ΗΠΑ-Κύπρος-Ανατολική Μεσόγειος: Μια πολύπλοκη «εξίσωση»

H μείωση της τουρκικής επιρροής με ταυτοχρόνη πρόσθετη στρατηγική αξία Κύπρου-Ελλάδας, είναι συλλογικό εθνικό κέρδος.
Open Image Modal
30 Οκτωβρίου 2024 Λευκός Οίκος Ο Πρόεδρος των ΗΠΑ με τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκο Χριστοδουλίδη.
via Associated Press

Πέρασαν μερικές μέρες από την επίσημη επίσκεψη του Προέδρου Χριστοδουλίδη στον Λευκό Οίκο κατόπιν πρόσκλησης του αμερικανού Προέδρου κι αυτό επιτρέπει μια συνοπτική αξιολόγηση τόσο της επίσκεψης όσο και της στάσης διάφορων εγχώριων πολιτικών προσώπων.

Το πλέον θετικό δεδομένο της επίσκεψης είναι ότι, μετά από 30 περίπου χρόνια κι εν μέσω μιας επεκτατικής πολιτικής της κατοχικής Τουρκίας στην Ανατ. Μεσόγειο και επιδίωξη δύο κρατών στην Κύπρο, η Κυπριακή Δημοκρατία, στο πρόσωπο του Προέδρου της Κύπρου, ήταν επίσημα προσκεκλημένη και παρούσα στον Λευκό Οίκο.

Στην Κύπρο, πρώην και νυν αρχηγοί κομμάτων, πρώην Υπουργός Εξωτερικών κι άλλοι ... ζημιωμένοι των τελευταίων προεδρικών εκλογών, προσπερνούν επιφανειακά την πολιτική σημασία της επίσκεψης, για να επικεντρωθούν σε ένα κατηγορητήριο για «αυταπάτες», «μηδέν αποτελέσματα και μηδέν συμφωνίες», «σοβαρούς κινδύνους».... και άλλα τέτοια. Καθώς η Κυπριακή Δημοκρατία επαναπροσανατολίζει την εξωτερική της πολιτική αξιοποιώντας ορθολογικά το γεωπολιτικό περιβάλλον, οι διαφωνούντες πρέπει να προβάλουν την δική τους πρόταση και όχι να παραμένουν στην μικροπρέπεια με το μυαλό στις προεδρικές εκλογές του 2028...

Φυσικά, αναγνώριση της ορθής εξωτερικής πολιτικής της Κυπρ. Κυβέρνησης, δεν εξυπακούει ότι ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης είναι αλάνθαστος, ούτε και η Κυβέρνησή του. Όταν όμως η Κυπριακή Δημοκρατία, την οποία η κατοχική Τουρκία θεωρεί «εκλιπούσα», καταφέρνει να βρίσκεται στο Λευκό Οίκο και εγχώριοι πολιτικοί το αποδίδουν σε επικοινωνιακή φάρσα, τότε η μικροπρέπεια γίνεται κατάντια. Ωστόσο, η συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών αναγνωρίζει την πολιτική σημασία της επίσκεψης στον Λευκό Οίκο. Επιπλέον, υπάρχει η τουρκική αξιολόγηση για «νέα κατάσταση» που μπορεί να επηρεάσει το Κυπριακό και για δυναμική «διατάραξης της ισορροπίας» στην Αν. Μεσόγειο εις βάρος των τουρκικών σχεδιασμών. Είναι δε αξιοσημείωτο που πρώην πρέσβης της Τουρκίας στις ΗΠΑ αναφέρεται σε «διπλωματική ήττα» της Τουρκίας και ενδεχόμενη αναβάθμιση της Κυπριακής Δημοκρατίας σε «Μείζονα Σύμμαχο Εκτός Νάτο» επειδή η Τουρκία παρείχε ευκαιρίες που αναζητούσαν Κύπρος κι Ελλάδα.

Στην πολύπλοκη γεωπολιτική «εξίσωση» που αφορά ΗΠΑ-Κύπρο-Ελλάδα-Τουρκία στην Ανατ. Μεσόγειο, εμπλέκονται πολλές παράμετροι. Από την τουρκική αποστασιοποίηση από τα δυτικά συμφέροντα, την προωθημένη στάση Κύπρου-Ελλάδας με εγκατάλειψη παλαιών «ισορροπιών», μέχρι τις γεωπολιτικές εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή, σαφή απόδειξη ότι το Κυπριακό επηρεάζεται από τον γεωπολιτικό περίγυρο. Άλλωστε, η πρόσφατη Ιστορία καταδεικνύει ότι κάθε φορά που Κύπρος κι Ελλάδα αποστασιοποιούνταν από τις δυτικές δομές ασφάλειας, το κενό αυτό αναλάμβανε να εκπληρώσει η Τουρκία, με πολλαπλάσια αμοιβή ως ο πιστός δυτικός σύμμαχος.

Με εξωτερική πολιτική της Κύπρου που θέτει τα εθνικά συμφέροντα υπεράνω όλων, και όχι δογματισμούς ή συμφέροντα άλλων, η μείωση της τουρκικής επιρροής με ταυτοχρόνη πρόσθετη στρατηγική αξία Κύπρου-Ελλάδας, είναι συλλογικό εθνικό κέρδος. Αυτό το πανεθνικό κέρδος θα ήταν πολλαπλάσιο αν η Αθήνα εξωθούσε το καθεστώς Ερντογάν εκτός των δυτικών δομών ως παραβάτη του Διεθνούς Δικαίου, «προστάτη της τρομοκρατίας» και υπονομευτή των δυτικών συμφερόντων και όχι αποδοχής του ως δυτικό σύμμαχο σε ένα πλαίσιο «κανονικότητας».

 

Κώστας Μαυρίδης, Ευρωβουλευτής ΔΗΚΟ-S&D

costas.mavrides@europarl.europa.eu