Νέες διαδηλώσεις εναντίον του Ισραήλ αναμένονται στα παλαιστινιακά εδάφη την Τρίτη, μία ημέρα μετά τις συγκρούσεις της Δευτέρας, στις οποίες δεκάδες Παλαιστίνοι (60, σύμφωνα με τους τελευταίους απολογισμούς), έχασαν τη ζωή τους από πυρά Ισραηλινών στρατιωτών.
Η Δευτέρα ήταν η πιο αιματηρή ημέρα από τότε που άρχισε νέο κύμα διαδηλώσεων στον φράχτη στα σύνορα Ισραήλ- Γάζας, πριν από επτά εβδομάδες- σύμφωνα με αξιωματούχους, 104 Παλαιστίνιοι έχουν σκοτωθεί συνολικά πλέον από την αρχή των κινητοποιήσεων, και 11.000 είναι οι τραυματίες. Σήμερα Τρίτη είναι η 70ή επέτειος της «Νάκμπα» («Καταστροφής») για τους Παλαιστίνιους, δηλαδή του εκτοπισμού χιλιάδων Παλαιστινίων μετά τη δημιουργία του Ισραήλ το 1948.
Όπως αναφέρεται σε δημοσίευμα του BBC, νέες εντάσεις αναμένονται στη Γάζα, καθώς γίνονται οι κηδείες των νεκρών της Δευτέρας. Επίσης, χθες έγιναν και τα εγκαίνια της αμερικανικής πρεσβείας στην Ιερουσαλήμ, η οποία έχει μεταφερθεί εκεί από το Τελ Αβίβ με απόφαση Τραμπ- μια κίνηση που έχει εξοργίσει τους Παλαιστινίους, για τους οποίους η ανατολική Ιερουσαλήμ είναι η πρωτεύουσα ενός μελλοντικού παλαιστινιακού κράτους, οπότε και θεωρούν ότι η αμερικανική κίνηση υποστηρίζει τον ισραηλινό έλεγχο επί του συνόλου της πόλης, που το Ισραήλ θεωρεί πρωτεύουσά του.
Σύμφωνα με τη Haaretz, το βράδυ της Δευτέρας η Χαμάς είχε έμμεση επικοινωνία με το Ισραήλ, στέλνοντας μηνύματα ότι ίσως να υπάρξει αλλαγή πορείας την Τρίτη, αλλά η ισραηλινή κυβέρνηση δεν είναι σίγουρη κατά πόσον όντως η οργάνωση προτίθεται να ασκήσει έλεγχο στις διαδηλώσεις. Γενικότερα, διαδηλώσεις αναμένονται στις μεγαλύτερες πόλεις της Δυτικής Όχθης, καθώς και γενική απεργία. Το βράδυ της Δευτέρας, σε συνάντηση της παλαιστινιακής ηγεσίας αποφασίστηκε να παραπεμφθεί το θέμα των ισραηλινών εποικισμών στο διεθνές δικαστήριο, καθώς και να ζητηθεί έκτακτη σύσκεψη του Συμβουλίου Ασφαλείας και να ζητηθεί διεθνής προστασία του παλαιστινιακού λαού. Από πλευράς του, ο Ισραηλινός υπουργός Δικαιοσύνης Αγελέτ Σακέντ είπε πως το Ισραήλ δεν φοβάται το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης επειδή λειτουργεί βάσει του διεθνούς δικαίου.
Από πλευράς του, το γραφείο ανθρωπίνων δικαιωμάτων του ΟΗΕ καταδίκασε τη χρήση θανάσιμης βίας από τις ισραηλινές δυνάμεις ασφαλείας στη Γάζα, εκφράζοντας προβληματισμούς για το τι μπορεί να γίνει την Τρίτη και ζητώντας ανεξάρτητη έρευνα. Ο εκπρόσωπός του, Ρούπερτ Κόλβιλ, είπε σε τακτική ενημέρωση στη Γενεύη ότι το Ισραήλ έχει δικαίωμα να υπερασπίζεται τα σύνορά του, αλλά η χρήση θανάσιμης βίας πρέπει να αποτελεί μόνο την τελευταία επιλογή, και δεν δικαιολογείται από την προσέγγιση των Παλαιστινίων στον φράχτη.
