Στις 2-4 Νοεμβρίου, εθελοντές, εταιρικός κόσμος και Κοινωνία των Πολιτών δίνουν ραντεβού στο ImpactHub, για μία τριήμερη συνάντηση αφιερωμένη στον εθελοντισμό. Με κεντρική θεματική την «generationV» θα πραγματοποιήθούν διαδραστικά workshops, roundtables, αλλά και εθελοντικές δράσεις. Εθελοντές και ενδιαφερόμενοι θα βρεθούν μαζί, με σκοπό να μοιραστούν γνώση και σκέψεις γύρω από τον εθελοντισμό, να γνωριστούν, να διασκεδάσουν, αλλά και να αποδείξουν ότι όλοι ανήκουν στην «generationV», αρκεί να το θέλουν.
H υπεύθυνη επικοινωνίας της οργάνωσης Ethelon, Ζωή Μινογιάννη, και η συνιδρύτρια του The Tipping Point in Education, Αμαλία Κωνσταντακοπούλου, μιλούν στη HuffPost Greece για τον εθελοντισμό στην Ελλάδα, τις δράσεις των φορέων τους και τους προσωπικούς τους στόχους.
Ζωή Μινογιάννη
Ο εθελοντισμός των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004 είναι ένα σημαντικό σημείο αναφοράς. Μετά από αυτό τι ακολούθησε;
Η αλήθεια είναι ότι μετά το 2004, έλεγαν ότι ο εθελοντισμός έχει πεθάνει, ότι οι Έλληνες δεν ασχολούνται με αυτό, αλλά αποδείχτηκε το αντίθετο. Εμείς τα τελευταία χρόνια βλέπουμε νέους να συμμετέχουν και να αφιερώνουν χρόνο στον εθελοντισμό.
Είναι οι Έλληνες εθελοντές;
Στην Ελλάδα, αν και είμαστε αλληλέγγυος λαός, συνήθως περιμένουμε κάποια μεγάλη καταστροφή για να βοηθήσουμε. Ωστόσο, στόχος μας είναι να μην φτάνουν εκεί τα πράγματα, αλλά να αφιερώνουμε χρόνο στο εκάστοτε κοινωνικό πρόβλημα που μας απασχολεί, έτσι ώστε να προλαβαίνουμε τα ειδεχθή φαινόμενα. Αν ας πούμε αφιερώναμε χρόνο για τη δασοπροστασία, ίσως να μην είχαμε τόσα κρούσματα πυρκαγιών.
Είναι θεωρία ή πραγματικότητα ότι το πέρασμα μέσα από τον εθελοντισμό σε κάνει καλύτερο άνθρωπο;
Εμείς πιστεύουμε ότι ο εθελοντισμός έχει να κάνει με την προσωπική εξέλιξη, με το πως καταλαβαίνεις την κοινωνία γύρω σου και πώς μπορείς μέσα από αυτόν να γίνεις ενεργός σε αυτή. Αυτό που λέμε είναι ότι μέσα από τον εθελοντισμό μπορείς να αλλάξεις τουλάχιστον μια ζωή, τη δική σου.
Υπάρχει εθελοντισμός στην Ελλάδα της κρίσης; Σε ποιες μορφές εμφανίστηκε;
Πλέον είναι πολύ πιο ορατή η κοινωνική προσφορά, γιατί έτσι κι αλλιώς έχουμε συλλογική κουλτούρα ως χώρα. Αυτό που παρατηρούμε είναι ότι νέα άτομα που έχουν σπουδάσει, επιλέγουν συνειδητοποιημένα να προσφέρουν τις δεξιότητές τους και τις επαγγελματικές τους ικανότητες σε κάποιον οργανισμό και ότι μέσω αυτού μαθαίνουν κιόλας. Με αυτόν τον τρόπο μπορούν να ανοίξουν οι πόρτες και για την επαγγελματική τους σταδιοδρομία.
