Η πανδημία του κορονοϊού σχεδόν δεν συνέβη, σύμφωνα με νέα μελέτη.
Οι ερευνητές που δίνουν μάχη για να εντοπίσουν πότε και πώς εμφανίστηκε για πρώτη φορά ο ιός στην Κίνα υπολογίζουν ότι πιθανότατα ο πρώτος άνθρωπος δεν είχε μολυνθεί μέχρι τον Οκτώβριο του 2019 το νωρίτερο.
Και τα μοντέλα τους έδειξαν κάτι άλλο: Ο ιός παρά λίγο να μην καταφέρει να εξελιχθεί σε πανδημία.
Μόνο η κακή τύχη και οι ασφυκτικές συνθήκες στην αγορά θαλασσινών Χουανάν στη Γουχάν - το μέρος από όπου φαίνεται ότι ξεκίνησε η πανδημία - έδωσαν στον ιό το πλεονέκτημα που χρειαζόταν για να εξαπλωθεί σε όλο τον κόσμο, ανέφεραν οι ερευνητές στο περιοδικό Science.
«Ηταν μια τέλεια καταιγίδα. Αν τα πράγματα ήταν λίγο διαφορετικά, αν το πρώτο άτομο που έφερε τον ιό στην αγορά της Χουανάν είχε αποφασίσει να μην πάει εκείνη την ημέρα, ή ακόμη αν ήταν πολύ άρρωστο για να πάει και απλά έμενε στο σπίτι του, αυτό ή άλλα πρώιμα γεγονότα υπερμετάδοσης μπορεί να μην είχαν συμβεί. Μπορεί να μην μαθαίναμε ποτέ για τον κορονοϊό» εξηγεί στο CNN ο Μάικλ Γουόρομπι, καθηγητής εξελικτικής βιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Αριζόνα.
Η ερευνητική ομάδα εφάρμοσε τη μέθοδο της μοριακής χρονολόγησης, μελετώντας το ποσοστό των συνεχιζόμενων μεταλλάξεων για να υπολογίσει πόσο καιρό υπήρχε ο ιός.
Χρησιμοποίησαν επίσης μοντέλα υπολογιστών για να δείξουν πότε θα μπορούσε να έχει εξαπλωθεί αλλά και πώς εξαπλώθηκε.
«Συνδυάζοντας τις διαφορετικές ενδείξεις, καταφέραμε να θέσουμε ένα ανώτατο όριο στα μέσα Οκτωβρίου 2019, όταν ο SARS-CoV-2 άρχισε να κυκλοφορεί στην επαρχία Χουμπέι» τονίζει ο Τζόελ Βερτίμ, αναπληρωτής καθηγητής στο Τμήμα Λοιμωδών Νοσημάτων και Παγκόσμιας Δημόσιας Υγείας στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια.
Εχουν υπάρξει αναφορές από την Ιταλία και άλλες ευρωπαϊκές χώρες ότι ο ιός μπορεί να είχε μολύνει ανθρώπους εκεί πριν από τον Οκτώβριο. Ωστόσο, η νέα μελέτη που δημοσιεύτηκε την περασμένη Πέμπτη δείχνει ότι περίπου 10-12 άτομα είχαν μολυνθεί μεταξύ Οκτωβρίου και Δεκεμβρίου.
Η μελέτη δείχνει ότι ο ιός πρωτοεμφανίστηκε στην επαρχία Χουμπέι της Κίνας και όχι αλλού, ανέφεραν οι ερευνητές.
«Τα αποτελέσματά μας αντικρούουν επίσης ισχυρισμούς για μεγάλο αριθμό ασθενών που χρειάζονταν νοσηλεία λόγω της COVID-19 στην επαρχία Χουμπέι πριν από τον Δεκέμβριο του 2019», έγραψαν ακόμη οι συντάκτες της μελέτης
Από τα ελάχιστα κρούσματα στα τέλη του 2019, ο ιός εξαπλώθηκε σε όλο τον κόσμο. Σύμφωνα με το Πανεπιστήμιο Johns Hopkins, 122,8 εκατ. άνθρωποι έχουν μολυνθεί παγκοσμίως έως τώρα.
Η μελέτη, ωστόσο, δεν εντοπίζει ποιο ζώο ήταν η πηγή προέλευσης του κορονοϊού. Τα γενετικά στοιχεία δείχνουν ότι οι νυχτερίδες φέρουν έναν στενά συνδεδεμένο ιό, και επίσης υποδηλώνουν ότι ένα άλλο ενδιάμεσο είδος ζώου πιθανότατα μολύνθηκε και μετέδωσε τον ιό σε έναν άνθρωπο κάπου.
Αυτό συμβαίνει, γενικά. Τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ παρακολουθούν τακτικά και καταγράφουν περιπτώσεις κρουσμάτων νέων στελεχών της γρίπης που μολύνουν άτομα που παρευρίσκονται σε εκθέσεις κομητειών και αλληλεπιδρούν με χοίρους, για παράδειγμα.
Αλλά μέχρι στιγμής, καμία από αυτές τις λοιμώξεις δεν έχει οδηγήσει σε επιδημία ή ακόμη και σε πανδημία.
Αυτό που χρειάζεται είναι ένα μολυσμένο άτομο και πολλή επαφή με άλλα άτομα - όπως σε μια αγορά θαλασσινών γεμάτη κόσμο. «Εάν ο ιός δεν είναι αρκετά τυχερός για να βρει αυτές τις περιστάσεις, ακόμη και ένας καλά προσαρμοσμένος ιός μπορεί να εξαφανιστεί», αναφέρει ο Γουόρομπι.
«Αυτά τα γεγονότα συμβαίνουν πιθανώς πολύ πιο συχνά από ό,τι αντιλαμβανόμαστε. Απλώς δεν καταφέρνουν να εξελιχθούν και δεν ακούμε ποτέ γι ’αυτά», προσθέτει.
Και αυτό θα μπορούσε να είχε συμβεί με την Covid-19.
«Αυτό που μπορεί να συνέβη εν προκειμένω ήταν ότι ο ιός βρισκόταν σε ένα πολύ μικρό αριθμό ανθρώπων τον Οκτώβριο, τον Νοέμβριο και τον Δεκέμβριο, μέχρι που μπήκε σε αυτήν την αγορά θαλασσινών της Χουανάν» επισημαίνει ο Γουόρομπι.
Είναι πιθανό ότι η συγκεκριμένη αγορά δεν ήταν το μέρος όπου ο ιός πρωτοεμφανίστηκε, αλλά ακριβώς το σημείο όπου ενισχύθηκε.
(με πληροφορίες από CNN)