Το Ιράν εκτίμησε ότι οι Ισραηλινοί αξιωματούχοι θα πρέπει να δικαστούν για εγκλήματα πολέμου μετά τη «σφαγή»: «Ο φόνος παιδιών, γυναικών και ανυπεράσπιστων ανθρώπων της Παλαιστίνης (…) έχει αναχθεί σε βασική στρατηγική (του Ισραήλ) στα 70 χρόνια κατοχής», είπε ο εκπρόσωπος του ιρανικού υπουργείου Εξωτερικών Μπαχράμ Γασεμί.
Ο Γασεμί ζήτησε από τη διεθνή κοινότητα να «δράσει αμέσως» και να δικάσει τους Ισραηλινούς αξιωματούχους ως «εγκληματίες πολέμου ενώπιον διεθνών δικαστηρίων». Σύμφωνα με τον ίδιο, «τα συνεχή εγκλήματα» του Ισραήλ είναι «αποτέλεσμα της σταθερής στήριξης των ΗΠΑ» προς το εβραϊκό κράτος. Επίσης, το Κρεμλίνο ζήτησε να αποφευχθούν ενέργειες που θα αναζωπύρωναν τις εντάσεις στη Μέση Ανατολή. «Από την αρχή η Μόσχα είχε εκφράσει προβληματισμούς πως οι ενέργειες των ΗΠΑ θα προκαλούσαν εντάσεις στη Μέση Ανατολή» είπε ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ. «Δυστυχώς, αυτό ακριβώς συνέβη».
«Συνεχίζουμε να θεωρούμε πως όλες οι πλευρές, όλες οι χώρες και ειδικά οι συμμετέχοντες στο Κουαρτέτο (για τη Μέση Ανατολή) θα έπρεπε να αποφύγουν ενέργειες που προκαλούν εντάσεις» πρόσθεσε. Υπενθυμίζεται πως στο Κουαρτέτο συμμετέχουν οι ΗΠΑ, η Ρωσία, η ΕΕ και ο ΟΗΕ.
Οι τραυματίες είναι μεταξύ 2.200 και 2.700, ενώ οι νεκροί, όπως προαναφέρθηκε, έχουν φτάσει τους 60. Ωστόσο, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός, Μπενιαμίν Νετανιάχου, δήλωσε πως οι Ισραηλινοί στρατιώτες έδρασαν αμυνόμενοι απέναντι στην ισλαμιστική Χαμάς, που επιθυμεί την καταστροφή του Ισραήλ. Ο Λευκός Οίκος κατηγόρησε και αυτός τη Χαμάς, στηρίζοντας την ισραηλινή κυβέρνηση- ωστόσο έντονες είναι οι αντιδράσεις σε διπλωματικό επίπεδο διεθνώς, με εκκλήσεις για αυτοσυγκράτηση από πολλές χώρες, περιλαμβανομένων της Γαλλίας και της Βρετανίας, αλλά και πιο έντονες επικρίσεις από άλλες, όπως η Τουρκία, που ανακάλεσε τους πρέσβεις της σε Ισραήλ και ΗΠΑ- ενώ σε αυτοσυγκράτηση κάλεσε και η Κίνα, «κυρίως το Ισραήλ». Επίσης, οι ΗΠΑ μπλόκαραν τη Δευτέρα την υιοθέτηση από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ ενός ψηφίσματος που εξέφραζε «οργή και λύπη για τον θάνατο Παλαιστινίων αμάχων» και ζητούσε ανεξάρτητη και διαφανή έρευνα. Η κυβέρνηση Τραμπ λέει ότι έχει σχεδόν ολοκληρώσει ένα νέο ειρηνευτικό σχέδιο για το Ισραήλ και τους Παλαιστίνιους, αλλά δεν έχει καταλήξει ως προς το πότε και πώς θα το παρουσιάσει.
Ο ισραηλινός στρατός, που αμφισβητεί τον ειρηνικό χαρακτήρα των κινητοποιήσεων, κατηγορεί τη Χαμάς ότι εκμεταλλεύεται το κίνημα διαμαρτυρίας για να τοποθετήσει εκρηκτικούς μηχανισμούς κατά μήκος του φράχτη ασφαλείας και ότι στέλνει ένοπλους άνδρες να μπερδευτούν με το πλήθος των διαδηλωτών.
Χιλιάδες Ισραηλινοί στρατιώτες έχουν αναπτυχθεί γύρω από τη Λωρίδα της Γάζας και τη Δυτική Όχθη, με τον στρατό να αναμένει νέα βίαια επεισόδια. «Κάθε τρομοκρατική δραστηριότητα θα προκαλέσει σφοδρή αντίδραση», προειδοποίησε.
(με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ, AFP, Reuters, BBC)