Υπανάπτυκτοι και ανεπτυγμένοι

Γίνεται τίποτα δωρεάν σε αυτό το οικονομικό περιβάλλον;
|
Open Image Modal
Γιατροί από την Κούβα λίγο πριν την αναχώρησή τους για την Ιταλία προκειμένου να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση της πανδημίας 21 Μαρτίου, 2020. (AP Photo/Ismael Francisco)
ASSOCIATED PRESS

Σε αυτή την υγειονομική κρίση γίναμε μάρτυρες της πρακτικής ανεπάρκειας στη διαχείριση, χωρών που είναι με βάση το παγκόσμιο ηγεμονικό οικονομικό μοντέλο είναι οι ηγέτιδες στην τεχνολογική πρόοδο, την «καινοτομία» και εν τέλει την οικονομική ανάπτυξη για να μη μακρηγορώ. Στην προσπάθεια τους να μην νεκρωθεί η οικονομική δραστηριότητα καθώς γνωρίζουν καλά τι σημαίνει η απότομη μείωση της κατανάλωσης σε όλα τα επίπεδα, άφησαν την κατάσταση να ξεφύγει από άποψη εξάπλωσης και σε συνδυασμό με την χρόνια υποβάθμιση και απαξίωση των δημόσιων συστημάτων υγείας έφτασαν να μην μπορούν να ελέγξουν την κατάσταση.

Η αντίδραση της Τραμπικής Αμερικής είναι αντάξια ενός σκληρού και πετυχημένου καπιταλιστή που μόνο του μέλημα ήταν είναι και θα είναι η μείωση των οικονομικών ζημιών και η γρήγορη επαναλειτουργία της κατανάλωσης. Η αντίδραση της Ευρώπης αν και κάπως λιγότερο καπιταλιστική, παραμένει τοποθετημένη εκεί που ήταν και «προηγουμένως». Στην δημοσιονομική πειθάρχηση ειδικά σε καιρούς που οι χρόνια καταπιεσμένοι μπορούν να δημιουργήσουν κοινό μέτωπο με σκοπό την αλλαγή των συσχετισμών, όσο αυτό είναι εφικτό και όχι ουτοπικό όταν μιλάμε για Ευρωπαϊκό νότο και βορρά.

Μέσα σε όλα αυτά, η συστηματικά δυσφημισμένη και «υπανάπτυκτη» Κούβα που αποτελεί ένα από τα τελευταία απομεινάρια του τι σημαίνει για το μέσο δυτικό να είσαι «κακούργος» κομμουνιστής, δηλαδή του τι σημαίνει να αντιστέκεσαι στο καπιταλιστικό οικονομικό μονόδρομο, μέσα σε ένα κόσμο που ή υποτάσσεσαι σ’ αυτόν ή πληρώνεις το βαρύ τίμημα της «ελευθερίας»… Στέλνει ιατρική βοήθεια σε ανεπτυγμένες χώρες, οι οποίες έχουν υποστεί την υποβάθμιση των δημόσιων δομών υγείας και πρόνοιας που «δημιουργούν» ελλείμματα και τρύπες στους κρατικούς προϋπολογισμούς.

Οξύμωρο ε; Μια χώρα με αποκλειστικά κρατικές δομές υγείας προσφέρει βοήθεια σε χώρες που προωθούν ηθελημένα και μη τις ΣΔΙΤ πολιτικές σε βασικά δημόσια αγαθά όπως η υγεία και η παιδεία, με πρόσχημα την αναποτελεσματικότητα του δημοσίου τομέα. Την ίδια ώρα που ο Αμερικάνος πρόεδρος πολεμά τον ΠΟΥ στα πλαίσια του προωθούμενου γενικευμένου προστατευτισμού και προσπαθεί να διαβάλλει με όποιον τρόπο μπορεί την Κίνα στα πλαίσια του ανελέητου οικονομικού ανταγωνισμού ανάμεσα τους.

Μέσα σε όλο αυτό τον παγκόσμιο ορυμαγδό η μικρή Κούβα προσφέρει ότι μπορεί σε ξένες χώρες και οι μεγάλες ΗΠΑ δεν μπορούν να διαχειριστούν ούτε στο εσωτερικό τους την πανδημία. Αναρωτιέμαι ποιος φαίνεται πιο υπανάπτυκτος στην περίσταση αυτή; Αυτή η υγειονομική κρίση ήρθε για να αλλάξει ισορροπίες δεκαετιών. Μένει να αποδειχτεί και στην πράξη. Ελπίζω αυτός ο ιός να φέρει και θετικές εξελίξεις για τους λαούς και να μην γίνει το ξεκίνημα μιας καλυμμένης οπισθοδρόμησης με πρόφαση την ατομική πειθαρχία σε καιρούς υγειονομικής κρίσης.

Όπως και να χει, αρχίζουμε να καταλαβαίνουμε και πάλι τη σημασία του δημόσιου τομέα σε καταστάσεις όπως αυτή και να αξιολογούμε προσεκτικότερα τις τάσεις δαιμονοποίησης χωρών που δεν ασπάζονται τα παγκόσμια ηγεμονικά οικονομικά προτάγματα αλλά γνωρίζουν τη δύναμη της αλληλεγγύης στη πράξη. Τη δύναμη του να μη φοβάσαι το ξένο και το διαφορετικό όταν πρέπει.

Όπως καθετί έτσι και η παγκοσμιοποίηση έχει παραπάνω από μία όψεις. Έχει την όψη της παγκοσμιοποιημένης παραγωγής και οικονομίας που αποτελεί βασικό όπλο μακροημέρευσης του σύγχρονου καπιταλισμού. Έχει και την όψη της διεθνούς αλληλεγγύης, της κατανόησης της σχετικότητας των αξιών, των πολιτιστικών ιδιαιτεροτήτων των λαών, που ανά περιπτώσεις εργαλειοποιούνται με αποκλειστικό σκοπό την αναπαραγωγή μίσους και τα επακόλουθα του. 

Υ.Γ: Τα περί Κουβανών «μισθοφόρων» που το μόνο που κάνουν είναι επικοινωνιακά σόου και κερδοφόρες δουλειές πάνω στον ανθρώπινο πόνο, μπορούν να θεωρηθούν βάσιμα; Αν τα εξετάζεις από την αυστηρή σκοπιά των καπιταλιστικών πρακτικών ίσως να είναι και έτσι. Γίνεται τίποτα δωρεάν σε αυτό το οικονομικό περιβάλλον; Αν υποθέσουμε λοιπόν ότι είναι έτσι. Που είναι το μεμπτό όταν μιλάμε για μια χώρα η οποία προσπαθεί να επιβιώσει με νύχια και με δόντια, μέσα σε ένα οικονομικό περιβάλλον εξαιρετικά αφιλόξενο για χώρες με τις παραγωγικές της δομές και τη φιλοσοφία της;