Η Γουέντι Μπερκ, μια 47χρονη ψηφοφόρος από την Καλιφόρνια, έφτασε στα όρια της. Προεκλογικά σποτ «βομβαρδίζουν» τις αγαπημένες τηλεοπτικές της εκπομπές. Αμέτρητες επιστολές έχουν γεμίσει το γραμματοκιβώτιο του σπιτιού της. Κάθε μέρα, δέχεται δεκάδες κλήσεις στο κινητό και ακόμη περισσότερες στο σταθερό της τηλέφωνο. Αγνωστοι της χτυπούν την πόρτα, ζητώντας την ψήφο της. «Είναι πραγματικά γελοίο. Εχω αναγκαστεί να βάλω φραγή στις εισερχόμενες κλήσεις μου», δηλώνει η ίδια, στο πρακτορείο Reuters.
Καλωσορίσατε στον κόσμο των ενδιάμεσων εκλογών των ΗΠΑ, της πιο ακριβής εκλογικής κούρσας που έχει ποτέ καταγραφεί μεταξύ Δημοκρατικών και Ρεπουμπλικανών για τον έλεγχο της Βουλής των Αντιπροσώπων, η οποία θα κριθεί αύριο, Τρίτη.
Το μεγαλύτερο κομμάτι των χρημάτων που έχουν δαπανηθεί, έχει διοχετευθεί στην ασταμάτητη διαφήμιση. Από την τηλεόραση, το ραδιόφωνο, τα social media και τις αφίσες στις αυλές των σπιτιών, μέχρι σε αυτόματες (ρομποτικές) κλήσεις σε κινητά και σταθερά τηλέφωνα, αυτοκόλλητα σε αυτοκίνητα και πλήθος φυλλαδίων που στοιβάζονται στα γραμματοκιβώτια των σπιτιών.
«Τα φυλλάδια πάνε κατευθείαν στα σκουπίδια. Πραγματικά, ανυπομονώ να τελειώσει όλο αυτό...», εξομολογείται η Μπερκ, μια από τα εκατομμύρια των Αμερικανών ψηφοφόρων που έχουν βρεθεί στη μέση αυτού του «κυκλώνα».
Με τις συνολικές δαπάνες των δύο μεγάλων αντιπάλων, Δημοκρατικών και Ρεπουμπλικανών, να φτάνουν τα 5,2 δισ., οι ΗΠΑ βιώνουν τις πιο ακριβές ενδιάμεσες εκλογές της ιστορίας τους.
Χαρακτηριστικό είναι ότι στη Φλόριντα, η «κούρσα» μεταξύ του Ρεπουμπλικανού Ρικ Σκοτ και του Δημοκρατικού Μπιλ Νέλσον έχει εξελιχθεί στον πιο δαπανηρό εκλογικό αγώνα όλων των εποχών για μια θέση στη Γερουσία, με τους δύο υποψήφιους και τους συμμάχους τους να έχουν ξοδέψει σχεδόν 160 εκατ. δολάρια!
Πιο βαθιά το χέρι στην τσέπη οι Δημοκρατικοί
Με αυτά τα δεδομένα, αν αναρωτιέστε ποιο κόμμα έχει ξοδέψει τα περισσότερα, η απάντηση είναι: οι Δημοκρατικοί. Ο λόγος είναι ένας και έχει ονοματεπώνυμο: Ντόναλντ Τραμπ.
Οι αυριανές εκλογές αποτελούν ένα είδος δημοψηφίσματος για τον Αμερικανό πρόεδρο, ο οποίος έχει κλονίσει σε μεγάλο βαθμό τις παραδοσιακές ισορροπίες της αμερικανικής πολιτικής σκηνής, τα δύο περίπου χρόνια που βρίσκεται στον Λευκό Οίκο. Και οι Δημοκρατικοί θέλουν να το κερδίσουν.
