Στην Ανταρκτική υπάρχουν κρυμμένες κοιλότητες ωκεανού- και επιστήμονες του National Institute of Water and Atmospheric Research και του Πανεπιστημίου του Οτάγκο γράφουν σε ανάρτησή τους στο The Conversation πως η διερεύνηση του τρόπου με τον οποίο ο ωκεανός κινείται κάτω από τους παγετώνες αποκαλύπτει πολύτιμα στοιχεία για το μελλοντικό κλίμα του πλανήτη.
Όπως γράφουν οι Κρεγκ Στίβενς (αναπληρωτής καθηγητής Ωκεανικής Φυσικής και Ατμοσφαιρικών Ερευνών στο National Institute of Water and Atmospheric Research) και η Κριστίνα Χούλμπε (καθηγήτρια και πρύτανης στο Σχολή Χωρομέτρησης του Πανεπιστημίου του Οτάγκο), οι παγετώνες αυτοί παίζουν σημαντικό ρόλο στην αξιολόγηση της μελλοντικής ανόδου της στάθμης της θάλασσας, και οι έρευνές τους ρίχνουν νέο φως στο πώς τα ρεύματα του ωκεανού συμβάλλουν στο λιώσιμό τους στην Ανταρκτική- έναν από τους μεγαλύτερους άγνωστους παράγοντες στις προβλέψεις των κλιματικών μοντέλων.
Ο παγετώνας Ρος είναι ο μεγαλύτερος πλωτός όγκος πάγου στη Γη, στα 480.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Κρύβει μια κοιλότητα ωκεανού που φτάνει 700 χλμ νότια από την ακτή της Ανταρκτικής, και σε μεγάλο βαθμό παραμένει ανεξερεύνητη.
«Ξέρουμε πως οι παγετώνες σε μεγάλο βαθμό λιώνουν από κάτω, βρεχόμενοι από έναν θερμαινόμενο ωκεανό. Αλλά έχουμε πολύ λίγα διαθέσιμα δεδομένα για το πώς το νερό αναμειγνύεται κάτω από τον πάγο. Αυτό συχνά παραβλέπεται στα κλιματικά μοντέλα, μα οι νέες μας μετρήσεις θα βοηθήσουν να αλλάξει αυτό» γράφουν σχετικά.
Η μόνη άλλη έρευνα στην κοιλότητα ωκεανού κάτω από τον κεντρικό παγετώνα Ρος έλαβε χώρα τη δεκαετία του 1970 και απέδωσε ενδιαφέροντα αποτελέσματα, δείχνοντας πως δεν ήταν στατική, μα υπήρχε διαστρωμάτωση των νερών, με διαφορετικές θερμοκρασίες και περιεκτικότητας σε αλάτι.
Όπως διαπιστώθηκε στη νέα έρευνα, ο κρυμμένος ωκεανός λειτουργεί ως «κόλπος», με σχετικά θερμό θαλασσινό νερό (στους 2 βαθμούς Κελσίου) να έρχεται από τον πυθμένα και να κινείται προς τα πάνω, σε έναν συνδυασμό λιωμένου νερού και γλυκού νερού από τον παγετώνα και τους βραχώδεις σχηματισμούς της Ανταρκτικής. Εκατοντάδες μέτρα πάγου απομονώνουν την κοιλότητα από τους ανέμους και τις πολύ χαμηλές θερμοκρασίες της Ανταρκτικής, αλλά τίποτα δεν εμποδίζει τα κύματα, και τα δεδομένα της έρευνας υποδεικνύουν πως αυτά ωθούν τον στρωματοποιημένο ωκεανό εμπρος και πίσω στο κάτω μέρος του πάγου, προκαλώντας αναμείξεις στην κοιλότητα ωκεανού.
Όπως τονίζουν οι ερευνητές, η σημασία αυτών των παγετώνων για την αύξηση της στάθμης της θάλασσας μέσα στους επόμενους αιώνες είναι πολύ σημαντική: Έρευνες έχουν δείξει πως αν η αύξηση της θερμοκρασίας υπερβεί τους δύο βαθμούς Κελσίου, μεγάλοι ανταρκτικοί παγετώνες θα κατέρρεαν και θα απελευθέρωναν πάγους από το εσωτερικό της παγωμένης ηπείρου, αυξάνοτνας τη στάθμη μέχρι και τρία μέτρα ως το 2300. Επίσης, σημαντική είναι και η επίδραση του νερού από τους λιωμένους πάγους στην παγκόσμια θερμοαλίνη κυκλοφορία- ένα ωκεάνιο «κύκλωμα» που φέρνει τα νερά του ωκεανού από τα βάθη της αβύσσου στα ανοιχτά της Ανταρκτικής, στα τροπικά υψηλότερα ύδατα κάθε περίπου 1.000 χρόνια. Οι παγετώνες της Ανταρκτικής είναι σαν «σταθμός» σε αυτό το κύκλωμα, οπότε ό,τι συμβαίνει εκεί επηρεάζει και τον υπόλοιπο κόσμο.