Nέα πυραμίδα λήψης αποφάσεων δημιουργείται στα ζητήματα εξωτερικής πολιτικής και άμυνας με το ΥΠΕΞ να παίρνει την πρωτοκαθεδρία και το Άμυνας να εντάσσεται στην ομπρέλα του, ιδιαίτερα όσον αφορά την επικοινωνιακή διαχείριση και τα μηνύματα που στέλνονται στην Τουρκία.
Αυτό προκύπτει από την αξιολόγηση των μηνυμάτων σημειολογικών και ρητορικών που εξέπεμψε η επίσκεψη του υπουργού Εξωτερικών Νίκου Δένδια στο υπουργείο Εθνικής Άμυνας και η συνάντηση που είχε με τον Νίκο Παναγιωτόπουλο. Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσεται και το Μνημόνιο ίδρυσης Διεύθυνσης Αμυντικής Διπλωματίας που θα ανήκει στο υπουργείο Εξωτερικών.
Κατ’ αρχήν, η επίσκεψη του υπουργού Εξωτερικών στο υπουργείο Άμυνας, έπεται αυτής του Κυριάκου Μητσοτάκη και φέρει το ίδιο μήνυμα, ήτοι ότι ο ανώτερος ιεραρχικά επισκέπτεται τον κατώτερο. Παράλληλα. το μήνυμα αυτό ενισχύεται από την τυπική και ουσιαστική δομή της Διεύθυνσης Αμυντικής Διπλωματίας, οι αρμοδιότητες της οποίας δεν έχουν γίνει ακόμα γνωστές, αλλά από τον τίτλο και τη ανάληψη της διεύθυνσης καθίσταται σαφές ότι πρόκειται για τον δίαυλο δένει το ΥΠΑΜ στο ΥΠΕΞ κατά τρόπο επίσημο και αδιαμφισβήτητο.
Με τον τρόπο αυτό στόχος είναι να περιοριστούν τα κανάλια επικοινωνίας, ώστε να μειωθεί το ρίσκο εκπομπής λανθασμένων σημάτων, που θα μπορούσαν να προκαλέσουν επικοινωνιακές ή και πολιτικές κρίσεις. Έτσι, προσδιορίζεται επαρκώς ότι τα σήματα για την πορεία και την κατάσταση των διμερών σχέσεων Ελλάδας-Τουρκίας δεν εκπέμπονται από τις κινήσεις του Άμυνας με ασκήσεις και ενδεχόμενες αντιπαραθέσεις, αλλά από το Εξωτερικών, μέσω ανακοινώσεων και απευθείας επικοινωνιών. Έτσι, υποβαθμίζεται και ο ρόλος των τουρκικών παραβιάσεων στο Αιγαίο, καθώς η ελληνική κυβέρνηση ξεκαθαρίζει ότι θα εκλαμβάνει τα μηνύματα από την Τουρκία με τον ίδιο τρόπο.
Ο Νίκος Δένδιας ανέφερε ότι:
“Ήρθαμε για να υπογράψουμε με το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας ένα μνημόνιο στενής συνεργασίας, ώστε να μπορούμε να έχουμε απόλυτο συγχρονισμό μεταξύ των ενεργειών αλλά και των αντιλήψεων των δύο αυτών Υπουργείων. Συμβατών με το ευρύτερο δόγμα της πατρίδας μας, μίας χώρας μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που επιθυμεί να βρίσκεται πάντα στον πυρήνα της Ευρώπης, αλλά και μιας χώρας που επιθυμεί να έχει εξαιρετικές σχέσεις με όλους τους γείτονές της, να είναι ένας παράγων σταθερότητας και ασφάλειας στην περιοχή.”
Ο Νίκος Δένδιας με τη χρήση των λέξεων “απόλυτο συγχρονισμό ενεργειών” καταδεικνύει εμμέσως πλην σαφώς ότι το υπουργείο Εθνικής Άμυνας τίθεται υπό την ομπρέλα του Εξωτερικών, καθώς το ΥΠΕΞ θα έχει τον έλεγχο της νέας διεύθυνσης, περιορίζοντας τον ρόλο του ΥΠΑΜ.
Η Διεύθυνση Αμυντικής Διπλωματίας θα έχει την αρμοδιότητα επιλογής των αποστολών που θα συμμετέχουν οι ελληνικές ένοπλες δυνάμεις πλαίσιο του NATO και της ΕΕ και παράλληλα θα διαχειριστεί την ανάπτυξη των πολυμερών σχημάτων αμυντικής συνεργασίας στη Μεσόγειο και τα Βαλκάνια, αναλαμβάνοντας στην ουσία ακόμα και την επιχειρησιακή διαχείριση. Όπερ σημαίνει ότι ο δίαυλος επικοινωνίας των διεθνικών και διακρατικών σχηματισμών για την Άμυνα διέρχεται πλέον από το υπουργείο Εξωτερικών, περιορίζοντας το ενδεχόμενο λήψης αποφάσεων που θα μπορούσαν να προκαλέσουν ανεπιθύμητες επιπλοκές στις σχέσεις της Ελλάδας με χώρες και σχηματισμούς.
Στη συνέχεια ο Νίκος Δένδιας επισήμανε:
“Μην ξεχνάμε όμως ότι η χώρα μας, που παραδοσιακά κρατάει κλάδο ελαίας, είναι μία χώρα η οποία διαθέτει και ξίφος. Βρισκόμαστε σήμερα λοιπόν εδώ, στην έδρα του ξίφους, για να τιμήσουμε αυτό το Υπουργείο και να κάνουμε ένα ακόμα βήμα στη στενή συνεργασία μας.”
Η διατύπωση «παραδοσιακά κρατάει κλάδο ελαίας, είναι μία χώρα η οποία διαθέτει και ξίφος», δείχνει ότι προηγείται η διπλωματία και έπεται η προβολή ισχύος, στέλνοντας έτσι μήνυμα στην Τουρκία ότι ο δημόσιος διάλογος γίνεται σε επίπεδο ΥΠΕΞ και ότι το Άμυνας εμπλέκεται σε αυτόν μόνο εφόσον υπάρξει αδιέξοδο, αλλά, όπως έχει διευκρινιστεί σε «απόλυτο συντονισμό» με το ΥΠΕΞ.
Το υπουργείο Εξωτερικών υπό την ηγεσία του Νίκου Δένδια, με βάση τις προγραμματικές δηλώσεις του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, εξελίσσεται σε υπερυπουργείο, καθώς εκτός από την ίδρυση Διεύθυνσης Αμυντικής Διπλωματίας, μεταφέρονται στη δικαιοδοσία του από το υπουργείο Οικονομίας, οι αρμόδιες Διευθύνσεις διεθνές εμπορίου και οικονομικής διπλωματίας, η εταιρία επενδύσεων Enterprise Greece και ο οργανισμός ασφάλισης εξαγωγικών πιστώσεων. Παράλληλα, στη δικαιοδοσία του υπουργείου Εξωτερικών μεταφέρονται από το πρώην υπουργείο Ψηφιακής Πολιτικής, Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης, οι Διευθύνσεις Διεθνούς Επικοινωνίας, τα Γραφεία Τύπου και Επικοινωνίας Εξωτερικού της Γενικής Γραμματείας Ενημέρωσης, το επιτόπιο προσωπικό που υπηρετεί στα Γραφεία Τύπου και Επικοινωνίας Εξωτερικού καθώς και οι θέσεις του κλάδου Συμβούλων και Γραμματέων Επικοινωνίας.