Έρευνα: Τι θα συνέβαινε στη Γη αν αντιμετωπίζαμε την κλιματική αλλαγή αντανακλώντας ηλιακό φως

Ποιες θα ήταν οι επιπτώσεις των προτάσεων ηλιακής γεωμηχανικής.
Open Image Modal
Alexandros Maragos via Getty Images

Πολλές προτάσεις έχουν γίνει για την αντιμετώπιση της παγκόσμιας ανόδου θερμοκρασιών, και μεταξύ αυτών είναι η προστασία της Γης από ένα μέρος της θερμότητας του Ήλιου μέσω χρήσης αεροζόλ αντανάκλασης στην ατμόσφαιρα- άλλωστε, όπως αναφέρεται σε δημοσίευμα του MIT News, στην πράξη το ίδιο πράγμα κάνουν τα ηφαίστεια, αν και σε σύντομα χρονικά διαστήματα. Όταν πχ ο Βεζούβιος εκρήγνυται, στέλνει στάχτη στην ατμόσφαιρα, όπου τα σωματίδια παραμένουν, αντανακλώντας την ηλιακή ακτινοβολία στο Διάστημα και ψύχοντας προσωρινά τον πλανήτη.

Κάποιοι επιστήμονες διερευνούν προτάσεις για τεχνητή πρόκληση παρόμοιων φαινομένων, πχ μέσω αντακλαστικών αεροζόλ στη στρατόσφαιρα, μέσω αεροπλάνων, αεροστάτων κλπ, για να μπλοκάρουν τη θερμοκρασία του Ήλιου και να περιορίσουν/ αντισταθμίσουν την αύξηση της θερμοκρασίας παγκοσμίως. Ωστόσο αυτά τα εξωτικά σχέδια ηλιακής γεωμηχανικής, όπως είναι γνωστά (solar geoengineering) θα μπορούσαν να έχουν άλλες επιπτώσεις στο κλίμα της Γης- και ερευνητές του ΜΙΤ έχουν διαπιστώσει ότι η ηλιακή γεωμηχανική θα άλλαζε σημαντικά τα ίχνη εξωτροπικών καταιγίδων- τις ζώνες όπου σχηματίζονται καταιγίδες ανά τον χρόνο. Τα ίχνη εξωτροπικών καταιγίδων οδηγούν σε εξωτροπικούς κυκλώντες και όχι τους τροπικούς «ξαδέλφους» τους, τυφώνες. Η ισχύς των ιχνών καθορίζει την ένταση και τη συχνότητα καταιγίδων.

Οι ερευνητές εξέτασαν ένα σενάριο όπου η ηλιακή ακτινοβολία αντανακλάται επαρκώς για να αντισταθμίζετα η θέρμανση που θα λάμβανε χώρα εάν η συγκέντρωση διοξειδίου τετραπλασιαζόταν. Σε έναν αριθμό παγκοσμίων κλιματικών μοντέλων υπό αυτό το σενάριο, η ισχύς των ιχνών τόσο στο βόρειο όσο και στο νότιο ημισφαίριο αποδυναμωνόταν σημαντικά.

Τα αποδυναμωμένα ίχνη καταιγίδων θα προκαλούσαν λιγότερο ισχυρές χειμερινές θύελλες, μα οι ερευνητές προειδοποιούν πως άλλη μια επίπτωση θα ήταν συνθήκες στασιμότητας, ειδικά το καλοκαίρι, και λιγότερος άνεμος για να καθαρίζει τη μόλυνση. Επίσης οι αλλαγές στους ανέμους θα επηρέαζαν την κυκλοφορία των νερών του ωκεανού και, πέραν αυτού, τη σταθερότητα των παγετώνων.

Επιστήμονες είχαν δημιουργήσει στο παρελθόν μοντέλα σχετικά με το πώς θα έμοιαζε το κλίμα της Γης εάν τα σενάρια ηλιακής γεωμηχανικής υλοποιούνταν σε παγκόσμια κλίμακα, με ανάμεικτα αποτελέσματα. Από τη μία πλευρά, ο ψεκασμός αεροζόλ στη στρατόσφαιρα θα μείωνε την εισερχόμενη ηλιακή θερμότητα, και, σε έναν βαθμό, θα αντιστάθμιζε τη θέρμανση που προκαλείται από τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα. Από την άλλη, μια ψύχρανση του πλανήτη με τέτοιον τρόπο δεν θα εμπόδιζε άλλα φαινόμενα που προκαλούνται από αέρια θερμοκηπίου, όπως οι τοπικές μειώσεις σε βροχοπτώσεις και η αύξηση της οξύτητας των ωκεανών. Επίσης, υπάρχουν ενδείξεις πως η σκόπιμη μείωση της ηλιακής ακτινοβολίας θα περιόριζε τη διαφορά θερμοκρασίας μεταξύ του ισημερινού της Γης και των πόλων- ειδικότερα, τα κλιματικά μοντέλα έδειξαν πως ο ισημερινός θα ψυχραινόταν σημαντικά ενώ οι πόλοι θα συνέχιζαν να θερμαίνονται.

Όπως τονίζουν οι ερευνητές, η έρευνα αυτή δείχνει πως η αντανάκλαση του ηλιακού φωτός δεν αποτελεί καλό αντίμετρο στο φαινόμενο του θερμοκηπίου- για την ακρίβεια υπάρχουν πολλοί λόγοι που δείχνουν ότι δεν είναι καθόλου καλή ιδέα, καθώς η ηλιακή γεωμηχανική δεν θα αντέστρεφε την κλιματική αλλαγή, μα απλά θα άλλαζε μια «δύσκολη» κατάσταση του κλίματος με μια άλλη.