Ορμώμενη από την αγάπη της για το γράψιμο, όσο και από τις καθημερινές ιστορίες ανθρώπων που εκτυλίσσονται γύρω της, η ψυχολόγος και νέα συγγραφέας Ειρήνη Αγαπηδάκη συγκέντρωσε τις αφηγήσεις που μοιράζεται στο Facebook και τις κυκλοφόρησε στο πρώτο της βιβλίο με τίτλο «100+1 Ιστορίες της Κρίσης» από τις εκδόσεις Επίκεντρο. Τον πρόλογο του βιβλίου επιμελήθηκε ο συγγραφέας Απόστολος Δοξιάδης, ο οποίος τονίζει την ιδιαίτερη γραφή της κας Αγαπηδάκη. Με τον ευθύ της λόγο αλλά και μια περισσότερο συναισθηματική πλευρά, η συγγραφέας «ζωντανεύει» τις σκέψεις και τους προβληματισμούς μιας κοινωνίας εν μέσω κρίσης.
Η Ε. Αγαπηδάκη μιλάει στη HuffPost Greece για τη συγγραφή του βιβλίου, τα προβλήματα της κρίσης και τον αντίκτυπο στους ανθρώπους, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και το μέλλον της κοινωνίας.
Πώς αποφασίσατε να συγκεντρώσετε τις ιστορίες σε ένα βιβλίο;
Πριν από έναν χρόνο, ο Πέτρος Παπασαραντόπουλος μου πρότεινε να συγκεντρώσω κάποιες από τις ιστορίες που είχα αναρτήσει στο Facebook για να εξετάσει την πιθανότητα να εκδοθούν. Τελικά, το τόλμησε! Και έχει ενδιαφέρον αυτό το «πείραμα», γιατί από ό,τι διαπιστώνω από τα σχόλια των αναγνωστών, αυτός ο διαδικτυακός διάλογος μπορεί να σταθεί και εκτός του περιβάλλοντος που γεννήθηκε, το Facebook.
Οι ιστορίες που μοιράζεστε, αναφέρονται εκτός από την πολιτική κρίση της Ελλάδας και στην οικονομική, την κοινωνική, την πολιτιστική, με επίκεντρο τον άνθρωπο. Πώς θα μπορούσαν να αμβλυνθούν τα προβλήματα που συνεπάγονται οι κρίσεις, κατά τη γνώμη σας;
Νομίζω ότι υπάρχουν δυο παράλληλες κρίσεις σε εξέλιξη: η μία αφορά το πολιτικό σύστημα και η άλλη, τους πολίτες. Όπως βολευτήκαμε εμείς, βολεύτηκαν κι εκείνοι. Εμείς ψηφίζαμε χωρίς ιδιαίτερη σκέψη και εκείνοι έκαναν τους πολιτικούς χωρίς να παραγάγουν πολιτική. Αυτό χρεοκόπησε, το μοντέλο της αδιαφορίας. Το αποτέλεσμα αυτής της κατάστασης το ζούμε - πρωτογενές πλεόνασμα καχυποψίας.
Φοβάμαι ότι το πράγμα θα χειροτερέψει κι άλλο πριν βελτιωθεί, είμαι όμως σίγουρη ότι στο παρά πέντε, θα σωθεί η παρτίδα και η πατρίδα. Είναι ίσως μια ανάγκη που έχουμε, το να νιώθουμε ότι γλιτώσαμε από του Χάρου τα δόντια. Αν κοιτάξετε προς τα πίσω, όλο τέτοιους ηρωισμούς έχει η ιστορία μας. Λες και δεν αντέχουμε να το κάνουμε όπως όλοι, αργά και σταθερά. Ας είναι. Αυτό λοιπόν περιμένω: μια υπέρβαση. Την περιμένω από τους πολιτικούς γιατί εκείνοι πάντα δείχνουν τον δρόμο, αλλά δεν αποκλείω να συμβεί και από τους πολίτες. Ξέρω ότι υπάρχουν άνθρωποι που εκεί που οι άλλοι βλέπουν τοίχο, αυτοί βλέπουν πόρτα. Μένει να γυρίσουμε το πόμολο για να βρεθούμε εκεί έξω. Η πολιτική, είναι το μέσο. Ο σκοπός είναι να ζήσουμε καλύτερα.
