Τις προόδους της ελληνικής οικονομίας αναγνώρισαν ευρωβουλευτές στο μικρόφωνο της Deutsche Welle, εκφράζοντας ωστόσο αμφιβολίες για το αν η οικονομική ανάπτυξη θα έχει συνέχεια και διάρκεια.
Όπως αναφέρεται στο σχετικό δημοσίευμα της DW, η στατιστική δίνει μία εικόνα που κανείς δεν θα περίμενε πριν από λίγα χρόνια: στο τρίτο τρίμηνο του 2014 η Ελλάδα επιστρέφει στην ανάπτυξη μετά από έξι συνεχή χρόνια ύφεσης και μάλιστα καταγράφει δείκτη 0,7%, που είναι από τους υψηλότερους στην ΕΕ.
Είναι μία θετική εξέλιξη, επισημαίνει ο ευρωβουλευτής της ΝΔ Γιώργος Κύρτσος, επισημαίνοντας ωστόσο ότι δεν είναι ώρα για εφησυχασμό. «Το βασικό θετικό σημείο είναι ότι σταμάτησε η πτώση που είχε αρχίσει στα τέλη του 2008 και τώρα έχει αρχίσει ένα είδος ανάκαμψης που θα δούμε βέβαια, αν θα γίνει ανάκαμψη» τονίζει ο έλληνας ευρωβουλευτής. «Το τρίτο τρίμηνο ήταν θετικό, αλλά μην φτάσουμε τώρα στο συμπέρασμα ότι είμαστε και οι πρωταθλητές της ανάπτυξης, γιατί διαβάζω κάτι τέτοια και τρελαίνομαι…»
Ο συμπροεδρεύων των Ευρωπαίων Πρασίνων Φιλίπ Λάμπερτς, παλαιότερα μέλος της ερευνητικής επιτροπής του Ευρωκοινοβουλίου για την τρόικα στην Ελλάδα, δεν αμφισβητεί την οικονομική πρόοδο στα χαρτιά. Υποστηρίζει όμως ότι το ζητούμενο δεν είναι τι λένε οι αριθμοί, αλλά ποιος επωφελείται από την …ευημερία των αριθμών. «Εγώ δεν ανήκω σε αυτούς που λένε ότι με μία μικρή αύξηση του ΑΕΠ έχεις ξεπεράσει τα προβλήματα» λέει ο βέλγος ευρωβουλευτής στην Deutsche Welle. «Θέλω πρώτα να δω ποιος κερδίζει από αυτήν την ανάπτυξη. Κοιτάξτε για παράδειγμα τι γίνεται στις ΗΠΑ: έχουν επιστρέψει εδώ και χρόνια στην ανάπτυξη, αλλά η στατιστική λέει ότι μόνο το 1% των αμερικανών ωφελείται από τα προνόμια της ανάπτυξης. Το ζήτημα στην Ελλάδα δεν είναι να επιστρέψουμε στην ανάπτυξη, αλλά στην κοινωνική δικαιοσύνη. Και αυτό που βλέπω εγώ είναι ότι εκατομμύρια Έλληνες στερούνται ιατρικής περίθαλψης».
