Ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δήλωσε ότι δεν είναι σωστό η Ουάσινγκτον να προτείνει η Άγκυρα να ξεφορτωθεί το ρωσικό σύστημα αεράμυνας που αγόρασε, κάνοντας λόγο για παραβίαση κυριαρχικών δικαιωμάτων, σύμφωνα με τουρκικά ΜΜΕ.
Σε συνάντηση στον Λευκό Οίκο την Τετάρτη, ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ ζήτησε από τον Ερντογάν να εγκαταλείψει τους S-400, που άρχισαν να καταφθάνουν στην Τουρκία τον Ιούλιο παρά τις απειλές περί κυρώσεων από την Ουάσινγκτον.
Ερωτηθείς μετά τη συνάντηση εάν η Τουρκία θα εξέταζε το ενδεχόμενο να μην ενεργοποιήσει τους S-400, ο Ερντογάν είπε σε δημοσιογράφους πως η Άγκυρα δεν μπορεί να βλάψει τις σχέσεις της με τη Ρωσία. Επίσης, αναφέρθηκε ξανά στην επιλογή της αγοράς αμερικανικών συστημάτων αεράμυνας Patriot.
«Είπαμε ”θεωρούμε την πρόταση πλήρους εγκατάλειψης των S-400 ενώ αγοράζουμε τους Patriot ως παραβίαση των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων και σίγουρα δεν τη θεωρούμε σωστή» δήλωσε, σύμφωνα με ΜΜΕ.
«Αυτό είναι το πιο δεσμευτικό στοιχείο: Έχουμε κάποιες στρατηγικές προσπάθειες με τη Ρωσία» είπε ο Ερντογάν, προσθέτοντας ότι ο αγωγός φυσικού αερίου Turkstream, που ξεκινά από τη Ρωσία και περνά από την Τουρκία, θα αρχίσει να προμηθεύει με αέριο την Ευρώπη.
«Δεν μπορώ να εγκαταλείψω τους S-400 λόγω των Patriot τώρα. Αν είναι να μας δώσετε Patriot, δώστε μας» δήλωσε, όπως μεταδόθηκε.
Σε μεγάλο βαθμό εξαιτίας των καλών σχέσεων μεταξύ των δύο προέδρων η Τουρκία έχει ως τώρα αποφύγει τις αμερικανικές κυρώσεις που, βάσει νόμου, θα έπρεπε να είχαν επιβληθεί λόγω των S-400. Ωστόσο οι ΗΠΑ έχουν απαγορεύσει την πώληση αμερικανικών μαχητικών F-35 στην Τουρκία και έβγαλαν την Αγκυρα από το πολυεθνικό πρόγραμμα παραγωγής του αεροσκάφους.
Ο Ερντογάν είπε ότι διαπίστωσε μία πολύ θετικότερη προσέγγιση στο θέμα των F-35 εκ μέρους του Ντόναλντ Τραμπ. Γενικότερα πάντως, παρά το φιλικό κλίμα των συνομιλιών, δεν φαίνονται να υπήρξαν «χειροπιαστά» αποτελέσματα από την κεκλεισμένων των θυρών συνάντηση, διάρκειας 65 λεπτών. Ωστόσο, ο Τούρκος πρόεδρος υποστήριξε πως οι σχέσεις των δύο χωρών έχουν ένα θετικό momentum, παρά τις προσπάθειες εξωτερικών «παικτών/ παραγόντων» να τις βλάψουν. «Μπορώ να πω ότι ο κ. Τραμπ προσπαθεί ειλικρινά να βρει λύσεις στα προβλήματα μεταξύ των δύο χωρών...ωστόσο μπορώ επίσης να πω ότι κάποιοι κύκλοι που είναι κατά του Τραμπ προσπαθούν σκληρά να βλάψουν τις σχέσεις μας» πρόσθεσε.
Μεταξύ άλλων, οι δύο πρόεδροι συζήτησαν και το θέμα της οργάνωσης του Φετουλάχ Γκιουλέν (ο οποίος ζει εξόριστος στις ΗΠΑ και η Άγκυρα τον κατηγορεί για ενορχήστρωση του αποτυχημένου πραξικοπήματος του 2016) και η κατάσταση στη Συρία (ειδικά όσον αφορά στους Κούρδους μαχητές των πολιτοφυλακών YPG).
O Τραμπ, από πλευράς του, έκανε λόγο για «θαυμάσιες» συνομιλίες μεταξύ του ίδιου και του Ερντογάν, ωστόσο χαρακτήρισε το θέμα των S-400 «πολύ σοβαρή πρόκληση» για τις διμερείς σχέσεις.
Αν και δήλωσε «μεγάλος φαν» του Τούρκου προέδρου και έκανε λόγο για μια «παραγωγική» συνάντηση, οι δύο ηγέτες δεν περιέγραψαν με συγκεκριμένους όρους πώς θα διευθετηθούν οι διαφορές που έχουν στα διάφορα ζητήματα όπου υπάρχουν τριβές μεταξύ των δύο χωρών. Αξίζει να σημειωθεί πως, πέρα από το θερμό κλίμα της συνάντησης Τραμπ Ερντογάν, ο Λευκός Οίκος εξέδωσε ανακοίνωση σε πιο «αυστηρή» γλώσσα, όπου υπογραμμιζόταν πως «για να επιτευχθεί πρόοδος σε άλλους τομείς είναι ζωτικής σημασίας να επιλύσουμε τα ζητήματα που έχουν να κάνουν με την αγορά του ρωσικού συστήματος αεράμυνας S-400, ενισχύοντας την αμυντική μας συνεργασία».
(με πληροφορίες από Reuters, Hurriyet Daily News, Daily Sabah)