Ήρωες με φόρμες
Open Image Modal
H Nghim / EyeEm via Getty Images

Κυριολεκτικώς, τα ζώα δεν γιορτάζουν ποτέ, ούτε την Παγκόσμια Ημέρα των Ζώων. Αλλά και να γιόρταζαν, θα αργούσε πολύ να έρθει αυτή η μέρα.

Άγρια, αδέσποτα, κατοικίδια ή παραγωγής, τα περισσότερα ζώα ζουν μέσα σε συνθήκες πολύ χειρότερες από αυτές για τις οποίες τα προορίζει η φύση τους: σε κινδύνους και αγριότητα που έχουν σαν αφετηρία την ανθρώπινη δράση. Λίγα τυχερά από αυτά διατηρούν, προσωρινά, το δικαίωμα να ζήσουν πλήρεις ζωές στους βιότοπους που γεννήθηκαν. Οι ιστορίες είναι καθημερινές και χιλιάδες: τα σκοτώνουμε για να διασκεδάσουμε, καταστρέφουμε τα καταφύγιά τους για να φτιάξουμε οικόπεδα ή φοινικέλαιο -χωρίς το οποίο ξαφνικά δεν ζούμε – τα βασανίζουμε, τα αρπάζουμε και τα κακοποιούμε.

Παρόμοια εικόνα επικρατεί στις πόλεις. Εδώ τα ελάχιστα τυχερά είναι εκείνα που αντάλλαξαν τη ζωή στο δρόμο με έναν καναπέ, σταθερό φαγητό, ανθρώπινη παρέα και περίθαλψη. Για τα αδέσποτα, η πόλη παραμένει ανελέητη κρατώντας τις ίδιες αναλογίες με εκείνες των ανθρώπων. “Κάποιοι πεινάνε και κάποιοι όχι” όπως απλά μου είπε κάποτε μια ηλικιωμένη πλανόδια πωλήτρια.

Άλλα πόσοι βλέπουν αυτή τη διαφορά και πόσους αφορά;

Μάλλον λίγοι. Για αυτό τη σημερινή ημέρα γιορτάζω εκείνους που αντιστέκονται στην πράξη. Που δείχνουν ζωντανά ότι υπάρχει και άλλος τρόπος ύπαρξης και συνύπαρξης ανθρώπων και ζώων.

Στην κυρίαρχη κουλτούρα, είναι σχεδόν ηρωισμός να παίρνεις το μέρος του “αναλώσιμου”. Να ακούς κριτική από τους καναπεδάτους και να μην τους απαντάς για να μην βλάψουν τα ζώα όταν εσύ φύγεις, να βγαίνεις με χιόνι για τάισμα για να μην πεθάνουν –γιατί ξέρεις ότι εκείνα σε περιμένουν, να ανοίγεις το σπίτι σου και τη ζωή σου για να χωρέσει μια ψυχή ακόμα. Να υποκαθιστάς το κράτος το οποίο έχει πλήρη ευθύνη για την ευζωία τους. “Ευζωία”, τι απίθανη λέξη!

Ο Όσκαρ, πριν αρρωστήσει, ζούσε σε κάποιο σπίτι. Η Δανάη τον βρήκε πεταμένο στον δημοτικό σκουπιδοντενεκέ. Ήταν ζωντανός αλλά μετρούσε ώρες. Το ένα αυτί του το είχαν ήδη φάει τα ποντίκια. Τον μάζεψε, τον πήγε στη γιατρό. Τα έξοδά του τα κάλυψε ο Βασίλης. Έβαλαν αγγελία υιοθεσίας: 3 κιλά ενήλικο σκυλί, υποσιτισμένο, με μισή ξερή προβιά – μισό τρίχωμα, φαλακρά σημεία και φοβικό. Ένα χάλι. Είδα την αγγελία και τον πρότεινα στον Μιχάλη. Περίμενα ότι δεν θα του αρέσει, ότι θα θέλει ένα πιο όμορφο. Ο Μιχάλης ταράχτηκε από την ιστορία του και τον έκανε αμέσως οικογένειά του. Σήμερα, 4 αγκαλιές και έναν χρόνο μετά τον σκουπιδοντενεκέ, ο Όσκαρ κοιμάται στην αγκαλιά του και είναι ένας κούκλος 14 κιλών.

Κάπως έτσι, απλά, μεγαλώνει η αλυσίδα των ανθρώπων που αντιστέκονται. Με μικρές πράξεις σταθερής καλοσύνης. Δεν φοράνε όλοι οι ήρωες μπέρτα. Συνήθως φοράνε φόρμες, ρούχα γραφείου ή παράταιρες κλαρωτές φούστες και, όχι, δεν έχουν λύσει όλα τα άλλα τους προβλήματα.

Αλλά ο κύριος λόγος που δεν φοράνε «μπέρτα», είναι γιατί δεν νιώθουν ήρωες. Ίσως φανεί περίεργο αλλά οι περισσότεροι δεν νιώθουν καν υποχρεωμένοι να το κάνουν. Δεν είναι κάποιο βασανιστικό “καθήκον” που τους οδηγεί. Γιατί έχουν περάσει πλέον στη χαρά να προσφέρεις κάπου από όπου ξέρεις ότι δεν θα σου επιστραφεί ποτέ κανένα αντάλλαγμα σε χρήμα, φήμη ή ψήφο. Αυτός ο απελευθερωτικός τόπος είναι και ο μόνος πιθανός τόπος γιορτής, κάθε μέρα του χρόνου.