″Με τις πληγές της τουρκικής εισβολής ακόμη πολύ νωπές -γύρω στο 1977-, στην τάξη μας προστέθηκε ένα ακόμη προσφυγάκι. Είχε έρθει στις ελεύθερες περιοχές, από την Καρπασία, όπου ήταν εγκλωβισμένος από τον Αύγουστο του 1974. Σαρανταπέντε χρόνια μετά, έχουμε αυτό το βιβλίο, ως εξόφληση ηθικού χρέους προς τους εγκλωβισμένους […]
Η εξιστόρηση γίνεται χωρίς υπερβολές, με τα ματιά ενός δωδεκάχρονου παιδιού... «Εγκλωβισμένος τίτλος τιμής», για τους εγκλωβισμένους της Καρπασίας που επέλεξαν να παραμείνουν στο υπό κατοχήν έδαφος παρά τις δολοφονίες, τα βασανιστήρια, τους εξευτελισμούς, τις λεηλασίες, τις συλλήψεις άοπλων πολιτών που δεν γύρισαν [...]
Στη Γιαλούσα της Κύπρου, όπου αρχαιοελληνικά ονόματα ζωντανεύουν την Ιστορία αιώνων, η Ιστορία παίρνει μια απότομη στροφή το 1974 με την Τουρκιά να πλακώνει τον τόπο μας. Το μαύρο εκείνο καλοκαίρι, χιλιάδες Καρπασίτες, ιδιαίτερα Γιαλουσίτες, αποφασίζουν να παραμείνουν στα σπίτια τους. Ανάμεσα τους πολλά παιδιά, γυναίκες και ηλικιωμένοι [...]
Διαβάζοντας το βιβλίο, θα αγωνιάτε τι θα γίνει όταν έρθει ο τουρκικός στρατός στο χωριό.... Ίσως, ακούσετε τις σπαρακτικές φωνές της Χριστινούς, το γοερό κλάμα, τα αναπάντητα ερωτήματα για την τόση αδικία. Θα συναντήσετε τον Παπά Νικόλα με τον παρηγορητικό του λόγο. Καθώς οι Τούρκοι τραβολογούν τους χωριανούς στην πλατεία, ο ιερέας εμψυχώνει το παιδί και το διαβεβαιώνει ότι θα βρει τον πατέρα του. Και τον βρήκε [...]
Δύο συγκλονιστικές σκηνές
26 Αυγούστου 1974 – Δέκα λεπτά, δέκα αιώνες:
Η υποχρέωση όλων των εγκλωβισμένων ήταν απόλυτη. Μόλις δουν Τούρκο στρατιώτη, να στέκονται ακίνητοι και να χαιρετούν με υψωμένο το χέρι. Παρακοή τιμωρείτο με βάναυσο ξυλοδαρμό. Στις 26 Αυγούστου, η γη σείεται. Το παιδί στέκει ακίνητο, υψώνει το χέρι και χαιρετά υποχρεωτικά τα άρματα και φορτηγά γεμάτα Τούρκους στρατιώτες που περνούν από μπροστά του. Ο φόβος του λυγίζει τα πόδια και η προσευχή του στην Παναγιά το κρατά όρθιο. Μέτρησε πάνω από σαράντα φορτηγά και άλλα τόσα άρματα. Δέκα λεπτά κράτησε, δέκα αιώνες του φάνηκε. Η μάνα του παρακολουθεί από μακριά γεμάτη αγωνία.
Το αποχαιρετιστήριο βλέμμα ενός 18χρονου:
Τα παιδικά μάτια καταγράφουν την σύλληψη του 18χρονου Πανίκου Κεμέκκη. Νέος με ήθος, αθλητής και επιμελής μαθητής. Μια μέρα του Αυγούστου, τον άρπαξαν Τούρκοι στρατιώτες από το ανώι του σπιτιού του. Καθώς τον κλωτσοκοπούσαν, οι φωνές της μάνας του έσκισαν τον ουρανό της Γιαλούσας:
«Είναι παιδί. Τι σας έκανε;» Τον έριξαν στο λαντρόβερ και τον οδήγησαν στη δολοφονία με άλλους οκτώ. Στο αυτοκίνητο, με τα χέρια του πίσω από το κεφάλι, κοίταζε για τελευταία φορά έξω αγέρωχα. Προφανώς, είχε καταλάβει… Λίγες μέρες πριν, έδινε κουράγιο στα μικρότερα παιδιά της γειτονιάς για να μην φοβούνται. Τώρα, περνούσε λεβέντικα με εκείνο το βλέμμα του. Γράφει ο Π. Φελλούκας: «Εκείνο το αποχαιρετιστήριο βλέμμα το είδα εκατοντάδες φορές από τότε. Και θα συνεχίσω να το βλέπω όσο ζω [...]
Αν, διαβάζοντας το βιβλίο νοιώσετε πόνο, είναι το σημάδι της κοινής μας αγάπης για ό,τι μας άρπαξαν και μας ανήκει».
Κώστας Μαυρίδης- Ευρωβουλευτής ΔΗΚΟ (S&D) - costas.mavrides@europarl.europa.eu