Με αμείωτους ρυθμούς συνεχίζονται οι αφίξεις προσφύγων στην Ελλάδα, ενώ χαρακτηριστικό είναι ότι τις ημέρες του Πάσχα περισσότερα από 600 άτομα πέρασαν στα νησιά του βορείου Αιγαίου. Στα κέντρα υποδοχής και ταυτοποίησης (ΚΥΤ ή hotspot) οι συνθήκες διαβίωσης για τον άμαχο πληθυσμό που έχει φτάσει στη χώρα μας προκειμένου να σωθεί από τα πυρά του πολέμου εξακολουθούν να είναι δύσκολες, αφού οι δομές φιλοξενούν πολλούς περισσότερους ανθρώπους από αυτούς που μπορούν να στηρίξουν.
Τις τελευταίες μέρες, εκφράζονται εντονότερα ανησυχίες για την πιθανότητα τα κύματα προσφύγων να αυξηθούν κι άλλο εξαιτίας της κλιμακούμενης έντασης στη Συρία μετά τα τελευταία πολεμικά «μηνύματα» που αντάλλαξε ο Ντόναλντ Τραμπ με το Κρεμλίνο.
Η HuffPost Greece επικοινώνησε με τους δημάρχους των νησιών που υποδέχονται κατά κύριο λόγο τους πρόσφυγες, οι οποίοι εξέφρασαν την αγωνία τους για τις αυξημένες ροές που καταγράφονται. Ο δήμαρχος Λέσβου, κ. Σπύρος Γαληνός εξηγεί πως από την αρχή του έτους οι προσφυγικές ροές στο νησί είναι διπλάσιες από το 2017, ενώ το συγκεκριμένο διάστημα καταφτάνουν στη Λέσβο, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, περίπου 70 άτομα την ημέρα.
Στόχος της τοπικής αυτοδιοίκησης είναι σε συνεργασία με το αρμόδιο υπουργείο το επόμενο διάστημα να επιταχυνθούν οι διαδικασίες για τις καταγραφές των προσφύγων που φτάνουν στην Ελλάδα ώστε οι ίδιοι να μην μένουν εγκλωβισμένοι στα νησιά και τα κέντρα να αποσυμφορίζονται προκειμένου η κατάσταση να είναι διαχειρίσιμη.
Στη Λέσβο, όπως επισημαίνει ο κ. Γαληνός, φιλοξενούνται γύρω στους 9.000 πρόσφυγες, εκ των οποίων οι 6.500 βρίσκονται στο hotspot στη Μόρια, οι 1.200 στο δημοτικό κέντρο φιλοξενίας (Καρά Τεπέ) ενώ οι υπόλοιποι διαμένουν σε διάφορα μικρά ξενοδοχεία ή άλλα δωμάτια που διατίθενται αποκλειστικά για το σκοπό αυτό.
Ο δήμαρχος του νησιού συμπληρώνει ωστόσο πως ενώ στο Καρά Τεπέ δεν δημιουργείται ιδιαίτερο πρόβλημα, αφού οι φιλοξενούμενοι πρόσφυγες δεν υπερβαίνουν το επιτρεπτό όριο, στη Μόρια η κατάσταση παραμένει δύσκολη εξαιτίας του αυξημένου αιρθμού των ανθρώπων που βρίσκονται εκεί.
Χαρακτηριστικό όσον αφορά το συγκεκριμένο hotspot είναι πως ενώ ο χώρος ενδείκνυται για τη διαμονή περίπου 2.500 ατόμων, το δίκτυο της αποχέτευσης βάσει υποδομών δεν μπορεί να ανταπεξέλθει στα λύματα περισσότερων από 800 ατόμων. «Σε κάθε περίπτωση οι άνθρωποι που στεγάζονται στα κέντρα φιλοξενίας είναι υπεράριθμοι και οι ανάγκες τους μπορούν μετά βίας να καλυφθούν», τονίζει ο κ. Γαληνός.
Την αυξημένη προσέλευση των προσφύγων το τελευταίο διάστημα στο νησί της Σάμου υπογραμμίζει από τη δική του πλευρά ο δήμαρχος του νησιού, κ. Μιχάλης Αγγελόπουλος. Όπως ο ίδιος αναφέρει, στη Σάμο αυτή τη στιγμή φιλοξενούνται γύρω στους 2.500 πρόσφυγες -οι 1.729 εκ των οποίων βρίσκονται στο κέντρο υποδοχής την ώρα που αυτό ενδείκνυται για τη φιλοξενία περίπου 600 ατόμων.
«Ανάμεσα στα άτομα αυτά, βρίσκονται γύρω στα 60 μικρά παιδιά, ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού αλλά και άτομα που έχουν ολοκληρώσει τη διαδικασία ασύλου. Το αίτημα για την αποσυμφόρηση των νησιών έχει πραγματική βάση και δεν είναι μόνο απαίτηση. Το να μιλάμε για ασυνόδευτα παιδιά και ανθρώπους που έχουν πάρει άσυλο και δεν μπορούν να βρουν το δρόμο τους είναι μια απαράδεκτη κατάσταση, που πρέπει να λυθεί, ωστόσο δεν είναι στο χέρι της τοπικής αυτοδιοίκησης», σχολιάζει ο κ. Αγγελόπουλος.