Γιατί επιλέξατε το Facebook ως το μέσο έκφρασης των απόψεων και προβληματισμών σας για την ελληνική κοινωνία εν μέσω κρίσης; Θεωρείτε ότι τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης επηρεάζουν τον τρόπο δράσης και σκέψης, περισσότερο από τα παραδοσιακά μέσα μαζικής ενημέρωσης;
Για να είμαι ειλικρινής, δεν επέλεξα το Facebook, ήταν το μόνο που είχα! Τα ΜΚΔ είναι το μόνα στα οποία έχουν πρόσβαση σχεδόν όλοι. Αν η καθολική πρόσβαση στο δημόσιο λόγο συνιστά ένα στοιχείο δημοκρατικότητας, το fb το διαθέτει σίγουρα. Από την άλλη, είναι σημαντικό να αποκτήσουμε πρόσβαση και σε άλλες διαδικασίες, πιο επίσημες. Ψηφίζουμε π.χ. μια φορά στα τέσσερα χρόνια και αυτό είναι όλο. Αν δεν υπήρχαν τα ΜΚΔ ποιες άλλες δυνατότητες θα είχαμε για να ασκήσουμε κριτική και να συμμετέχουμε στο δημόσιο διάλογο;
Ποιες είναι οι αξίες των ανθρώπων που αλλοιώθηκαν από την κρίση και πού οφείλεται αυτό, με βάση τις ιστορίες;
Δε νομίζω ότι η κρίση αλλοίωσε τις αξίες μας, μάλλον αποκάλυψε τη γύμνια μας, το πόσο λίγο πιστεύουμε στον εαυτό μας. Είναι στιγμές που απορώ. Ενώ έχουμε τόσες δυνατότητες, φερόμαστε στον εαυτό μας σαν να είναι σκουπίδι. Λες και η αυτό-υποτίμηση, μεταφέρεται μαγικά από γενιά σε γενιά. Όταν πιστεύεις ότι δεν αξίζεις τίποτα, τότε ανέχεσαι τα πάντα. Και αυτή η υποτίμηση, χτίστηκε πάνω στην ενοχή. Ενοχή για τα ρουσφέτια, ενοχή για τα δανεικά, ενοχή για όλα. Αυτή η ενοχή είναι που εμποδίζει την ανάληψη της ατομικής ευθύνης και δε μας αφήνει να προχωρήσουμε. Αν πιστεύεις ότι είσαι απόλυτα ένοχος, αν πιστεύεις ότι δεν αξίζεις, τότε πώς να προχωρήσεις; Επιλέγεις είτε την αυταπάτη είτε την απόσυρση.
Πώς φαντάζεστε το μέλλον της χώρας μας και ποια είναι τα δικά σας μελλοντικά σχέδια μετά τη συγγραφή του βιβλίου;
Βρίσκομαι σε μια φάση που είναι όλα εξαιρετικά αβέβαια και το ίδιο θεωρώ ότι συμβαίνει και με τη χώρα. Η πορεία της χώρας επηρεάζει και την πορεία μας σε ατομικό επίπεδο, είναι σαν έμμεσα να καταργείται η ατομικότητα.
Βρίσκομαι πλέον στην Κύπρο, με στόχο να κάνω αυτά που δε μπορώ στην Ελλάδα, δηλαδή να δουλέψω. Ίσως επειδή η δουλειά μου είναι σύμφυτη με την αλλαγή, ίσως επειδή έχω καταφέρει πράγματα κόντρα στις πιθανότητες, διατηρώ ισχυρή την πίστη μου στους ανθρώπους. Είναι ένα πράγμα να λες ότι θα περάσουμε δύσκολα και τελείως άλλο ότι είμαστε χαμένοι. Χαμένοι δεν είμαστε. Δε θα γίνουμε ποτέ «άλλοι», αλλά η κρίση είναι μια ευκαιρία για να γίνουμε ο εαυτός μας. Και αυτό που είμαστε, είναι καλό, έχει δύναμη και μπορεί να χτίσει στα χαλάσματα.