Το ντοκιμαντέρ «Dying to Divorce» που καταγράφει τον αγώνα ακτιβιστών για τον τερματισμό της βίας σε βάρος των γυναικών στην Τουρκία είναι η επίσημη συμμετοχή του Ηνωμένου Βασιλείου στην κατηγορία Καλύτερης Διεθνούς Ταινίας μεγάλου μήκους των βραβείων Όσκαρ.
Το ντοκιμαντέρ, που συνυπογράφουν Τούρκοι και Βρετανοί σκηνοθέτες, χρειάστηκε πέντε χρόνια γυρισμάτων και έκανε πρεμιέρα στους βρετανικούς κινηματογράφους την περασμένη εβδομάδα.
Η ταινία διάρκεις 81 λεπτών ακολουθεί τη δικηγόρο Ιπέκ Μποζκούρτ και την ακτιβίστρια Αϊσέν Ετζέ Καβάς στις συναντήσεις τους με γυναίκες θύματα έμφυλης βίας και καταγράφει τις προσπάθειες τους για παροχή βοήθειας με στόχο τη δικαίωση τους στο δαιδαλώδες τουρκικό νομικό σύστημα.
Η Μποζκούρτ και η Καβάς είναι μέλη της οργάνωσης We Will Stop Femicides, η οποία παρακολουθεί τη βία κατά των γυναικών στην Τουρκία, μία πλατφόρμα που μεταξύ άλλων ασχολείται με τη στήριξη των θυμάτων, αλλά και με την άσκηση δημόσιας πίεσης, με εμφανίσεις σε δίκες και τη διοργάνωση συγκεντρώσεων γύρω από τις υποθέσεις.
Μέχρι στιγμής, λίγο πριν από την εκπνοή του έτους, το 2021 στην Τουρκία έχουν καταγραφεί σύμφωνα με την οργάνωση, 285 γυναικοκτονίες από άνδρες -αριθμός που αναμένεται να παρουσιάσει αύξηση, καθώς πέρυσι τα θύματα ανήλθαν σε 300.
Η βία κατά των γυναικών έχει γίνει συχνά πρωτοσέλιδο στην Τουρκία, αλλά οι ακτιβιστές για τα δικαιώματα των γυναικών υποστηρίζουν ότι σε σχέση με τις διώξεις και την καταδίκη των δραστών, το νομικό σύστημα της χώρας έχει αποτύχει. Όπως σημειώνουν, η αποτυχία, είναι αποτέλεσμα του κυρίαρχου αφηγήματος το οποίο κατηγορεί τις γυναίκες που επιλέγουν μία ζωή ανεξαρτησίας.
Πέρα από την ανάδειξη της σχέσης πολιτικής και άσκησης βίας σε βάρος των γυναικών, και εκτός από τα στατιστικά στοιχεία, το ντοκιμαντέρ επικεντρώνεται σε δύο περιπτώσεις, καταγράφοντας με συγκλονιστικό τρόπο το υψηλό κόστος της βίας, σωματικό και ψυχολογικό.
Η μία περίπτωση είναι η Κουμπρά Εκέν, παρουσιάστρια ειδήσεων, η οποία εργαζόταν για το Bloomberg News στο Λονδίνο. Η Εκέν υπέστη εγκεφαλική αιμορραγία όταν ο σύζυγός της τη χτύπησε βάναυσα στο πίσω μέρος του κεφαλιού, δύο ημέρες μετά τη γέννηση του πρώτου τους παιδιού. Χρειάστηκαν χρόνια θεραπείας για να ανακτήσει μέρος της ομιλίας και της κινητικότητας της.
Η άλλη περίπτωση είναι η Αρζού Μποζτάς, μητέρα έξι παιδιών, η οποία αποφάσισε να χωρίσει τον σύζυγό της όταν έμαθε ότι είχε βιάσει μία ανήλικη γειτονοπούλα τους, την οποία στη συνέχεια προσπάθησε να πάρει για δεύτερη σύζυγο. Μια μέρα, ο σύζυγος είπε στην Αρζού να διώξει τα παιδιά. Αμέσως μετά εμφανίστηκε με ένα κυνηγετικό όπλο, την έβαλε να ξαπλώσει στο πάτωμα και την πυροβόλησε σε κάθε χέρι και πόδι.
Η Βρετανίδα σκηνοθέτις Κλόι Φεργουέδερ είπε ότι αποφάσισε να κάνει το το «Dying to Divorce» αφού είδε μια συνάντηση της Αρζού με την Καβάς. Όπως είπε «δεν ήμουν προετοιμασμένη για την ακραία βία που της ασκήθηκε, αλλά επίσης συγκλονίστηκα πραγματικά από την Αρζού».
Η ταινία ακολουθεί την Αρζού και την οικογένειά της, μεταξύ άλλων και τον πατέρα της ο οποίος μετανιώνει που την πάντρεψε σε ηλικία 14 ετών.
Στο ντοκιμαντέρ εμφανίζεται και ο πρώην σύζυγος της ο οποίος δηλώνει από τη φυλακή ότι δεν έχει μετανιώσει που την πυροβόλησε λέγοντας ότι δεν ήταν καλή μητέρα για τα παιδιά τους. «Θα πρέπει να φιλάμε τα πόδια τέτοιων μανάδων, λέει ο πρόεδρός μας», σχολιάζει αναφερόμενος σε ομιλία του τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν το 2014 για τις γυναίκες και τη μητρότητα.
Με πληροφορίες από aljazeera.com