Σε εγκαταστάσεις που θυμίζουν μάλλον κάτι από Silicon Valley παρά την Πυλαία της Θεσσαλονίκης παραπέμπει το Κέντρο Ψηφιακής Καινοτομίας της Pfizer, το οποίο επισκέφθηκε η HuffPost Greece - με τον επικεφαλής του, Νίκο Γκαριμπόλντι, να παρουσιάζει τα πλεονεκτήματα της πόλης ως επενδυτικού προορισμού.
Το πρώτο πράγμα που κάνει εντύπωση όταν μπαίνει κανείς στο Κέντρο -πέραν του μεγέθους και των μεγάλων ανοιχτών χώρων που το χαρακτηρίζουν από άποψης εργασιακού περιβάλλοντος- είναι το νεαρό της ηλικίας των περισσότερων εργαζομένων. Όπως υπογραμμίζει μιλώντας στη HuffPost Greece ο κ. Γκαριμπόλντι, αυτό δεν είναι κάτι κοινό στη Pfizer, καθώς γενικά «προτιμά περισσότερη εμπειρία σε έναν οργανισμό», ωστόσο η περίπτωση της Θεσσαλονίκης αποτελεί εξαίρεση για πολλούς λόγους - με τον μέσο όρο ηλικίας να κινείται γύρω στα 31-32 έτη.
“Στο παρελθόν, όταν είχαμε να κάνουμε με την ανακάλυψη ενός νέου μορίου, σκεφτόσουν έναν επιστήμονα σε ένα εργαστήριο. Τώρα μπορούμε να το κάνουμε αυτό εικονικά, με διαχείριση δεδομένων, Τεχνητή Νοημοσύνη, μηχανική μάθηση (machine learning) μπορείς να διαχειριστείς την προσομοίωση του μορίου εικονικά και να διαχειρίζεσαι περισσότερα δεδομένα.”
- Νίκο Γκαριμπόλντι
Περιφερόμενος κανείς στους χώρους του Κέντρου Ψηφιακής Καινοτομίας, βλέπει κανείς πράγματα που φέρνουν σε εικόνες από εγκαταστάσεις κολοσσών της «Big Tech»: Δωμάτια συναντήσεων με ονόματα και απεικονίσεις φιλοσόφων και επιστημόνων, ένα αμφιθέατρο, γιγαντοοθόνες, χώρος γυμναστηρίου, ντουζιέρες, ιατρείο, τρεις κουζίνες/χώροι εστίασης, χώρος με πινγκ πονγκ ή παιχνιδομηχανή για όσους θέλουν να κάνουν διάλειμμα, οθόνες με το μενού της εβδομάδας στο εστιατόριο, κουβούκλια με ηχομόνωση για όσους θέλουν να μιλήσουν στο τηλέφωνο με την ησυχία τους και διάφορα άλλα «εξωτικά».
Παρά όλα αυτά, υφίσταται υβριδικό μοντέλο όσον αφορά στην τηλεργασία: Δύο ημέρες στο γραφείο και τρεις εξ αποστάσεως τη μία εβδομάδα, τρεις ημέρες στο γραφείο και δύο εξ αποστάσεως την επόμενη, όπως εξηγεί ο κ. Γκαρμπόλντι - κάτι που χαρακτηρίζεται ως μοντέλο των «2,5 ημερών».
“Καταλήξαμε στην Ελλάδα, εξετάσαμε τη Θεσσαλονίκη, την Αθήνα, την Πάτρα και το Ηράκλειο και διαπιστώσαμε πως η Θεσσαλονίκη ήταν τέλεια - εξάλλου δεν είναι η Pfizer η μόνη που επένδυσε εδώ.”
- Νίκο Γκαριμπόλντι
Στη γλώσσα των data
Οι αριθμοί όσον αφορά στην επένδυση της Pfizer στη Θεσσαλονίκη μιλούν από μόνοι τους: Ο κολοσσός της φαρμακοβιομηχανίας διατηρεί 4 οργανισμούς στην πόλη, όπου απασχολούνται περίπου 1.200 εργαζόμενοι, από 51 διαφορετικές εθνικότητες. Πρόκειται για το Κέντρο Ψηφιακής Καινοτομίας (Center for Digital Innovation-CDI), με περίπου 520 εργαζομένους, το Κέντρο Οικονομικών και Επιχειρησιακών Λειτουργιών (F&GBS), με 430 εργαζομένους, που εξυπηρετούν από τη Θεσσαλονίκη πάνω από 70 χώρες, σε 30 διαφορετικές γλώσσες, το Pfizer Research & Development (τμήμα έρευνας και ανάπτυξης κλινικών μελετών) με 230 εργαζομένους και το Safety Surveillance and Risk Management, που εστιάζει στο αποκαλούμενο pharmacovigilance (ασφάλεια φαρμάκων- φαρμακοεπαγρύπνηση), με 20 εργαζομένους.