Στις 23 Οκτωβρίου ο εκτελεστικός αντιπρόεδρος του German Murshall Fund, Ντέρεκ Τσόλετ, έγραφε για το δίλημμα αυτών των ενδιάμεσων εκλογών:
«Για το μέλλον της αμερικανικής πολιτικής, το 2018 οι εκλογές του Κογκρέσου θα έχουν τα σημαντικότερα επακόλουθα που είχε ανάλογη εκλογική αναμέτρωση για περισσότερες από δύο δεκαετίες...Ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα, μην περιμένετε σημαντική βελτίωση των σχέσεων μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών
και της Ευρώπης. Στην πραγματικότητα, τα πράγματα πιθανότατα θα επιδεινωθούν. Εξετάστε τα δύο πιθανά σενάρια:Σενάριο πρώτο, οι Ρεπουμπλικανοί συγκρατούν το μπλε (δημοκρατικό) κύμα. Αυτό μπορεί να
φαίνεται απίθανο, ωστόσο πρόσφατες δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι υπάρχουν πιθανότητες να διατηρήσουν τον έλεγχο της Γερουσίας, και θα μπορούσαν να κρατήσουν υπό έλεγχο την κατάσταση στο Κογκρέσο. Οι τρέχουσες μετρήσεις δείχνουν ότι οι Ρεπουμπλικάνοι έχουν περίπου τις ίδιες πιθανότητες να κρατήσουν τοην πλειοψηφία, με εκείνες που είχε ο Ντόναλντ Τράμπμ για την
προεδρία το 2016...Αυτό θα σήμαινε, αν κάποιος μπορεί να φανταστεί ότι είναι δυνατόν, έναν ακόμα πιο τολμηρό και σαρωτικό Τραμπ, που θα πιστέψει ότι είναι
πολιτικά ”αλεξίσφαιρος”. Θα είναι ένας ηγέτης με πλήρη έλεγχο του κόμματός του και κάθε τομέα της κυβέρνησης, με νέα εντολή και πλήρη εμπιστοσύνη από το εκλογικό σώμα, που θα του επιτρέψει να ακολουθεί πλήρως τα ένστικτά του στην άσκηση πολιτικής. Σενάριο δεύτερο. Τι γίνεται αν οι Δημοκρατικοί κερδίσουν;
Θα υπήρχε ένας σημαντικός έλεγχος στον Τραμπ για τις πολιτικές του. Οι δημοκρατικοί θα ακολουθήσουν μια πολιτική η οποία θα ήταν πιο συμφέρουσα για την Ευρώπη σε θέματα όπως το εμπόριο, η αλλαγή του κλίματος, το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, το μέλλον του ΝΑΤΟ και ο έλεγχος των εξοπλισμών. Και αν ο Τραμπ είναι πολιτικά τραυματισμένος, υπάρχει μεγαλύτερη πιθανότητα να γίνει ”ευάλωτος” στην πίεση από τους λίγους Ρεπουμπλικανούς μετριοπαθείς...»
Ωστόσο, ένας πληγωμένος πολιτικά Τραμπ, προβλέπει ο έμπειρος Αμερικανός αναλυτής, είναι εξαιρετικά πιθανό να φτάσει στα άκρα σε επίπεδο πολιτικών συγκρούσεων με την Ευρώπη, ακριβώς επειδή θα αισθάνεται απειλούμενος από τους Δημοκρατικούς.
Ιλιγγιώδεις προεκλογικές δαπάνες
Χαρακτηριστικό παράδειγμα των... διαθέσεων στο στρατόπεδο των Δημοκρατικών αποτελεί η 52η εκλογική περιφέρεια της Καλιφόρνια. Από τον Ιανουάριο του 2017, υποψήφιοι και εξωτερικοί συνεργάτες και των δύο κομμάτων έχουν ξοδέψει πάνω από 26 εκατ. δολάρια σε καμπάνιες, καθιστώντας την, την πιο ακριβή, από πλευράς δαπανών, περιφέρεια των ΗΠΑ στις ενδιάμεσες εκλογές. Από το 1992 βρίσκεται στα χέρια των Ρεπουμπλικανών, ωστόσο την τελευταία δεκαετία οι δημογραφικές της ισορροπίες έχουν αλλάξει και πλέον το 40% των 720.000 κατοίκων της είναι Ισπανόφωνοι.
Φέτος, η υποψήφια των Δημοκρατικών Κέιτι Χιλ έχει συγκεντρώσει και δαπανήσει, πολύ περισσότερα από τον Ρεπουμπλικανό αντίπαλό της, Στιβ Νάιτ. Συμπεριλαμβανομένων και των χρημάτων που έχουν έρθει από εξωτερικές ομάδες (outside groups), για την υποψηφιότητα της Χιλ έχουν δαπανηθεί πάνω από 18 εκατ. δολάρια, περισσότερα από τα διπλάσια δηλαδή, συγκριτικά με τα 8 εκατ. του Νάιτ. Μάλιστα, οργάνωση την οποία χρηματοδοτεί σε μεγάλο ποσοστό ο πρώην δήμαρχος της Νέας Υόρκης, Μάικλ Μπλούμπεργκ, έχει προσφέρει πάνω από 4,5 εκατ. δολάρια για την υποψήφια των Δημοκρατικών, μόνο για την προώθηση της καμπάνιας της μέσω διαφημίσεων! Θα έχει όμως αυτό αποτέλεσμα στους ψηφοφόρους;
Από τη μια πλευρά, τα χρήματα αυτά την βοήθησαν να διασχίσει την περιφέρεια από άκρη σε άκρη, για να διαδώσει τις φιλελεύθερες ιδέες της υπέρ της καθολικής υγειονομικής περίθαλψης, της απαγόρευσης των όπλων και των δικαιωμάτων των ομοφυλοφίλων.
Από την άλλη, θυμάστε την Γουέντι Μπερκ, την... κουρασμένη ψηφοφόρο που δεν αντέχει άλλο την προεκλογική εκστρατεία; Ενοχλήθηκε τόσο πολύ από τη «χιονοστιβάδα» διαφημίσεων και επιστολών που δέχθηκε από τη Χιλ, ώστε παρότι στην αρχή απλώς «έκλινε» περισσότερο προς τον Ρεπουμπλικανό Νάιτ, τώρα δηλώνει πως θα τον ψηφίσει σίγουρα.