Έλλειψη παιδείας, εκπαίδευσης, ή απλά θεομηνία;

Έλλειψη παιδείας, εκπαίδευσης, ή απλά θεομηνία;
|
Open Image Modal
Arterra via Getty Images

Μόλις μερικές εβδομάδες μετά τις καταστροφές στις πλημμυροπαθείς περιοχές της Σύμης και τη Δυτικής Αττικής, τα έντονα καιρικά φαινόμενα συνεχίζονται και φαίνεται να επηρεάζουν σημαντικά και άλλες περιοχές της χώρας (πχ., Αιτωλοακαρνανία). Την ίδια ώρα γράφτηκαν και ειπώθηκαν ακόμα περισσότερα για το ποιος φταίει και μελλοντικά σχέδια για λύση του προβλήματος. Ωστόσο, μάλλον δε φαίνεται στον ορίζοντα κάποια σύγκλιση σχετικά με τον «υπεύθυνο» και πρακτική λύση.

Πριν περίπου δυο εβδομάδες, την περίοδο που γινόταν η μεγάλη καταστροφή στην Αττική, διέσχιζα το φράγμα του Afsluitdijk (Άφσλεϊτνταϊκ στα ελληνικά) ή «φράγμα κλεισίματος» στα ολλανδικά. Πρόκειται για ένα σωτήριο φράγμα και ανάχωμα μήκους περίπου 30 χιλιομέτρων, βορειοανατολικά του Άμστερνταμ, το οποίο κατασκευάστηκε μετά τις πλημμύρες του 1916. Μάλιστα, πάνω στο ανάχωμα έχει κατασκευαστεί αυτοκινητόδρομος, ο οποίος ενώνει σημαντικές περιοχές της χώρας σε σύντομο χρονικό διάστημα και με ασφάλεια. Δεδομένης της ευρείας χρήσης ποδηλάτου στη χώρα, υπάρχει και ένας παράλληλος ποδηλατόδρομος. Ένα μικρότερο ανάχωμα εσωτερικά αποτελεί μια επιπλέον προστασία στην περιοχή με αρνητικό υψόμετρο. Ως αποτέλεσμα αυτών των έργων, έχει δημιουργηθεί σχεδόν ολόκληρη επαρχία (Φλέβολαντ) με σημαντική ανάπτυξη.

Επιπρόσθετα, η χώρα που διαθέτει και άλλα σημαντικά φράγματα (κυρίως στην ανατολική πλευρά), έχει καταφέρει να επεκτείνει την έκτασή της με σημαντική τεχνογνωσία στην οποία επένδυσε. Λόγω της σημαντικότητας του έργου, γίνονται έλεγχοι σε δεδομένα σχετικά με τον καιρό ώστε να αποφευχθούν καταστάσεις με αρνητικό αποτέλεσμα. Η πολύτιμη αυτή εμπειρία και τεχνογνωσία εξάγεται σε άλλες χώρες που πραγματοποιούν αντίστοιχες μελέτες.

Από την άλλη πλευρά, στην Ελλάδα συνεχίζεται το «brain drain» και οι απόψεις για το ρυθμό ανάπτυξης διίστανται. Η χώρα εδώ και δεκαετίες αδυνατεί να κρατήσει τους καλύτερους επιστήμονες της - ειδικά των θετικών επιστημών, με το φαινόμενο να έχει ενταθεί την τελευταία δεκαετία. Είναι οξύμωρο πως, στην ίδια γεωγραφική περιοχή, οι κάτοικοί της στην αρχαιότητα - με περιορισμένα μέσα - κατάφεραν να κατασκευάσουν κτίρια που αντέχουν ως σήμερα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, προφανώς, αποτελεί η Ακρόπολη του Φειδία. Παρά τις σημαντικές καταστροφές σε διάφορες περιόδους της ιστορίας, συνεχίζει και βρίσκεται «όρθια» στην ίδια θέση, με τη βοήθεια αναστηλώσεων. Το ίδιο δεν μπορεί να ειπωθεί και για τις πολύ μεταγενέστερες υποδομές.

Από τα παραπάνω, γίνεται αντιληπτό ότι υπάρχουν τρόποι λύσης του προβλήματος παρά την επέμβαση στη φύση, η οποία είναι επίκαιρο θέμα συζήτησης. Στην περίπτωση της Ολλανδίας, η οποία αναφέρθηκε παραπάνω, στο Άμστερνταμ δημιουργήθηκε το πρώτο «κάθετο» φράγμα στον ποταμό Άμστελ μόλις τον 13ο αιώνα, διοχετεύοντας το νερό στα διάφορα κανάλια της πόλης. Στην περίπτωση της Ελλάδας, η κατάσταση είναι γνωστή και δύσκολα μπορεί να αλλάξει σε ό,τι αφορά το πολεοδομικό σχέδιο.

Όμως, μπορεί να εφαρμοστεί κάποιος σχεδιασμός και πρακτική εφαρμογή για πρόληψη παρόμοιων καταστάσεων στο μέλλον; Έχει απομείνει σχετική τεχνογνωσία στη χώρα; Υπάρχουν τα απαιτούμενα κεφάλαια; Υπάρχουν πραγματικά αρμόδιοι και υπεύθυνοι για την αποτροπή τέτοιων συμβάντων;