Ιδιαίτερα σημαντικός παράγοντας της συγκεκριμένης «εξίσωσης» είναι το ότι το 15% των Ελλήνων εργαζομένων (που απαρτίζουν την πλειονότητα) είναι επιστήμονες που έφυγαν στο εξωτερικό και επέλεξαν να επιστρέψουν στην Ελλάδα, σε μια έμπρακτη περίπτωση «Brain Regain». Επίσης, σύμφωνα με τον κ. Γκαριμπόλντι, επιδιώκεται οι 1.200 να αυξηθούν στους 1.400.
“Προσελκύσαμε ταλέντα και θεωρούμαστε ένας από τους καλύτερους εργοδότες σίγουρα στη Θεσσαλονίκη, αλλά και στην Ελλάδα. Είναι ένα διεθνές κέντρο, βρίσκονται στην Ελλάδα αλλά εργάζονται διεθνώς.”
- Νίκο Γκαριμπόλντι
Ως προς τα οικονομικά μεγέθη της επένδυσης, η οποία άρχισε το 2020, εν μέσω της πανδημίας, πρόσφατη μελέτη του ΙΟΒΕ υπολογίζει τη συνεισφορά της Pfizer στην ελληνική οικονομία, σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, για την περίοδο 2020-2030 σε 2,5 δισ. ευρώ σε όρους ΑΕΠ. Βάσει της μελέτης, από αυτό το σύνολο η ακαθάριστη προστιθέμενη αξία που δημιουργείται άμεσα από την Pfizer εκτιμάται σε 1,1 δισ. ευρώ συνολικά το 2020-2030.
Η δραστηριότητα της Pfizer στη χώρα υπολογίζεται πως υποστηρίζει άμεσα και έμμεσα περίπου 3.900 θέσεις εργασίας κατά μέσο όρο για τη δεκαετία, ενώ η επίδραση της εταιρείας στο ΑΕΠ της Θεσσαλονίκης υπολογίζεται σε 1,14 δισ. ευρώ για την ίδια περίοδο, στηρίζοντας κατά μέσο όρο περίπου 1.750 θέσεις εργασίας πλήρους απασχόλησης τοπικά. Όσον αφορά στο «ψηφιδωτό» των εργαζομένων, είναι άξιο αναφοράς πως άνω του 50% (52% με 55%) είναι γυναίκες.
Όπως λέει ο κ. Γκαριμπόλντι, το αρχικό σχέδιο για το Κέντρο Ψηφιακής Καινοτομίας ήταν για 200 άτομα, «αλλά στην πορεία αποδείχτηκε τόσο επιτυχές από άποψης αυτών που γίνονταν και των δυνατοτήτων...είναι ένα διεθνούς χαρακτήρα κέντρο».
Με τι ασχολείται το Κέντρο
Το Κέντρο Ψηφιακής Καινοτομίας εστιάζει σε αντικείμενα επιστήμης δεδομένων (data science), Τεχνητής Νοημοσύνης (ΑΙ), ανάπτυξης λογισμικού κ.α. «Εργάζονται σε πάνω από 250 διεθνή προγράμματα. O οργανισμός αυτός είναι διεθνούς χαρακτήρα...παραδίδουν ψηφιακά projects και τεχνολογικές λύσεις για την Pfizer, υποστηρίζουν την ανάπτυξη και ανακάλυψη φαρμάκων. Στο παρελθόν, όταν είχαμε να κάνουμε με την ανακάλυψη ενός νέου μορίου, σκεφτόσουν έναν επιστήμονα σε ένα εργαστήριο. Τώρα μπορούμε να το κάνουμε αυτό εικονικά, με διαχείριση δεδομένων, Τεχνητή Νοημοσύνη, μηχανική μάθηση (machine learning) μπορείς να διαχειριστείς την προσομοίωση του μορίου εικονικά και να διαχειρίζεσαι περισσότερα δεδομένα. Έχει να κάνει με την ανακάλυψη νέων πραγμάτων, και την επιτάχυνσή τους» σημειώνει ο επικεφαλής του.
