Η πρώτη ημέρα της Συνόδου Κορυφής ολοκληρώθηκε και ένα θέμα βρέθηκε στο επίκεντρο: η έντονη αντίδραση της Πολωνίας στην επανεκλογή του Ντόναλντ Τουσκ στην προεδρία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Αντίδραση που δεν έμεινε μόνο στα πυρά κατά ΕΕ και Γερμανίας -με κατηγορίες ότι η ΕΕ εκτελεί τις διαταγές του Βερολίνου- αλλά και μπλοκάρισμα των συμπερασμάτων της Συνόδου. Κάτι που επιβεβαίωσε και η Γερμανίδα καγκελάριος, Άνγκελα Μέρκελ, όταν ρωτήθηκε σχετικά κατά τη λήξη της πρώτης ημέρας της Συνόδου στις Βρυξέλλες.
Τουσκ προς Βαρσοβία: Πρόσεχε τις γέφυρες που καις
Στις δηλώσεις του μετά την ολοκλήρωση της πρώτης ημέρας της Συνόδου, ο κ. Τουσκ δεν άφησε ασχολίαστες τις εξελίξεις. Αν και υποσχέθηκε ότι θα εργάζεται σωστά με την κυβέρνηση της Πολωνίας, ωστόσο δεν παρέλειψε να προσθέσει: «Ετοίμασα την αγαπημένη που ρήση: "Πρόσεχε τις γέφυρες που καις, γιατί άπαξ και καούν, δεν θα μπορέσεις να τις ξαναπεράσεις". Θέλω να το αφιερώσω σε όλα τα κράτη μέλη, αλλά ειδικά σήμερα στην κυβέρνηση της Πολωνίας».
Πάντως ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου ανέφερε πως στη δεύτερη θητεία του επιθυμεί να «συνεργαστεί με όλα τα κράτη-μέλη, χωρίς εξαίρεση» και πως θα κάνει «τα πάντα για προστατέψει την πολωνική κυβέρνηση από πολιτική απομόνωση». Από την πλευρά του ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζαν Κλοντ Γιούνκερ χαιρέτισε την επανεκλογή του προέδρου Τουσκ, δηλώνοντας «ευτυχής» που θα παραμείνει στη θέση του.
Το παρασκήνιο για την επανεκλογή του Τουσκ
Ο Ντόναλντ Τουσκ επανεξελέγη για άλλα 2,5 χρόνια πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, χωρίς ομοφωνία αλλά με το «ναι» 27 χωρών. «Όχι» είπε η Πολωνία, η χώρα καταγωγής του Τουσκ.
Η κυβέρνηση της Πολωνίας κατηγορεί τον Τουσκ ότι με τη σημερινή αρμοδιότητά του έχει επιτεθεί στη Βαρσοβία με αφορμή τη συζήτηση για το σεβασμό στα δημοκρατικά πρότυπα. Και έτσι απείλησε να μπλοκάρει τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, εφόσον δεν γίνει δεκτό το αίτημά της να παρουσιάσει τις απόψεις του ο καινούργιος υποψήφιος.
Η Πολωνή πρωθυπουργός, Μπεάτα Σίντλο, άμα την άφιξή της στη Σύνοδο δήλωνε αποφασισμένη να μπλοκάρει την επανεκλογή του Τουσκ. «Τίποτα δε θα γίνει χωρίς τη σύμφωνη γνώμη μας» είπε προσερχόμενη. Ωστόσο, η εκλογή έγινε, με ειδική πλειοψηφία, αφού για τη συγκεκριμένη ψηφοφορία δεν απαιτείτο ομοφωνία.
Πολωνία VS Γερμανία
Η επανεκλογή του Τουσκ, παρά τις προειδοποιήσεις, έκανε έξαλλη την πολωνική κυβέρνηση, που άμεσα εξαπέλυσε πυρά κατά του Βερολίνου. Ο υπουργός Εξωτερικών της Πολωνίας Βίτολντ Βαστσικόφσκι, σε σκληρή γλώσσα, κατηγόρησε την ΕΕ ότι εκτελεί τις «διαταγές του Βερολίνου». «Ο τρόπος με τον οποίο αυτό έγινε πραγματικότητα μας δείχνει διεξοδικά πού βρίσκεται η Ευρωπαϊκή Ένωση και πού πάει. Ξέρουμε τώρα ότι αυτή είναι μια ΕΕ υπό τις διαταγές του Βερολίνου», είπε χαρακτηριστικά ο Βαστσικόφσκι.
Η πορεία που έχει πάρει η ΕΕ είναι «επικίνδυνη», καθώς «βρίσκεται σε διαδικασία επώασης» μια «νέα» Ευρώπη, «πολύ τοξική, που υπάρχει κίνδυνος να βλάψει πολλές χώρες», υποστήριξε επίσης ο επικεφαλής της πολωνικής διπλωματίας. Και απέδωσε τις εξελίξεις στις πρόσφατες εξαγγελίες περί μιας Ευρώπης «πολλών ταχυτήτων» στη μίνι-σύνοδο των Βερσαλλιών με τη συμμετοχή των ηγετών της Γερμανίας, της Γαλλίας, της Ιταλίας και της Ισπανίας.
Από την πλευρά του ο Γιάροσλαβ Κατσίνσκι, ο επικεφαλής του κυβερνώντος δεξιού κόμματος του Νόμου και της Δικαιοσύνης (PiS), σημειώνοντας ότι ο Τουσκ παραβίασε την «πίστη προς την ίδια του τη χώρα», χαιρέτισε το «μεγάλο θάρρος της πρωθυπουργού (Σίντλο) η οποία υπερασπίστηκε τα πολωνικά συμφέροντα» αναμετρώμενη «με τους πάντες».
Ο Κατσίνσκι δήλωσε επίσης απογοητευμένος για τη συμπεριφορά που επέδειξε ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας Βίκτορ Όρμπαν — ο οποίος παρά τις προσδοκίες της Βαρσοβίας περί του αντιθέτου, υποστήριξε τον Τουσκ.