Με τη συζήτηση για τη δραχμή να επανεμφανίζεται στη συζήτηση για το ελληνικό πρόβλημα και την παθογένεια ακόμη μία αξιολόγηση να μην μπορεί να κλείσει στην ώρα της, ο γερμανικός Τύπος (μας) θυμίζει ένα γνώριμο σκηνικό με τη λέξη Grexit να φιλοξενείται σε τίτλους ρεπορτάζ και άρθρων ενώ η γερμανική πολιτική σκηνή ετοιμάζεται για τις εκλογές του Σεπτεμβρίου. Την ίδια στιγμή, οι ελληνικές καταθέσεις κατέγραψαν τον Ιανουάριο του 2017 μείωση και
Ειδικότερα, η Frankfurter Allgemeine Zeitung αναφέρεται στο φάντασμα εξόδου της Ελλάδας από το ευρώ το οποίο πλανήθηκε για τα καλά πίσω στο 2015 και εξηγεί ότι είναι «ουτοπικό» η δεύτερη αξιολόγηση του ελληνικού προγράμματος να ολοκληρωθεί έως τις 20 Φεβρουαρίου. Όπως εξηγεί στο δημοσίευμά της η γερμανική εφημερίδα ανοιχτά ζητήματα παραμένουν ακόμα οι μεταρρυθμίσεις στα εργασιακά και στον τομέα της ενέργειας.
Την ίδια στιγμή, με άρθρο του στην εφημερίδα του Ντίσελντορφ «Rheinischen Post» ο επικεφαλής της επιτροπής μεσαίων επιχειρήσεων (ΡΚΜ) της κοινοβουλευτικής ομάδας CDU/CSU, Κρίστιαν φον Στέτεν, εξηγεί πως «η ελληνική κυβέρνηση ούτε θέλει ούτε μπορεί να εφαρμόσει τις συμφωνημένες μεταρρυθμίσεις. Η Ελλάδα δεν θα μπορέσει στο άμεσο μέλλον να καταβάλει το χρέος της ούτε και τους συμφωνηθέντες στην αρχή τόκους. Γι αυτό και η έξοδος από το ευρώ είναι η καλύτερη λύση». Ο κ. Στέτεν ξεκαθαρίζει δε πως παρά τις φετινές εθνικές εκλογές στη Γερμανία «δεν πρέπει να ρίξουμε στάχτη στα μάτια των πολιτών, αλλά πρέπει ανοικτά και ειλικρινά να θέσουμε το ελληνικό πρόβλημα και να συνοδεύσουμε την Ελλάδα προς την έξοδο από την Ευρωζώνη με έναν τρόπο φιλικό».
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας Ζίγκμαρ Γκάμπριελ προέτρεψε τον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε να κάνει ό,τι μπορεί ώστε η ευρωζώνη να παραμείνει ενωμένη. Είχαν προηγηθεί δηλώσεις του κ. Σόιμπλε με τις οποίες ο υπουργός Οικονομικών επέμεινε ότι «η Ελλάδα οφείλει να εκπληρώσει τους όρους του προγράμματος στήριξης της οικονομίας της διότι σε διαφορετική περίπτωση θα βρεθεί σε πολύ δύσκολη θέση».
Από την πλευρά του ο κ. Γκάμπριελ μιλώντας σε δημοσιογράφους κατά τη διάρκεια επίσκεψής του στην έδρα των Ηνωμένων Εθνών στη Νέα Υόρκη είπε πως «πρέπει να κάνουμε ό,τι μπορούμε ώστε να διατηρήσουμε την ευρωζώνη και την Ευρώπη μαζί. Αναμένω από τον υπουργό Οικονομικών να το κάνει και είμαι βέβαιος ότι θα το τηρήσει», ανέφερε ο Γκάμπριελ ο οποίος εξήγησε ότι «δεν έχει νόημα» να δοκιμάζεται πόσο κάποια χώρα μπορεί να μείνει στην ευρωζώνη.
DIW: Χρειάζεται νέο πρόγραμμα, ένα νέο σύμφωνο
Οι άθλιες συνθήκες που επικρατούν στην Ελλάδα καταδεικνύουν πως η ΕΕ χρειάζεται ένα καινούργιο σύμφωνο, πιστεύει ο διευθυντής του τμήματος επιχειρηματικότητας του Γερμανικού Ινστιτούτου Οικονομικών Ερευνών (DIW) του Βερολίνου. Ο Αλέξανδρος Κρητικός γράφει σε άρθρο του στην «Suddeutsche Zeitung» πως η Ελλάδα απέχει πολύ ακόμα από την ανάρρωση και αυτό δεν είναι καλό σημάδι ούτε για τις επτά ελληνικές κυβερνήσεις των τελευταίων εννέα χρόνων της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης ούτε για την ΕΕ.
