Περισσότερα από 150 χρόνια μετά την απελευθέρωση των σκλάβων στις ΗΠΑ, οι ψηφοφόροι σε πέντε πολιτείες σύντομα καλούνται να αποφασίσουν εάν θα θα κλείσουν τα ”παραθυράκια” στην νομοθεσία που έχει οδηγήσει στην διάδοση μιας διαφορετικής μορφής δουλείας: της καταναγκαστικής εργασίας από άτομα που έχουν καταδικαστεί για ορισμένα εγκλήματα.
Καμία από τις προτάσεις δεν θα επιβάλει άμεσες αλλαγές εντός των φυλακών των πέντε πολιτειών, αν και θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε νομικές προκλήσεις σχετικά με τον τρόπο ”εργασίας” στη φυλακή, ένα που βέβαια αποτελεί κληρονομιά της δουλείας σε όλες τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Η προσπάθεια είναι μέρος μιας εθνικής προσπάθειας για αλλαγή της 13ης Τροπολογίας του Συντάγματος που απαγόρευε την υποδούλωση ή την ακούσια υποτέλεια παρά μόνο ως μορφή ποινικής τιμωρίας.
Αυτή η εξαίρεση επιτρέπει χρόνια τώρα την εκμετάλλευση της εργασίας από άτομα που είχαν καταδικαστεί ως ορισμένα αδικήματα.
″Η ιδέα ότι θα μπορούσε κανείς να αρθρώσει την φράση «η σκλαβιά είναι αποδεκτή όταν...» ξεριζώνει την ψυχή μας, και κάνει αυτόν έναν αγώνα να αγνοεί τις πολιτικές γραμμές και μας φέρνει κοντά. Γιατί το θέμα είναι ξεκάθαρο” είπε η Μπιάνκα Τίλεκ, εκτελεστική διευθύντρια της Worth Rises, μιας οργάνωση που πιέζει για την άρση της ρήτρας περί καταναγκαστικής εργασίας κρατουμένων.
Σε 20 Πολιτείες το Σύνταγμα επιτρέπει δουλεία και ακούσια σκλαβιά
Συνολικά βέβαια στα συντάγματα 20 πολιτειών η διατύπωση επιτρέπει τη δουλεία και την ακούσια σκλαβιά ως ποινική τιμωρία. Το 2018, το Κολοράντο ήταν η πρώτη Πολιτεία που αφαίρεσε τέτοιες αναφορές και ακολούθησαν οι Νεμπράσκα και Γιούτα δύο χρόνια αργότερα.
Αυτόν τον Νοέμβριο, για το θέμα θα ερωτηθούν οι ψηφοφόροι σε Αλαμπάμα, Λουιζιάνα, Όρεγκον, Τενεσί και Βερμόντ.
Η Γερουσιαστής του Δημοκρατικού Κόμματος, Ραουμές Ακμπάρι από το Μέμφις, σοκαρίστηκε όταν ένας συνάδελφος βουλευτής της είπε για την εξαίρεση της δουλείας στο Σύνταγμα του Τενεσί και άρχισε αμέσως να εργάζεται για να υπάρξει σχετική αναδιατύπωση στα ιδρυτικά κείμενα της Πολιτείας.
″Όταν έμαθα ότι υπήρχε αυτή η εξαίρεση, σκέφτηκα, πως πρέπει να διορθωθεί άμεσα...Το σύνταγμά μας πρέπει να αντικατοπτρίζει τις αξίες και τις πεποιθήσεις του κράτους μας”.
Τα συντάγματα απαιτούν μακρά και τεχνικά δύσκολα βήματα προτού μπορέσουν να τροποποιηθούν. Η Ακμπάρι πρότεινε για πρώτη φορά αλλαγές το 2019. Η Ολομέλεια έπρεπε στη συνέχεια να εγκρίνει τις αλλαγές με πλειοψηφία σε μια διετή νομοθετική περίοδο και στη συνέχεια να την εγκρίνει ξανά με έγκριση τουλάχιστον των δύο τρίτων. Η τροπολογία θα μπορούσε στη συνέχεια να τεθεί ως ερώτημα προς τους ψηφοφόρους στην Πολιτεία κατά το έτος των επόμενων εκλογών για την ανάδειξη κυβερνήτη.
