την απόφαση της Ανώτατης Εκλογικής Επιτροπής (YSK) να θεωρήσει έγκυρα τα ψηφοδέλτια που δεν έφεραν την επίσημη σφραγίδα. Ανακοινώθηκε δε ότι θα ζητήσει την επανακαταμέτρηση έως και του 60% των ψήφων.

Επίσης το φιλοκουρδικό Κόμμα της Δημοκρατίας των Λαών HDP γνωστοποίησε στο Twitter ότι θα ζητήσει την επανακαμέτρηση των ψήφων που προήλθαν από τα «δύο τρίτα» των καλπών.

Μεγάλη συμμετοχή

Οι κάλπες έκλεισαν στο σύνολο της χώρας στις 17.00 (ώρα Ελλάδος) και οι Τούρκοι πολίτες κλήθηκαν να αποφασίσουν εάν θα γίνει η πολιτική μεταρρύθμιση που ζητά ο Τούρκος πρόεδρος, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογαν, η οποία προβλέπει την αλλαγή του πολιτεύματος και την υπερσυγκέντρωση υπερξουσιών στο πρόσωπο του προέδρου.

Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία, τα οποία επικαλείται η τουρκική εφημερίδα Hurriyet, η προσέλευση άγγιξε το 83,89% -ένα ιδιαίτερα υψηλό ποσοστό. Συνολικά κλήθηκαν στις κάλπες περίπου 55,3 εκατ. ψηφοφόροι, για να πουν «ναι» ή «όχι» σε ένα πακέτο 18 συνταγματικών μεταρρυθμίσεων, οι οποίες στοχεύουν να μεταβάλλουν το πολίτευμα από προεδρευόμενη κοινοβουλευτική δημοκρατία σε προεδρική δημοκρατία, με μεγάλη συγκέντρωση εξουσιών στον πρόεδρο.

Στην ανατολική Τουρκία, όπου τα εκλογικά τμήματα άνοιξαν μία ώρα νωρίτερα το πρωί, έκλεισαν στις 16.00.

Κλίμα πόλωσης

Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις, που είδαν το φως της δημοσιότητας το Μεγάλο Σάββατο, παρουσιάζουν μεγάλες αποκλίσεις. Η εταιρεία AG του Αντίλ Γκιούρ που προέβλεψε τη νίκη του κόμματος του Ερντογάν στις εκλογές τον Νοέμβριο του 2015, έδωσε 60,8% στο «ναι», έναντι 39,2% στο «όχι». Η εταιρεία Themis όμως έδειξε χθες άνοιγμα του «όχι» με 53,9%, με το «ναι» να περιορίζεται στο 46,1%. Στο χορό των προβλέψεων μπήκαν και οι ίδιοι οι πολιτικοί ηγέτες. Ο πρόεδρος Ερντογάν δήλωσε αργά χθες ότι περιμένει νίκη του «ναι» ανάμεσα στο 55% και 60%, ενώ ο αρχηγός του ΡΛΚ Κεμάλ Κιλιτζντάρογλου αποκάλυψε ότι οι μυστικές δημοσκοπήσεις που διαθέτει δείχνουν νίκη του «όχι» με 53%.

Η ψηφοφορία διεξάγεται υπό καθεστώς έκτακτης ανάγκης, που ισχύει από τον περασμένο Ιούλιο, δηλαδή με περιορισμούς στις κινήσεις και εκδηλώσεις των πολιτών κάτι που τελικά φαίνεται να ίσχυσε κυρίως για τα κόμματα της αντιπολίτευσης πλην των ακροδεξιών που υποστηρίζουν το «ναι».

Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογαν, κατά την άσκηση του εκλογικού του δικαιώματος, έκανε λόγο για «ψηφοφορία, η οποία αφορά το μέλλον της Τουρκίας». «Θεού θέλοντος, το έθνος μας, εδώ και στο εξωτερικό, θα προχωρήσει προς το μέλλον απόψε, κάνοντας την προσδοκώμενη επιλογή» πρόσθεσε ο Τούρκος πρόεδρος, ενώ υπογράμμισε ότι το δημοψήφισμα δεν είναι μια «συνήθης» εκλογική διαδικασία και ότι στόχος του είναι να αλλάξει το σύστημα διακυβέρνησης.

Από την πλευρά του, ο πρωθυπουργός της Τουρκίας, Μπιναλί Γιλντιρίμ, διαβεβαίωσε ότι «η ετυμηγορία του λαού θα γίνει σεβαστή» όποιο κι αν είναι το αποτέλεσμα.

Ο αρχηγός του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP) -του μεγαλύτερου κόμματος της αντιπολίτευσης- Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, είπε από την πλευρά του ότι το σημερινό δημοψήφισμα θα κρίνει «τη μοίρα της Τουρκίας», εκφράζοντας την πεποίθησή πως «όλοι οι συμπολίτες μας θα πάνε στις κάλπες και θα ψηφίσουν υπεύθυνα».