Τα χρησιμοποιούμε κάθε μέρα, όλη μέρα. Από το πρωί έως το βράδυ, από τη Δευτέρα έως την Κυριακή. Ικανοποιούν τις ανάγκες μας, διευκολύνουν την καθημερινότητα μας, δεν μπορούμε να κάνουμε χωρίς αυτά; Ή μήπως μπορούμε;
Ο λόγος για τα πλαστικά μιας χρήσης, τα οποία βρίσκονται στην κυριολεξία παντού. Σε κάθε σπίτι, σε κάθε χώρο εργασίας, αλλά και σε κάθε θάλασσα ή δάσος. Δεν είναι τυχαίο ότι περίπου 4,8 έως 12,7 εκατ. τόνοι πλαστικών καταλήγουν κάθε χρόνο στους ωκεανούς.
Ο πλαστικός «ιός» βρίσκεται και στη δική μας γειτονιά. Υπολογίζεται ότι στη Μεσόγειο επιπλέουν αυτή την στιγμή 1.455 τόνοι πλαστικού. Στην Ελλάδα, την ίδια ώρα, κάθε χρόνο παράγονται έως 700.000 τόνοι πλαστικών συσκευασιών (68 κιλά ανά κάτοικο), εκ των οποίων η συντριπτική πλειοψηφία καταλήγει σε χωματερές, χωράφια, δρόμους και θάλασσες.
Πετώντας στην παραλία ένα από τα συνολικά 1.000.000 πλαστικά ποτήρια που παράγονται καθημερινά στη χώρα μας, εσφαλμένα μπορούμε να θεωρήσουμε ότι πλέον δεν αποτελεί δικό μας «πρόβλημα», ότι εξαφανίζεται δια μαγείας και ότι δεν πρέπει να μας απασχολεί. Όμως, η πραγματικότητα είναι τελείως διαφορετική. Το συγκεκριμένο πλαστικό επιστρέφει σ’ εμάς τους ίδιους, καθώς βρίσκεται στο πιάτο μας μέσω της τροφικής αλυσίδας.
Εάν συνεχίσουμε τον ίδιο ρυθμό κατασπατάλησης των πλαστικών, τότε είναι νομοτελειακά σίγουρο ότι η εύθραυστη ισορροπία του πλανήτη μας θα διαρραγεί και οι επιπτώσεις θα είναι μη αναστρέψιμες τόσο για το περιβάλλον όσο και κατ’ επέκταση για τον ίδιο τον άνθρωπο.
Είναι ακόμη στο χέρι μας
Όμως, όσο δυσμενής - δυσοίωνη κι αν είναι η τωρινή εικόνα, οι επιστήμονες ομονοούν ότι το «παιχνίδι» δεν έχει τελειώσει. Υπάρχει ακόμη χρόνος, ώστε συντονισμένα κι από κοινού να συμβάλλουμε στην αντιμετώπιση της περιβαλλοντικής επιβάρυνσης που έχει υποστεί ο πλανήτης από τα πλαστικά μιας χρήσης και να στραφούμε σ’ ένα πιο βιώσιμο περιβάλλον.
Όλα αυτά, όπως είναι εύλογο, εξαρτώνται από τον καθένα μας ξεχωριστά. Από τις συνήθειες των μεγάλων και των μικρών, από τον τρόπο ζωής, από το πώς λειτουργούν οι επιχειρήσεις και οι εταιρείες, από την υιοθέτηση φιλικότερων προς το περιβάλλον συμπεριφορών.
Αρκεί μόνο, συντονισμένα και όλοι μαζί, να περιορίσουμε την χρήση των πλαστικών μίας χρήσης. Από τα πλαστικά ποτήρια έως τα πλαστικά καλαμάκια. Ή να αντικαταστήσουμε τα πλαστικά με προϊόντα άλλων υλικών. Αντί, για παράδειγμα, το κολατσιό στη δουλειά να φυλάσσεται σ’ ένα σακουλάκι μιας χρήσης, να φυλάσσεται σε ένα επαναχρησιμοποιούμενο ταπεράκι.
Συγχρόνως, όταν χρησιμοποιούμε ένα πλαστικό, θα ήταν φρόνιμο να το πετάξουμε στον «μπλε» κάδο, προκειμένου να ακολουθηθεί η διαδικασία της ανακύκλωσης και το απόρριμμα να μην καταλήξει στη χωματερή. Εκεί δηλαδή που αποτίθεται το 92% των πλαστικών σκουπιδιών (μόνο το 8% ανακυκλώνεται) στην Ελλάδα.
