To Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων στο πλαίσιο πολιτικών κοινωνικής προστασίας σχεδιάζει την Εθνική Στρατηγική Αποϊδρυματοποίησης που στοχεύει να μεταμορφώσει προς το καλύτερο τις ζωές σημαντικού αριθμού ατόμων.
Με την ουσιαστική συμμετοχή των ενδιαφερομένων μερών, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που εκπροσωπούν τους χρήστες αυτών των υπηρεσιών, ένα φιλόδοξο σχέδιο εφαρμογής δομείται, βασιζόμενο σε καλές ευρωπαϊκές πρακτικές και στηριζόμενο στα ανθρώπινα δικαιώματα για όλους.
Η Σύμβαση του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες όσο και η Σύμβαση του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα του Παιδιού θεωρούνται θετικοί καταλύτες αλλαγών και προσαρμογών του συστήματος κοινωνικής πρόνοιας της χώρας μας, στο σχεδιασμό νέων και καινοτόμων δράσεων για την υποστήριξη των παιδιών/ενηλίκων με αναπηρία και των οικογενειών τους. Η Πολιτεία ανταποκρινόμενη, είναι έτοιμη να υιοθετήσει μια ολοκληρωμένη εθνική στρατηγική για την αποϊδρυματοποίηση με σαφή και χρονικά δεσμευτικά μέτρα.
Γνωρίζοντας από σχετικές μελέτες ότι η ιδρυματοποίηση συνδέεται άμεσα με την κακή υγεία, την παραμέληση, την έκθεση στη βία, τον κοινωνικό αποκλεισμό και την απομόνωση από την οικογένεια και την κοινότητα, το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων με την υποστήριξη της τεχνικής βοήθειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης Παρόχων Υπηρεσιών για τα Άτομα με Αναπηρία και την συνεργασία της Γενικής Διεύθυνσης Μεταρρυθμίσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, σχεδιάζει την Εθνική Στρατηγική Αποϊδρυματοποίησης καθώς και το Σχέδιο Δράσης αυτής.
Ο σχεδιασμός συνεπάγεται την ανάπτυξη μιας σειράς συστημάτων και υπηρεσιών με επίκεντρο τον άνθρωπο στην κοινότητα, στο σπίτι και με τη μορφή προσωπικής βοήθειας όπου απαιτείται. Η θεσμοθέτηση του προγράμματος του Προσωπικού Βοηθού για τα άτομα με αναπηρία καθώς και ο σχεδιασμός της Πρώιμης Παρέμβασης για παιδιά με αναπηρία, αποτελούν διακριτές δράσεις στη Στρατηγική Αποϊδρυματοποίησης, τόσο στο επίπεδο της πρόληψης και αποφυγής ιδρυματικού τύπου φροντίδας όσο και ενίσχυσης της αυτονομίας και της κοινωνικής τους ένταξης. Επίσης, παράλληλα με τη στρατηγική, το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων υλοποιεί το πρόγραμμα αποϊδρυματοποίησης, αρχικά, για τα Κέντρα Κοινωνικής Πρόνοιας Αττικής και Δυτικής Ελλάδας.
Η Στρατηγική Αποϊδρυματοποίησης εντάσσεται στο Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία που πρόσφατα κυρώθηκε από τη Βουλή και στηρίζεται στις αρχές της ισότιμης συμμετοχής, της ένταξης, της απαγόρευσης των διακρίσεων, της επιλογής και του ελέγχου της ζωής και στο δικαίωμα λήψης υποστήριξης σύμφωνα με τις ιδιαίτερες ανάγκες και χαρακτηριστικά των ωφελουμένων.
Αποτελεί μια ευκαιρία για την πολιτεία, να αναπτύξει ένα πλαίσιο δράσεων ελαχιστοποίησης κυρίως του αριθμού των παιδιών, παιδιών και ενηλίκων με αναπηρία αλλά και ηλικιωμένων ατόμων που διαβιούν σε κλειστά ιδρύματα καθώς επίσης να περιοριστούν οι νέες εισαγωγές.
Η ανάπτυξη ενός πιο ολοκληρωμένου συμπεριληπτικού συστήματος κοινωνικής προστασίας ως θεσμική υποχρέωση αλλά κυρίως ως επιλογή μπορεί να εκληφθεί, προς όφελος όλων των ατόμων που μπορεί να χρειαστούν υποστήριξη στη διάρκεια της ζωής τους.
Στη πρόκληση αυτή, το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων με τις κατάλληλες συνέργιες, προτάσσει μια ολοκληρωμένη στρατηγική, προστατεύοντας ευάλωτες ομάδες πληθυσμού, επιτρέποντας στα παιδιά και στα άτομα που διαβιούν σε ιδρύματα, να ενταχθούν στη κοινωνία, μακριά από «σκιές και φοβίες».