Ο Ελληνογερμανός οικονομολόγος επισημαίνει:
«Αυτό που λείπει δεν είναι το κεφάλαιο. Το πρόβλημα είναι οι κρατικοί θεσμοί που λειτουργούν ανεπαρκώς και αυτός είναι ένας κεντρικός παράγοντας σε ένα κόσμο όπου οι καινοτόμες επιχειρήσεις επιλέγουν την έδρα τους με κριτήριο την ποιότητα αυτών των θεσμών. Η Ελλάδα δείχνει πως οι μεταρρυθμίσεις δεν μπορούν να γίνουν με εκκλήσεις. Η ΕΕ μπορεί όμως να δώσει την ώθηση. Χρειάζεται ένα νέο επιτυχημένο πρόγραμμα, ένα "σύμφωνο για την καινοτομία" όπου οι νέες ιδέες και ο ανταγωνισμός θα είναι στο επίκεντρο», γράφει σε άρθρο του στη «Suddeutsche Zeitung» ο κ. Κρητικός.
Και προσθέτει:
«Ένα τέτοιο σύμφωνο θα αποτελούνταν από τρία στοιχεία: πρώτον την πρόσβαση σε ένα ταμείο καινοτομίας, το οποίο θα διαδεχθεί τα διαρθρωτικά ταμεία και θα δίνει τη δυνατότητα για επενδύσεις σε περιφερειακά συστήματα καινοτομίας. Αυτή η πρόσβαση θα εξαρτιόταν από την υλοποίηση μεταρρυθμίσεων, τις οποίες θα συμφωνούσε το κάθε κράτος- μέλος δεσμευτικά με την ΕΕ. Και τρίτον, τα κράτη που θα προχωρούσαν σε μεταρρυθμίσεις σχετικά με την αποτελεσματικότερη λειτουργία των θεσμών θα είχαν μεγαλύτερη στήριξη από την ΕΕ, αφού η αποτελεσματική λειτουργία των κρατικών θεσμών είναι το απαραίτητο στήριγμα της καινοτόμου οικονομίας».
Οι ευαίσθητες στην αβεβαιότητα καταθέσεις
Η επιδείνωση του οικονομικού κλίματος εξαιτίας της καθυστέρησης που σημειώνεται στο κλείσιμο της αξιολόγησης σε συνδυασμό με τη συζήτηση που ατυχώς άνοιξε για τη δραχμή φαίνεται πως έχουν καταφέρει να αναχαιτίσουν την ανοδική τάση η οποία καταγραφόταν στις καταθέσεις.
Όπως αναφέρει σε ρεπορτάζ της «Η Καθημερινή» σήμερα, Σάββατο, οι καταθέτες ανησυχούν και η εμπιστοσύνη τους προς το τραπεζικό σύστημα υπονομεύεται από την παράταση της αβεβαιότητας και τους φόβους για τυχόν bail in εάν οι τράπεζες δεν καταφέρουν να μειώσουν τα «κόκκινα» δάνεια και χρειαστεί να ανακεφαλαιοποιηθούν ξανά. Ως αποτέλεσμα παρατηρείται ότι στα τέλη Ιανουαρίου και τις πρώτες μέρες του Φεβρουαρίου, έχει χαθεί το ένα τέταρτο περίπου της αύξησης που υπήρξε το 2016. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις από τις τράπεζες, οι καταθέσεις επιχειρήσεων και νοικοκυριών καταγράφουν μείωση κατά 1 δισ. ευρώ περίπου.
Όπως καταγράφει το ρεπορτάζ, η μείωση στις καταθέσεις παρατηρείται τον Ιανουάριο με την ανοδική τάση η οποία καταγραφόταν εντός του 2016 να σταματά.
Στα τέλη της προηγούμενης χρονιάς οι καταθέσεις αυξήθηκαν κατά 4,3 δισ. ευρώ σε σχέση με τα τέλη του 2015 και διαμορφώθηκαν στα 121,4 δισ. ευρώ.
Σε ό,τι αφορά στις αποταμιεύσεις που έχουν τα νοικοκυριά στις τράπεζες και τη ρευστότητα που διατηρούν οι επιχειρήσεις, αξίζει να σημειωθεί ότι αυξήθηκαν από τα 117,1 δισ. ευρώ που ήταν τον Δεκέμβριο του 2015 στα 121,4 δισ. ευρώ τον Δεκέμβριο του 2016. Πρόκειται για μια αύξηση της τάξης των 4,3 δισ. ευρώ μέσα σε ένα χρόνο, έπειτα από ένα αρνητικό 2015, που οι καταθέσεις κατέγραψαν μείωση κατά 23,8%, γράφει η Καθημερινή.
Η σταθεροποίηση των καταθέσεων το 2016 είχε αρχίσει να γίνεται αντιληπτή από τον Ιούνιο όταν παρατηρήθηκε πρώτη φορά άνοδος στα υπόλοιπα των τραπεζικών λογαριασμών. Η άνοδος, γράφει η εφημερίδα, αποδίδεται στα capital controls και στη σχετική σταθεροποίηση που υπήρξε μετά το κλείσιμο της πρώτης αξιολόγησης τον Μάιο του 2016.