Έντονο ενδιαφέρον έχουν προκαλέσει εκπομπές ραδιοσημάτων από απόσταση 12 ετών φωτός από το Ηλιακό Σύστημα- με επιστήμονες να θεωρούν πως ίσως υποδεικνύει πιθανές αλληλεπιδράσεις μεταξύ του άστρου YZ Ceti και ενός πιθανού βραχώδους πλανήτη σε κοντινή τροχιά γύρω από αυτό.
Το μαγνητικό πεδίο της Γης κάνει και άλλα πράγματα από το να κάνει τις πυξίδες να δουλεύουν σωστά- για την ακρίβεια, βοηθά τον πλανήτη μας να διατηρεί την ατμόσφαιρά του αντανακλώντας σωματίδια υψηλής ενέργειας και πλάσμα που εκτοξεύεται τακτικά από τον Ήλιο- και επιστήμονες εντόπισαν έναν πιθανό πλανήτη σαν την Γη (στο μέγεθος της Γης) σε άλλο ηλιακό σύστημα (εξωπλανήτης) ως σοβαρό υποψήφιο επίσης για μαγνητικό πεδίο. Πρόκειται για τον YZ Ceti b, έναν βραχώδη πλανήτη σε τροχιά γύρω από ένα άστρο σε απόσταση περίπου 12 ετών φωτός από τη Γη.
Οι ερευνητές Σεμπάστιαν Πινέντα και Τζάκι Βίλαντσεν παρατήρησαν ένα επαναλαμβανόμενο ραδιοσήμα που εκπεμπόταν από το άστρο YZ Ceti χρησιμοποιώντας το ραδιοτηλεσκόπιο Karl G. Jansky Very Large Array, το οποίο διαχειρίζεται το National Radio Astronomy Observatory του US National Science Foundation. Οι Πινέντα και Βίλαντσεν διερευνούν τις αλληλεπιδράσεις μεταξύ μακρινών άστρων και των πλανητών σε τροχιά. Η έρευνά τους δημοσιεύτηκε στο Nature Astronomy.
«Η έρευνα για πιθανώς κατοικήσιμους κόσμους ή κόσμους με ζωή σε άλλα ηλιακά συστήματα εξαρτάται εν μέρει από το αν είσαι σε θέση να διαπιστώσεις εάν βραχώδεις εξωπλανήτες σαν τη Γη έχουν μαγνητικά πεδία» είπε ο Τζο Πέσε του NSF, διευθυντής προγράμματος για το National Radio Astronomy Observatory. «Η έρευνα αυτή δεν δείχνει μόνο πως αυτός ο συγκεκριμένος βραχώδης εξωπλανήτης πιθανώς έχει μαγνητικό πεδίο μα παρέχει και μια υποσχόμενη μέθοδο για να βρεθούν περισσότεροι».
Το μαγνητικό πεδίο ενός πλανήτη μπορεί να εμποδίσει τη φθορά της ατμόσφαιρας ενός πλανήτη στο πέρασμα του χρόνου από σωματίδια που εκπέμπονται από το άστρο του, εξηγεί ο Πινέντα, αστροφυσικός του Πανεπιστημίου του Κολοράντο. «Το αν ένας πλανήτης επιβιώσει με ατμόσφαιρα ή όχι εξαρτάται από το αν έχει ισχυρό μαγνητικό πεδίο ή όχι».
«Βλέπω αυτό το πράγμα που δεν έχει δει κανείς άλλος πριν» λέει η Βίλαντσεν, αστρονόμος στο Πανεπιστήμιο Μπάκνελ, για τη στιγμή που απομόνωσε το ραδιοσήμα ενώ εξέταζε δεδομένα στο σπίτι της ένα σαββατοκύριακο. «Είδαμε την αρχική έκλυση και ήταν όμορφη» λέει ο Πινέντα. «Όταν την ξαναείδαμε, έδειχνε πως, εντάξει, ίσως να έχουμε στα αλήθεια κάτι εδώ».
Οι ερευνητές εκτιμούν ότι τα αστρικά ραδιοσήματα που εντόπισαν παράγονται από τις αλληλεπιδράσεις μεταξύ του μαγνητικού πεδίου του εξωπλανήτη και του άστρου γύρω από το οποίο κινείται. Ωστόσο για να εντοπίζονται τέτοια ραδιοκύματα σε μεγάλες αποστάσεις πρέπει να είναι πολύ ισχυρά. Ενώ μαγνητικά πεδία είχαν προηγουμένως εντοπιστεί σε τεράστιους εξωπλανήτες σαν τον Δία, το να γίνεται αυτό με συγκριτικά μικρούς εξωπλανήτες σαν τη Γη απαιτεί διαφορετική τεχνική.
Καθώς τα μαγνητικά πεδία είναι αόρατα, είναι δύσκολο να διαπιστωθεί εάν ένας μακρινός πλανήτης έχει όντως ένα, όπως εξηγεί η Βίλαντσεν. «Αυτό που κάνουμε είναι να ψάχνουμε έναν τρόπο να τους δούμε» προσθέτει. «Ψάχνουμε πλανήτες που είναι πραγματικά κοντά στα άστρα τους και έχουν παρόμοιο μέγεθος με τη Γη. Οι πλανήτες αυτοί είναι πολύ κοντά στα άστρα τους για να αποτελούν μέρη στα οποία θα μπορούσε να ζήσει κανείς, μα επειδή είναι τόσο κοντά οι πλανήτες περνούν μέσα από πολύ υλικό που προέρχεται από το άστρο. Αν ένας πλανήτης έχει μαγνητικό πεδίο και περνά μέσα από πολύ αστρικό υλικό, θα κάνει το άστρο να εκπέμπει φωτεινά ραδιοκύματα».
Το ΥΖ Ceti, ένας μικρός ερυθρός νάνος, και ο γνωστός του εξωπλανήτης, YZ Ceti b, αποτελούν ιδανικό ζεύγος επειδή ο εξωπλανήτης είναι τόσο κοντά στο άστρο που ολοκληρώνει μια πλήρη τροχιά μέσα σε μόλις δύο ημέρες (συγκριτικά, στο Ηλιακό Σύστημα, τον μικρότερο χρόνο έχει ο Ερμής, στις 88 ημέρες). Καθώς πλάσμα από το YZ Ceti αλληλεπιδρά με το μαγνητικό πεδίο του πλανήτη, υπάρχει αλληλεπίδραση και με το μαγνητικό πεδίο του ίδιου του άστρου, οπότε και παράγονται ραδιοκύματα αρκετά ισχυρά για να παρατηρούνται από τη Γη. Η ισχύς τους μπορεί να μετρηθεί, επιτρέποντας στους ερευνητές να διαπιστώσουν πόσο ισχυρό μπορεί να είναι το μαγνητικό πεδίο του πλανήτη.
Οι ερευνητές θεωρούν πως αν και ο YZ Ceti b είναι ο καλύτερος υποψήφιος προς το παρόν ως βραχώδης εξωπλανήτης με μαγνητικό πεδίο, δεν πρόκειται για μια υπόθεση που έχει «κλείσει» και απαιτείται ακόμα πολλή δουλειά πριν επιβεβαιωθεί οτιδήποτε.