Είναι ταμπού στην Ελλάδα να είσαι εθελοντής;
Δεν το έχω σκεφτεί ποτέ. Δεν έχω καταλάβει κάτι τέτοιο. Διαχειριζόμαστε περίπου 10.000 εθελοντές αυτή τη στιγμή σε Ελλάδα και Θεσσαλονίκη, οπότε δεν μας έχει τεθεί αυτό ως θέμα. Άλλωστε, το καλοκαίρι είχαμε την εκδήλωση «Εθελοντής ο νέος μου ήρωας», οπότε πιστεύω ότι είναι κάτι πολύ όμορφο και δείχνει το αντίθετο.
Ποια είναι τα κίνητρα για να γίνει κάποιος εθελοντής;
Το κυριότερο κίνητρο είναι το αίσθημα της προσφοράς. Μετά από κάποια κοινωνική δράση βλέπουμε τα χαμόγελα στα πρόσωπα των εθελοντών μας, καθώς νιώθουν ότι κατάφεραν να κάνουν τη ζωή κάποιου πιο όμορφη. Έπειτα, είναι η προσωπική εξέλιξη. Ο εθελοντής μαθαίνει πώς μέσα από αυτό μπορεί να εξελιχθεί και να γίνει καλύτερος άνθρωπος.
Ποιο είναι το ιδανικότερο μοντέλο εθελοντισμού και πόσο απέχουμε από αυτό;
Αυτό που προσπαθούμε να κάνουμε εμείς και το έχουμε καταφέρει σε μεγάλο βαθμό, είναι να δημιουργήσουμε μια κοινότητα εθελοντών και να συσπειρώνονται σε μεγάλες κοινωνικές δράσεις, όπως και γίνεται. Αυτό είναι και το ιδανικότερο παγκοσμίως. Η κοινωνική προσφορά να έρχεται από όλους.
Πώς μπορείτε να προωθήσετε τον εθελοντισμό;
Εμείς κάνουμε διάφορες κοινωνικές δράσεις, όπως για την πράσινη ανάπτυξη αλλά και για τα κοινωνικά προβλήματα που βλέπουμε γύρω μας. Παραδείγματα δράσεων που μπορώ να σου δώσω είναι τα κοινωνικά μαγειρέματα, δράσεις αναπλάσεων χώρου για να κάνουμε την πόλη μας πιο όμορφη, καθαρισμός παραλιών αλλά συνεργαζόμαστε και με άλλους οργανισμούς για να στηρίξουμε το έργο τους χρησιμοποιώντας το δίκτυο των εθελοντών μας.
Και ποια είναι τα επόμενα σχέδιά σας;
Έχουμε πρώτα το συνέδριό μας, όπου την τελευταία ημέρα θα έχουμε και κοινωνικές δράσεις. Μετά από αυτό, στις 5 Δεκεμβρίου που είναι Παγκόσμια Ημέρα Εθελοντισμού, καλούμε τους εθελοντές μας να περάσουν από τη θεωρία στην πράξη. Τον Δεκέμβριο θα γίνουν περίπου 20-25 ταυτόχρονες δράσεις σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη. Μετά ακολουθούν κι άλλες εκδηλώσεις, όπως η Ημέρα για Άτομα με Αναπηρία.
Ο προσωπικός σου στόχος;
Αυτό που προσπαθούμε κάθε μέρα στην Ethelon είναι προσωπικός μας στόχος. Να γίνει ο εθελοντισμός μια αξία στην ελληνική κοινωνία, να τη βάλουν στη ζωή τους.
Αμαλία Κωνσταντακοπούλου
Ποιος είναι ο σκοπός της οργάνωσής σας;
Ο σκοπός του The Tipping Point in Education είναι να βοηθήσουμε μαθητές ακόμα και από το πιο απομακρυσμένο σημείο της Ελλάδας να λάβουν πιο συνειδητοποιημένες αποφάσεις για τη ζωή τους, είτε αφορούν την ακαδημαϊκή πορεία είτε την επαγγελματική.