«Κλειδί» τα πανεπιστήμια της Θεσσαλονίκης
Κατά τη διάρκεια της συζήτησης, ο κ. Γκαριμπόλντι αναφέρεται επανειλημμένα στο πλεονέκτημα που αποτελούν τα πανεπιστήμια της Θεσσαλονίκης: «Ειδικά για junior ταλέντα - αυτό ήταν μέρος του business case όταν αποφασίσαμε να έρθουμε εδώ. Στη Θεσσαλονίκη υπάρχουν μεγάλα πανεπιστήμια, και ήταν μέρος των λόγων που αποφασίσαμε να έρθουμε...αναλαμβάνουμε πολλές πρωτοβουλίες με συνεργασίες, όχι μόνο για καινοτομία, αλλά και για προσλήψεις, internships. Προσλαμβάνουμε επίσης και από άλλες εταιρείες, επίσης και από την Αθήνα - κάποιοι επιστρέφουν από την Αθήνα και έτσι αποκτούμε senior ταλέντα».
Στην αρχή της πορείας, σημειώνει, απεστάλησαν 35.000 βιογραφικά για 1.200 θέσεις. «Προσελκύσαμε ταλέντα και θεωρούμαστε ένας από τους καλύτερους εργοδότες σίγουρα στη Θεσσαλονίκη, αλλά και στην Ελλάδα. Είναι ένα διεθνές κέντρο, βρίσκονται στην Ελλάδα αλλά εργάζονται διεθνώς» προσθέτει ο επικεφαλής του Κέντρου Ψηφιακής Καινοτομίας.
Η επίδραση στην τοπική οικονομία
Όσον αφορά στην επίδραση στην τοπική οικονομία, υπογραμμίζει πως, βάσει των διαθέσιμων στοιχείων, η επένδυση πλησιάζει σχεδόν το 1% του ΑΕΠ της Θεσσαλονίκης - «αυτό είναι εντυπωσιακό, μόνο μια εταιρεία να αντιπροσωπεύει σχεδόν το 1% του ΑΕΠ, Για μένα ήταν μια μεγάλη εμπειρία. Όταν κλήθηκα, δεν ήξερα καν πού ήταν η Θεσσαλονίκη, και τώρα είμαστε στα 1.200 άτομα, όλα αυτά μέσα σε 4 χρόνια» λέει χαρακτηριστικά ο κ. Γκαριμπόλντι, κάνοντας λόγο για «μία από τις μεγαλύτερες εγκαταστάσεις της Pfizer ανά τον κόσμο».
«Και όλα αυτά έρχονται από τους ανθρώπους. Στο κάτω-κάτω της γραφής, αν ένας οργανισμός λειτουργεί, είναι επειδή υπάρχουν δυνατότητες, λόγω των ανθρώπων που εργάζονται εκεί. Αυτό είναι το εντυπωσιακό για εμένα, είναι νέοι, ενσωματώθηκαν άμεσα στον οργανισμό, φέρνουν αποτελέσματα, έχουν εξαιρετικές επιδόσεις. Αυτό ωθεί τον οργανισμό να επενδύσει ακόμα περισσότερο εδώ» προσθέτει.
“...και άλλες εταιρείες επενδύουν στην Ελλάδα γενικότερα και στη Θεσσαλονίκη.”
- Νίκο Γκαριμπόλντι
Ως προς τους μισθούς που παρέχει η εταιρεία, τους χαρακτηρίζει «σίγουρα ανταγωνιστικούς, όμως είναι αυτό που παρέχουμε εδώ, όχι μόνο ένας καλός μισθός, αλλά και τέτοια γραφεία, πολλές παροχές. Ολα είναι τμήματα ενός πακέτου, οι συνθήκες, τα μπόνους, η διαφορετική προσέγγιση μιας διεθνούς εταιρείας, η ευκαιρία να ταξιδεύεις ανά τον κόσμο για projects».
Σχετικά με τη στάση και τις αντιδράσεις της τοπικής κοινωνίας, τις χαρακτηρίζει αναμφίβολα θετικές, δεδομένων των 1.200 θέσεων εργασίας και των οικογενειών στις οποίες αυτές αντιστοιχούν, υπογραμμίζοντας πως αναβαθμίζεται και η περιοχή ενώ αναμένεται να χτιστεί σύντομα και ένα επιπλέον κτίριο.