Να αναφερθεί πως τις μέρες του Πάσχα μόνο έφτασαν στα Κέντρα Υποδοχής και Ταυτοποίησης των νησιών συνολικά 607 πρόσφυγες και μετανάστες. Συγκεκριμένα από το πρωί της μεγάλης Πέμπτης μέχρι την Τρίτη του Πάσχα, 418 πέρασαν στη Λέσβο, 69 στη Χίο και 120 στη Σάμο.
Συνολικά από την 1η του μήνα μέχρι και τις 10 Απριλίου στα νησιά πέρασαν 1.173 πρόσφυγες και μετανάστες, 630 στη Λέσβο, 281 στη Χίο και 262 στη Σάμο.
Oι δήμαρχοι Χίου και Κω με τους οποίους επικοινωνήσαμε δεν θέλησαν να κάνουν κάποιο σχόλιο τη δεδομένη στιγμή.
Πρόσθετη οικονομική βοήθεια στην Ελλάδα για τους πρόσφυγες
Σημειώνεται ότι το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ασύλου, Μετανάστευσης και Ένταξης (AMIF) προβλέπει χρηματοδότηση 322,8 εκατομμυρίων ευρώ στην Ελλάδα συνολικά για το διάστημα 2014-2020 ενώ το Ταμείο Εσωτερικής Ασφαλείας (ISF) προβλέπει οικονομική βοήθεια 214,9 εκατομμύρια ευρώ, σύμφωνα με τα στοιχεία της Κομισιόν. Επίσης, έχουν διατεθεί 361,8 εκατομμύρια ευρώ ως έκτακτη χρηματοδότηση, είτε απευθείας στις ελληνικές αρχές, είτε μέσω διεθνών οργανισμών, όπως η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες και ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης.
Με βάση τους κανονισμούς, η Ελλάδα προβλέπεται πως θα λαμβάνει ποσό περίπου 500 ευρώ για τα έξοδα μετακίνησης του κάθε πρόσφυγα-αιτούντα άσυλο. Το 2017 χαρακτηριστικά η Ελλάδα έλαβε πάνω από 30 εκατομμύρια για να καλύψει έκτακτες ανάγκες εξαιτίας της προσφυγικής κρίσης μόνο από τo AMIF, ενώ το 2016 συνολικά και από τους δύο φορείς (AMIF και ISF) έλαβε πάνω από 150 εκατομμύρια για την κάλυψη συγκεκριμένων αναγκών που προέκυψαν. Πρόσφατα το ΑΜΙF διέθεσε επιπλέον περίπου 1 εκατομμύριο ευρώ για τη δημιουργία κέντρου που θα αναλαμβάνει τη φροντίδα ασυνόδευτων παιδιών.
Την άμεση ενεργοποίηση προγράμματος για την ενίσχυση των Δωδεκανήσων και των νησιών Βορείου Αιγαίου που δέχονται προσφυγικές ροές με χρηματοδότηση 3 εκατ. ευρώ από εθνικούς και ευρωπαϊκούς πόρους για την διαχείριση αποβλήτων ανακοίνωσε την Πέμπτη και το υπουργείο Οικονομίας και Ανάπτυξης.
Η σχετική πρόσκληση απευθύνεται στους Δήμους Αγαθονησίου, Κω, Λέρου, Λέσβου, Μεγίστης (Καστελλόριζου), Σάμου και Χίου για την υποβολή προτάσεων έργων που αφορούν στη διαχείριση των αποβλήτων που παράγονται λόγω των προσφυγικών ροών στα Δωδεκάνησα και σε νησιά του Βορείου Αιγαίου. Η κατανομή των διαθέσιμων πόρων της πρόσκλησης θα γίνει αναλογικά με τις προσφυγικές εισροές ανά νησί την περίοδο από το 2014 έως και τον Ιανουάριο 2017 ως ακολούθως: Λέσβος 60%, Χίος 16%, Σάμος 9%, Κως 7%, Λέρος 4%, Αγαθονήσι 3%, Μεγίστη 1%.
23.567 πρόσφυγες στις 30 δομές φιλοξενίας των Ενόπλων Δυνάμεων
Οι δομές φιλοξενίας Λέσβου, Σάμου, Κω, έχουν υπεράριθμους πρόσφυγες/μετανάστες σύμφωνα με την κατανομή προσφύγων που γίνεται από τους αρμόδιους φορείς.Κατά 733 άτομα αυξήθηκαν οι πρόσφυγες/μετανάστες που διαμένουν στις 30 δομές φιλοξενίας που διαχειρίζονται οι Ένοπλες Δυνάμεις. Συγκεκριμένα, τη Μεγάλη Πέμπτη καταγράφηκαν 23.567 άτομα έναντι 22.834 ατόμων που ήταν μια εβδομάδα πριν. Η δυνατότητα φιλοξενίας των δομών παραμένει στα 23.673 άτομα στις 30 δομές φιλοξενίαςΟι τρεις κλάδοι των Ενόπλων Δυνάμεων παρείχαν 13.302 μερίδες φαγητού από τις οποίες 621 μερίδες διανέμονται σε δομές φιλοξενίας οι οποίες δεν ανήκουν στην αρμοδιότητα τους.Για την υγειονομική κάλυψη των προσφύγων/μεταναστών διατίθεται ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό από τους 3 Κλάδους των Ενόπλων Δυνάμεων.