Πώς το καταφέρνετε αυτό;
Αυτό το καταφέρνουμε συνδέονταςμέσω live video μια τάξη με έναν επαγγελματία-μέντορα όπως τους αποκαλούμε-από όλο τον κόσμο, που μπορεί να προέρχονται από κάποιο επιστημονικό κλάδο ή ένα επάγγελμα που ενδιαφέρει τα παιδιά και ίσως αποτελεί μελλοντικός τους στόχοςή και να μάθουν νέες τάσεις ή νέα επαγγέλματα Επομένως με έναν καθηγητή-συντονιστή, τον μέντορα και τη βοήθεια της τεχνολογίας, οι μαθητές συνομιλούν καθημερινά με μέντορες που τους ενδιαφέρουν και θέτουν τα ερωτήματα τους
Η ιδέα πως προήλθε;
Μέσα από τα δικά μας βιώματα καταλήξαμε ότι τις πιο κρίσιμες αποφάσεις της ζωής μας της λάβαμε τυχαία, μέσα από τη συναναστροφή μας με 2-3 τυχαίους ανθρώπους. Έτσι δημιουργήσαμε μια ομάδα που αποτελείται από άτομα, που έχουν διαγράψει αντίστοιχες πορείες ζωής με αυτή που περιέγραψα. Άρα, συνειδητοποιώντας ότι όλοι επηρεαζόμαστε από τον στενό μας οικογενειακό περίγυρο (γονείς, φίλους κλπ), γιατί να μη δώσουμε την ευκαιρία σε ένα παιδί να συναντήσει περισσότερα άτομα-πρότυπα μέσα σε ένα σχολικό έτος;
Στην Ελλάδα οι εθελοντές θεωρούνται ρομαντικοί ή και περιθωριακοί;
Αυτό που βλέπουν όλοι να αλλάζει είναι, ότι ο εθελοντισμός δεν αποτελεί απλά κάτι που προέρχεται από το ρομαντισμό ενός ατόμου, αλλά γιαιτί οι άνθρωποι αυτοί αναγνωρίζουν πραγματικά την ανάγκη που υπάρχει και δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι τελικά μπορεί να γίνει και η εργασία κάποιου. Και αυτό είναι πολύ σημαντικό.
Πιστεύετε ότι μπορείτε να αλλάξετε προς το καλύτερο το δημόσιο σχολείο;
Αυτό που βλέπω είναι ότι το ελληνικό σχολείο βρίσκεται σε μια φάση ανάπτυξης δυναμικής, λόγω πολλών εκπαιδευτικών, οι οποίοι θέλουν να κάνουν το ελληνικό σχολείο ακόμα καλύτερο. Στόχος μας είναι να συμβάλλουμε κι εμείς σε αυτή την προσπάθεια, να δώσουμε όσο μπορούμε τα κατάλληλα «εργαλεία» στους ανθρώπους αυτούς και να γίνει η μεγάλη αλλαγή που όλοι θέλουμε. Βασικός στόχος του οργανισμού είναι τα παιδιά να διευρύνουν τους ορίζοντες τους και να μάθουν περισσότερα είτε γι’ αυτό που θέλουν να ακολουθήσουν στη ζωή τους είτε για κάτι εντελώς καινούργιο.
Οι μέντορες τι ρόλο έχουν;
Πρόκειται για επαγγελματίες που προέρχονται από διάφορους κλάδους και εντελώς εθελοντικά προσφέρουν λίγο από τον χρόνο τους προκειμένου να απαντήσουν σε ερωτήσεις μαθητών και να μοιραστούν τη δική τους εμπειρία μέσω live συνεδριών που πραγματοποιούνται την ημέρα και την ώρα που επιθυμεί το σχολείο. Η γκάμα των μεντόρων είναι ευρεία και μεγάλη – από έναν μηχανικό στη NASA μέχρι έναν καλλιεργητή μανιταριών από τι διπλανό χωριό.
Τα παιδιά καταλαβαίνουν αυτό που γίνεται;
Φυσικά!Καταρχάς, στο τέλος κάθε συνεδρίας τους δίνουμε τη δυνατότητα αξιολόγησης , άρα παίρνουμε το feedback τους και βλέπουμε τις αλλαγές. Επίσης, είναι σημαντικό να αναφέρουμε ότι τα παιδιά παίρνουν μέρος σε όλη αυτή τη διαδικασία καθώς, όχι μόνο κατά τη διάρκεια της συνεδρίας αλλά και πριν από αυτήν, θέτουν τις ερωτήσεις τους με στόχο να δημιουργήσουν την ατζέντα της συζήτησης με το μέντορα.