Επίσης, η γερουσιαστής έπρεπε να συνεργαστεί με το Υπουργείο Σωφρονισμού για να διασφαλίσει ότι η εργασία των κρατουμένων δεν θα απαγορευόταν βάσει της πρότασής της.
Η προτεινόμενη φράση επί της οποίας θα κληθούν να απαντήσουν οι ψηφοφόροι του Τενεσί διακρίνει ξεκάθαρα τα δύο ζητήματα: ″Η δουλεία και η ακούσια υποτέλεια απαγορεύονται για πάντα. Τίποτα δεν απαγορεύει σε έναν κρατούμενο να εργάζεται όταν έχει καταδικαστεί δεόντως για ένα έγκλημα”.
Το οικονομικό αντίκτυπο, οι ”μαύροι κώδικες” και οι τιμωρίες στις φυλακές
″Κατανοούμε ότι όσοι είναι φυλακισμένοι δεν μπορούν να εξαναγκαστούν να εργαστούν χωρίς αμοιβή, αλλά δεν πρέπει να δημιουργήσουμε μια κατάσταση όπου δεν θα μπορούν να εργαστούν καθόλου”, εξηγεί η Ακμπάρι.
Παρόμοιες ανησυχίες σχετικά με τον οικονομικό αντίκτυπο της εργασίας στις φυλακές οδήγησαν το Νομοθετικό Σώμα της Καλιφόρνιας υπό την ηγεσία των Δημοκρατικών να απορρίψει μια τροπολογία που εξάλειφε την ακούσια δουλεία ως πιθανή τιμωρία για κάποια εγκλήματα αφού ο κυβερνήτης Γκάβιν Νιούσομ εκτίμησε ότι θα μπορούσε χρειαστεί η Πολιτεία να πληρώσει δισεκατομμύρια δολάρια ως κατώτατο μισθό στους κρατούμενους.
Ο έλεγχος της εργασίας στη φυλακή υπάρχει εδώ και δεκαετίες, αλλά το κενό της 13ης Τροποποίησης ενθάρρυνε ιδιαίτερα τις πρώην Συνομοσπονδιακές Πολιτείες μετά τον Εμφύλιο Πόλεμο να επινοήσουν νέους τρόπους για να διατηρήσουν τη δυναμική της δουλείας.
Χρησιμοποίησαν περιοριστικά μέτρα, γνωστά ως ”Μαύροι κώδικες”, επειδή στόχευαν σχεδόν πάντα τους μαύρους, για να ποινικοποιήσουν καλοήθεις αλληλεπιδράσεις, όπως η πολύ δυνατή ομιλία.
Όσοι στοχοποιούνταν θα ετίθεντο υπό κράτηση για ασήμαντες πράξεις και ουσιαστικά θα γίνονταν ξανά σκλάβοι.
Κάνοντας μια γρήγορη μετάβαση στο σήμερα: Πολλοί έγκλειστοι στις φυλακές κερδίζουν μερικές δολαρίου, κάτι που δεν αναμένεται να αλλάξει εάν οι προτάσεις περάσουν.
Οι κρατούμενοι που αρνούνται να εργαστούν μπορεί να αντιμετωπίσουν προβλήματα όπως να στερηθούν το δικαίωμα να τηλεφωνήσουν σε δικούς τους, ή το δικαίωμα στο επισκεπτήριο, να βρεθούν στην απομόνωση ή ακόμη και να μην γίνει δεκτή η υπό όρους αποφυλάκισή τους, ακόμη και εάν πληρούν όλες τις προϋποθέσεις.
Οι προτάσεις στις 5 Πολιτείες
Η Αλαμπάμα ζητά από τους ψηφοφόρους να διαγράψουν κάθε ρατσιστική φράση από το Σύνταγμά της και να αφαιρέσουν και να αντικαταστήσουν ένα τμήμα για την εργασία των καταδίκων που είναι παρόμοιο με αυτό που είχε το Τενεσί στο δικό του σύνταγμά.