Πέραν του καθένα μας ξεχωριστά, και οι επιχειρήσεις - εταιρείες έχουν τη δυνατότητα αλλά και την υποχρέωση να συμβάλλουν στην απεξάρτηση των πλαστικών μιας χρήσης. Εξάλλου, όσο λιγότερο πλαστικό παράγεται, τόσο λιγότερο πλαστικό καταναλώνεται. Επομένως, κάθε εταιρεία θα μπορούσε να υιοθετήσει «πράσινες» στρατηγικές με στόχο τη μείωση των πλαστικών μιας χρήσης.
Σώζοντας τον Νέδοντα και τον Θερμαϊκό
Ένα καλό παράδειγμα είναι αυτό του καφέ Nescafé, ο οποίος με την πρωτοβουλία «Με Σεβασμό για το Μέλλον» επενδύει σ’ ένα πιο βιώσιμο περιβάλλον και αναπτύσσει μια σειρά δράσεων για την αντιμετώπιση της πλαστικής ρύπανσης. Στόχος του προγράμματος μεταξύ άλλων είναι και η μείωση των πλαστικών μιας χρήσης.
Και πώς μπορεί να γίνει αυτό; Μέσω της ενημέρωσης και της ευαισθητοποίησης των πολιτών, της ορθής διαχείρισης των πλαστικών απορριμμάτων από την θάλασσα, καθώς και της προώθηση εναλλακτικών επιλογών, φιλικότερων προς το περιβάλλον.
Η πρωτοβουλία του καφέ Nescafé υλοποιείται σε συνεργασία με ελληνικούς οργανισμούς, οι οποίοι δραστηριοποιούνται εδώ και αρκετά χρόνια στην αντιμετώπιση της πλαστικής ρύπανσης, όπως η Aegean Rebreath (προωθεί δράσεις για να αντιμετωπίσει το πρόβλημα της ρύπανσης του θαλάσσιου οικοσυστήματος), η ΕΝΑΛΕΙΑ (συλλέγει πλαστικά απορρίμματα από τη θάλασσα) και η Staramaki (δημιουργεί καλαμάκια από το φυσικό στέλεχος του σιταριού).
Ας δούμε όμως, τις δράσεις που υλοποιούνται στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας του καφέ Nescafé ”Με Σεβασμό για το Μέλλον”:
- Εγκατάσταση ειδικού φίλτρου στις εκβολές του ποταμού Νέδοντα στην Καλαμάτα για τη συγκράτηση των απορριμμάτων. Τοποθέτηση πινακίδων ευαισθητοποίησης για τα πλαστικά χρήσης. Περίφραξη και προστασία των αμμόλοφων στην παραλία της Βοϊδοκοιλιάς στη Μεσσηνία.
- Απομάκρυνση πλαστικών απορριμμάτων από τον Θερμαϊκό Κόλπο, σε συνεργασία με επαγγελματίες αλιείς και τη συμβολή 6 αλιευτικών σκαφών
- Ενίσχυση της πρωτοβουλίας για την αντικατάσταση του πλαστικού καλαμακίου από καλαμάκια που δεν δημιουργούν πλαστικά απορρίμματα, τα οποία παράγονται από το στέλεχος του σιταριού και αποτελούν μια εναλλακτική φιλική προς το περιβάλλον.
Πρόκειται για σημαντικές δράσεις, οι οποίες ωστόσο δείχνουν έναν ξεκάθαρο δρόμο προς ένα βιώσιμο περιβάλλον, όπου η ανθρώπινη δραστηριότητα δεν θα θέτει προσκόμματα στην απρόσκοπτη εξέλιξη της φύσης, δεν θα καταστρέφει το «σπίτι» μας, δεν θα «πνίγει» τις θάλασσές μας, δεν θα «δηλητηριάζει» το φαγητό μας.
Αυτό που μένει να κάνουμε είναι να υιοθετήσουμε το παράδειγμα του καφέ Nescafé και να ακολουθήσουμε το μονοπάτι προς ένα πιο ευοίωνο μέλλον, φιλικότερο προς τη φύση και προς τον άνθρωπο. Όλα εξάλλου, είναι ακόμη στο χέρι μας.