Πώς γίνεται η πρώτη επαφή των σχολείων με τους μέντορες;
Όσο γίνεται γνωστό το πρόγραμμα βλέπουμε όλο και περισσότερα αιτήματα από σχολεία. Ωστόσο, προσεγγίζουμε κι εμείς πολλά σχολεία θέτοντας κάποιους συγκεκριμένους στόχους και κριτήρια κάθε φορά. Για παράδειγμα, δίνουμε προτεραιότητα σε περιοχές με υψηλό βαθμό ανεργίας ή υψηλά ποσοστά εγκατάλειψης σχολείου από το γυμνάσιο.
Πώς προωθείτε τον εθελοντισμό;
Προωθούμε τον εθελοντισμό μέσα από το ρόλο του μέντορα. Αυτή τη στιγμή πάνω από 1000 Έλληνες από όλον τον κόσμο έχουν το ρόλο αυτό. Θυμάμαι περιστατικό όπου ένας εργαζόμενος στη Σαουδική Αραβία είχε αποδεχτεί την πρόσκληση 20λεπτης συνεδρίας προκειμένου να την πραγματοποιήσει στο 20λεπτο διάλειμμα μεταξύ δύο επαγγελματικών ραντεβού του. . Ήξερε ότι από το χώρο της εργασίας του και μέσα από την πλατφόρμα που χρησιμοπούμε για την υλοποίηση του προγράμματος, μπορούσε να προσφέρει σε μαθητές που βρίσκονταν σε ένα χωριό της Κρήτης.
Η καλύτερή σας εμπειρία;
Θα αναφερθώ σε δύο περιπτώσεις. Πρώτα, η αξιολόγηση μιας μαθήτριας που στο τέλος μιας συνεδρίας έγραψε ότι η συνεδρία ήταν ό,τι καλύτερο της συνέβη στα 12 χρόνια που φοιτούσε. Το δεύτερο είναι η υλοποίηση του προγράμματος στη Δημοτική Βιβλιοθήκη των Πρεσπών. Εκεί βλέπουμε σχεδόν κάθε Σάββατο βράδυ να συγκεντρώνονται παιδιά της περιοχής προκειμένου να συναντηθούν με τους μέντορες που θέλουν να συζητήσουν. Και αντί να επιλέξουν κάτι άλλο Σάββατο βράδυ, αφιερώνουν χρόνο για να συνομιλήσουν με τον άνθρωπο αυτό.
Πιστεύετε προσωπικά ότι ο εθελοντισμός σε κάνει καλύτερο άνθρωπο;
Ναι, είναι αλήθεια. Πρώτα από όλα πιστεύω ότιου δίνει την δυνατότητα να ανακαλύψεις καλύτερα τον εαυτό σου. Έχει να κάνει βέβαια και με το πως αντιλαμβάνεται ο καθένας τον εθελοντισμό και φυσικά όπως σε όλα τα πράγματα, εξαρτάται και από το κατά πόσο κάποιος αξιοποιεί αυτή την επιλογή που κάνει.
Υπάρχει πρόσφορο έδαφος για το μέλλον των μαθητών στην Ελλάδα;
Δεδομένου ότι τα πράγματα δεν είναι όπως παλιότερα, πιστεύω ότι περισσότερο είναι θέμα ευκαιριών. Οπότε θα πρέπει να είναι σε θέση να τις αναγνωρίζεις και έπειτα να αξιοποιείς αυτές που σου δίνονται χωρίς να περιμένεις από τρίτους για να δημιουργήσεις το μέλλον σου.
Είναι η γενιά που περνάει στις πράξεις και δεν μένει στα λόγια.
Αναλαμβάνει την ευθύνη και δίνει λύσεις στα προβλήματα που βλέπει γύρω της.
Σέβεται τον συνάνθρωπο, την διαφορετικότητα και το περιβάλλον.
Είναι μέρος της κοινωνίας και προσφέρει σε αυτή.
Είμαστε όλη αυτή η γενιά, αρκεί να το θέλουμε.