Ως προς τη στάση της ελληνικής κυβέρνησης, ο κ. Γκαριμπόλντι τονίζει πως η στήριξη προς την επένδυση ήταν εξαρχής μεγάλη, προσθέτοντας πως η οπτική περί ψηφιακής στρατηγικής συνέπιπτε με τη στρατηγική της Pfizer, οπότε όλα μπόρεσαν να προχωρήσουν με ταχείς ρυθμούς. Αναφέρεται εκ νέου στις συνεργασίες με τα πανεπιστήμια, υπογραμμίζοντας πως είναι επιδίωξη αυτές να συνεχιστούν και τα επόμενα χρόνια, καθώς είναι σημαντικές για την μακροπρόθεσμη στρατηγική - «σημαντικές για την πρόσληψη νέων ταλέντων, σημαντικές για την επέκταση γραφείων, για την καινοτομία - πάντα βλέπω αυτή την επένδυση όχι ως κάτι μεμονωμένο αλλά ως μέρος ενός οικοσυστήματος».
«Πάλι θα είχε επιλεγεί η Θεσσαλονίκη»
Η μεγάλη επένδυση της Pfizer στη Θεσσαλονίκη συχνά συσχετίζεται με τον Θεσσαλονικιό πρόεδρο και διευθύνοντα σύμβουλο της εταιρείας, Άλμπερτ Μπουρλά, ωστόσο ο κ Γκαριμπόλντι, που συμμετείχε ο ίδιος στο business case, διευκρινίζει πως τα πράγματα δεν είναι ακριβώς έτσι, καθώς η επιλογή της Θεσσαλονίκης έγινε μετά από μια μακρά διαδικασία, στο πλαίσιο της οποίας εξετάστηκαν πολλές άλλες χώρες και πόλεις.
«Καταλήξαμε στην Ελλάδα, εξετάσαμε τη Θεσσαλονίκη, την Αθήνα, την Πάτρα και το Ηράκλειο και διαπιστώσαμε πως η Θεσσαλονίκη ήταν τέλεια - εξάλλου δεν είναι η Pfizer η μόνη που επένδυσε εδώ» τονίζει, παραθέτοντας τα πλεονεκτήματα της πόλης, περιλαμβανομένων των πανεπιστημίων, του οικοσυστήματος των startups, του πολύ θετικού περιβάλλοντος για τον χώρο του digital κ.ά. «Είναι απόδειξη το ότι και άλλες εταιρείες επενδύουν στην Ελλάδα γενικότερα και στη Θεσσαλονίκη. Και ο Άλμπερτ Μπουρλά να μην ήταν, πάλι θα είχε επιλεγεί η Θεσσαλονίκη».
Αναφερόμενος στο ευρύτερο πλαίσιο, ο επικεφαλής του Κέντρου Ψηφιακής Καινοτομίας αναφέρεται με ιδιαίτερα θετικό τρόπο στα πλεονεκτήματα της Ελλάδας ως επενδυτικού προορισμού: «Πολλές εταιρείες επενδύουν στην Ελλάδα, καλές συνθήκες, καλά ταλέντα, η οικονομία αναπτύσσεται, υπάρχουν δυνατότητες, καλά κίνητρα».
Συνοψίζοντας, χαρακτηρίζει τη Θεσσαλονίκη ως μια «πραγματικά θετική έκπληξη, πρώτα για το ανθρώπινο κεφάλαιο. Στην Ελλάδα υπάρχει πολύ καλό επίπεδο εκπαίδευσης, πανεπιστήμια, αυτή είναι μια ισχυρή βάση για το μέλλον: να έχεις καλή εκπαίδευση, καλές δυνατότητες, καλό ανθρώπινο κεφάλαιο...οι υποδομές έχουν βελτιωθεί πολύ επίσης, υπάρχουν επενδύσεις και είναι πολύ καλό μέρος από άποψης ποιότητας ζωής - μια μικρότερη πόλη, είσαι πιο κοντά σε όλα».
Όσον αφορά στα σχέδια για το μέλλον, διαβεβαιώνει πως «θα συνεχίσουμε να επενδύουμε εδώ» ενώ, ερωτηθείς για το τι θα έλεγε σε αυτούς που θα ενδιαφέρονταν να επιστρέψουν στη Θεσσαλονίκη και να εργαστούν για την Pfizer, το μήνυμά του είναι πως «παρέχουμε μια εταιρεία σαν την Pfizer, ένα διεθνές περιβάλλον, υπέροχα γραφεία, ταξίδια ανά τον κόσμο - ένα πολύ επαγγελματικό περιβάλλον στην ίδια την Ελλάδα, ενώ παράλληλα μένετε κοντά στις οικογένειες και στους φίλους σας».