Ο Βλαντιμίρ Πούτιν κήρυξε μερική επιστράτευση στη Ρωσία την περασμένη Παρασκευή, σε μια προσπάθεια να ενισχύσει τον στρατό του μετά τις σημαντικές ήττες που υπέστη πρόσφατα στο μέτωπο του πολέμου, ιδίως στη βορειοανατολική Ουκρανία.
Η ανακατάληψη σημαντικών περιοχών από το Κίεβο, όπως αυτή του Χαρκόβου, ανάγκασε τον Ρώσο πρόεδρο να αναζητήσει -με το ζόρι- εφεδρείες. Αυτό που ενδεχομένως να μην υπολόγιζε ήταν η νέα ήττα με την οποία βρίσκεται τώρα αντιμέτωπος, αυτή τη φορά στο εσωτερικό μέτωπο. Ή πιο σωστά, ίσως την περίμενε έως ένα σημείο -εξου και το υποχρεωτικό κάλεσμα στα όπλα- αλλά όχι σε αυτόν τον βαθμό.
Μέχρι πρότινος οι Ρώσοι, από την βολή του καναπέ τους, (εμφανίζονταν ότι) στήριζαν -ή τουλάχιστον δεν αντιδρούσαν- την «ειδική στρατιωτική επιχείρηση» του Κρεμλίνου.
Οταν, όμως, ήρθε η ώρα κάποιοι εξ αυτών να συμμετέχουν, τράπηκαν σε άτακτη φυγή προς πάσα κατεύθυνση.
Ο αριθμός των Ρώσων που εισέρχονται στην ΕΕ έχει αυξηθεί κατακόρυφα και οι παράνομες διελεύσεις είναι πιθανό να αυξηθούν, εάν η Ρωσία αποφασίσει να κλείσει τα σύνορα για όσους ενδέχεται να επιστρατευθούν, ανακοίνωσε την Τρίτη η συνοριακή υπηρεσία της ΕΕ (Frontex).
«Την περασμένη εβδομάδα, περίπου 66.000 Ρώσοι πολίτες εισήλθαν στην Ευρωπαϊκή Ενωση, περισσότεροι κατά 30% σε σχέση με την προηγούμενη εβδομάδα. Οι περισσότεροι από αυτούς έφθασαν στην Φινλανδία και την Εσθονία», σύμφωνα με την ανακοίνωση του Frontex.
Μόνο τις τελευταίες τέσσερις μέρες έφθασαν στην Φινλανδία 30.000 Ρώσοι πολίτες.
Μέχρι τώρα η Μόσχα διατείνεται ότι δεν σχεδιάζει να κλείσει τα σύνορα, ούτε θα ζητήσει την έκδοση Ρώσων που φεύγουν από τη χώρα λόγω επιστράτευσης.
Και κάπως έτσι η μεγάλη έξοδος συνεχίζεται. Για την ακρίβεια, γίνεται ακόμη μεγαλύτερη.
Περίπου 98.000 Ρώσοι έχουν περάσει στο Καζακστάν από τότε που ο Πούτιν ανακοίνωσε την μερική κινητοποίηση εφέδρων.
Την Τρίτη, ο επικεφαλής του υπουργείου Εσωτερικών της Γεωργίας δήλωσε ότι περίπου 10.000 Ρώσοι εισέρχονται στη χώρα κάθε μέρα, από 5.000-6.000 πριν την κήρυξη της επιστράτευσης.
Το Καζακστάν και η Γεωργία, αμφότερες μέλη της πρώην Σοβιετικής Ενωσης, φαίνονται να είναι οι πιο δημοφιλείς προορισμοί για όσους περνούν τα σύνορα με αυτοκίνητο, ποδήλατο ή ακόμη και με τα πόδια.
Οσοι έχουν βίζα για τη Φινλανδία ή τη Νορβηγία έχουν επίσης εισέλθει μέσω ξηράς. Τα αεροπορικά εισιτήρια στο εξωτερικό εξαντλήθηκαν γρήγορα παρά τις υψηλές τιμές.
Η Novaya Gazeta Europe, επικαλούμενη πηγή του Κρεμλίνου, μετέδωσε ότι περίπου 261.000 άνδρες έχουν εγκαταλείψει τη Ρωσία.
Σύμφωνα με το ρωσικό υπουργείο Αμυνας μόνο 300.000 άτομα με προηγούμενη εμπειρία στη μάχη ή ανάλογη στρατιωτική εκπαίδευση καλούνται να πολεμήσουν, αλλά υπάρχουν αναφορές σύμφωνα με τις οποίες τα άτομα που επιλέγονται είναι εκτός αυτής της περιγραφής.
Αυτό πυροδότησε φόβους για μια πολύ ευρύτερη κλήση, στέλνοντας πλήθη ανδρών κάθε ηλικίας και υπόβαθρου σε αεροδρόμια και συνοριακές διαβάσεις.
Το Μαυροβούνιο, άλλοτε προορισμός διακοπών για τους Ρώσους, τώρα έχει γίνει μέρος διαφυγής. Αλλοι φεύγουν προς Τατζικιστάν, Μογγολία, Τουρκία, Ισραήλ ή χώρες της Δυτικής Ευρώπης.
Στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης «ξεπήδησαν» κλειστές ομάδες που προσφέρουν τα πάντα, από συμβουλές για διέλευση σε συγκεκριμένα σημεία των συνόρων, μέχρι οργάνωση ιδιωτικών πτήσεων τσάρτερ. Μια ομάδα στο Telegram πρόσφερε θέσεις σε πτήση από το αεροδρόμιο Ντομοντέντοβο της Μόσχας προς την πρωτεύουσα του Καζακστάν, Αστάνα, έναντι 140.000 ρουβλιών (2.462 ευρώ).
Την ίδια ώρα οι διαμαρτυρίες και διαδηλώσεις κατά της επιστράτευσης και του πολέμου γενικότερα, ανύπαρκτες έως τώρα υπό τον φόβο σκληρής τιμωρίας, αυξάνονται σε όλη τη χώρα.
Στην πόλη Ριαζάν στρατεύσιμος αυτοπυρπολήθηκε σε σταθμό λεωφορείων, επειδή δεν ήθελε να πάει στο μέτωπο.
Στο Ιρκούτσκ ένοπλος άνοιξε πυρ σε στρατολογικό κέντρο.
Το Κρεμλίνο απαντά με επιστράτευση συλληφθέντων διαδηλωτών, πράξη την οποία χαρακτηρίζει «απολύτως νόμιμη».
Σύντομα, πάντως, οι «λιποτάκτες» θα ξεπεράσουν κατά πολύ σε αριθμό τους επιστρατευμένους.
(με πληροφορίες από Reuters, Associated Press)