Το Βερμόντ συχνά υπερηφανεύεται ότι είναι το πρώτο κράτος στο έθνος που απαγόρευσε τη δουλεία το 1777, αλλά το σύνταγμά του εξακολουθεί να επιτρέπει την ακούσια υποτέλεια σε ορισμένες περιπτώσεις. Η προτεινόμενη αλλαγή θα αντικαταστήσει την τρέχουσα ρήτρα εξαίρεσης με την φράση ″απαγορεύονται η δουλεία και η ακούσια υποτέλεια σε οποιαδήποτε μορφή”.
Η προτεινόμενη αλλαγή του Όρεγκον καταργεί τη ρήτρα εξαίρεσης, ενώ προσθέτει μια φράση που επιτρέπει σε ένα δικαστήριο ή σε μια υπηρεσία επιτήρησης ή εξέτασης αναστολής ποινής να διατάξει εναλλακτικές λύσεις στη φυλάκιση ως μέρος της ποινής.
Η ειδική περίπτωση της Λουιζιάνα
Η Λουιζιάνα είναι η μόνη πολιτεία μέχρι στιγμής στην οποία η προτεινόμενη τροπολογία συναντά οργανωμένη αντίσταση, λόγω ανησυχιών ότι οι φράσεις που θα αντικατασταθούν μπορεί να επιδεινώσουν τα πράγματα. Ακόμη και ένας από τους αρχικούς υποστηρικτές της κίνησης έχει δεύτερες σκέψεις - ο Δημοκρατικός βουλευτής Έντμοντ Τζόρνταν που είπε στους Times-Picayune/The New Orleans Advocate την περασμένη εβδομάδα ότι προτρέπει τους ψηφοφόρους να απορρίψουν την πρόταση.
Η ΜΚΟ, ″Συμβούλιο για μια Καλύτερη Λουιζιάνα”, προειδοποίησε ότι η διατύπωση θα μπορούσε τεχνικά να επιτρέψει ξανά τη δουλεία, καθώς και να συνεχίσει την ακούσια δουλεία.
Το Σύνταγμα της Λουιζιάνα σήμερα αναφέρει: ”Η δουλεία και η ακούσια δουλεία απαγορεύονται, εκτός από την περίπτωση της τιμωρίας για ένα έγκλημα” και προτείνεται αν γίνει ”Η δουλεία και η ακούσια δουλεία απαγορεύονται, (αλλά αυτό) δεν ισχύει για την κατά τα άλλα νόμιμη απονομή της ποινικής δικαιοσύνης”.
″Αυτή η τροπολογία είναι ένα παράδειγμα του γιατί είναι τόσο σημαντικό να γίνεται σωστή χρήση της γλώσσας όταν παρουσιάζονται οι συνταγματικές τροποποιήσεις στους ψηφοφόρους”, αναφέρει η ΜΚΟ σε μια δήλωση που προτρέπει τους ψηφοφόρους να που «οχι» και τους νομοθέτες να προσπαθήσουν ξανά μνημονεύοντας ως πρότυπο για την όποια αλλαγή το Τενεσί.
Οι υποστηρικτές της τροπολογίας από την άλλη λένε ότι τέτοιες επικρίσεις αποτελούν μέρος μιας εκστρατείας για τη διατήρηση των ρητρών εξαίρεσης. ”Αν αυτό δεν περάσει, θα χρησιμοποιηθεί ως όπλο εναντίον μα”», δήλωσε ο Μαξ Πάρθας, διευθυντής κρατικών επιχειρήσεων για το Εθνικό Δίκτυο Κατάργησης της Δουλείας.
Η ερώτηση είναι μια υπενθύμιση του πώς η δουλεία συνεχίζει να διαβολίζει τους Αμερικανούς, και ο Πάρθας λέει ότι αυτός είναι αρκετός λόγος για να ψηφίσει ”ναι”.
″Δεν έχουμε δει ποτέ, ούτε μια μέρα στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου η δουλεία δεν ήταν νόμιμη...Θέλουμε να δούμε πώς μοιάζει και νομίζω ότι αξίζει τον κόπο”.