Πριν από την επιστροφή στις αγορές
Οι πρώτες «δοκιμές» για επιστροφή στις αγορές με εκδόσεις ομολόγων σχετικά μικρής διάρκειας ήταν μάλλον ενθαρρυντικές. Είναι τώρα η κατάλληλη στιγμή για έξοδο από το μνημόνιο και αναχρηματοδότηση του ελληνικού χρέους αποκλειστικά με νέο δανεισμό; Η Ιρλανδία και η Πορτογαλία έχουν ήδη δείξει τον δρόμο. Για την Ελλάδα πάντως, ο γερμανός ευρωβουλευτής Μάρκους Φέρμπερ συστήνει ψυχραιμία και σωστή προετοιμασία: «Μετά από τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα καταλαβαίνω ότι η ελληνική κυβέρνηση θέλει να ξανασταθεί στα πόδια της και να ανακτήσει την πλήρη ευθύνη για τον προϋπολογισμό της. Από την άλλη πλευρά η ανάπτυξη είναι ακόμα επισφαλής και οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στον τουρισμό. To ζήτημα είναι να εξασφαλίσουμε βιώσιμη ανάπτυξη με ιδιωτικές επενδύσεις που δημιουργούν νέες θέσεις εργασίας. Αυτός είναι ο καλύτερος τρόπος για να ξεφορτωθεί κανείς την τρόικα…»
Οι περισσότεροι συμφωνούν ότι ο πιο ασφαλής δρόμος για την ανάπτυξη είναι να δημιουργηθεί καινούργιος πλούτος με νέες επενδύσεις και αύξηση των εξαγωγών. Αλλά σε αυτό ακριβώς το κομμάτι η βελτίωση των τελευταίων ετών ήταν μάλλον συγκυριακή, εκτιμά ο Γιώργος Κύρτσος, ο οποίος μάλιστα κάνει λόγο για πτώση των ελληνικών εξαγωγών στο πρώτο δεκάμηνο του 2014. «Μία από τις θετικές εξελίξεις είναι ότι εξαφανίσαμε σε διάστημα 4-5 ετών το πρόβλημα του ελλείμματος τρεχουσών συναλλαγών. Το εξωτερικό ισοζύγιο έχει εμφανίσει φοβερή βελτίωση. Αλλά είναι μία αμυντική βελτίωση, που έχει σχέση με τη μείωση των εισαγωγών λόγω πτώσης της κατανάλωσης, ενίσχυσης του τουρισμού, αλλά δεν έχει τα μόνιμα διαρθρωτικά χαρακτηριστικά που μας ενδιαφέρουν. Γιατί αν θέλουμε να πάμε καλά σε βάθος χρόνου δεν μπορούμε να πάμε καλά χωρίς σημαντικές εξαγωγικές βιομηχανίες και εξωστρεφή ανάπτυξη» λέει ο Έλληνας ευρωβουλευτής.
Το «επόμενο βήμα» μετά την τρόικα
Πρόσφατα δημοσιεύματα κάνουν λόγο για μία κατ΄αρχήν συμφωνία σε «προληπτική γραμμή πίστωσης» που θα διευκολύνει την έξοδο της Ελλάδας στις αγορές. Απομένει η συζήτηση για τα επόμενα βήματα μετά την αξιολόγηση της τρόικας. Τις τελευταίες εβδομάδες η Ελλάδα ζητεί όλο και επιτακτικά μία διευκόλυνση στην εκκρεμότητα του χρέους, ενώ η Γερμανία από την πλευρά της ζητεί συμφωνία για αναθεώρηση των ευρωπαϊκών συνθηκών, ώστε να δοθούν ενισχυμένες εξουσίες στον Επίτροπο Οικονομικών Υποθέσεων και να ελέγχονται οι εθνικοί προϋπολογισμοί χωρίς πολιτικούς συμβιβασμούς στο Συμβούλιο. «Μήπως αυτή θα είναι η τελική μορφή της μελλοντικής πολιτικής συμφωνίας;» ρωτάμε τον γερμανό ευρωβουλευτή Μάρκους Φέρμπερ. «Ξέρετε ότι στην Ευρώπη χρειάζεται ομοφωνία γι αυτά τα ζητήματα, οπότε είναι δύσκολο να βρούμε κοινό παρονομαστή για όλες τις χώρες, από τη Φινλανδία μέχρι την Ελλάδα» λέει ο γερμανός πολιτικός στην Deutsche Welle. «Από την άλλη μεριά βλέπουμε ότι οι μεγαλύτεροι ʻαμαρτωλοίʼ είναι δύο χώρες που δεν βρίσκονται καν σε πρόγραμμα, δηλαδή η Γαλλία και η Ιταλία. Οι Έλληνες έχουν κάθε λόγο να μας επισημαίνουν ότι εκείνοι έχουν προχωρήσει στις μεταρρυθμίσεις, ενώ για παράδειγμα η Γαλλία τις μπλοκάρει».
Το σίγουρο είναι ότι θα πρέπει να γίνουν ακόμη πολλές μεταρρυθμίσεις, τονίζει ο Γιώργος Κύρτσος. Ο έλληνας ευρωβουλευτής υποστηρίζει ότι το μεγαλύτερο πρόβλημα της χώρας είναι το διαρθρωτικό δημοσιονομικό έλλειμμα, το οποίο έχει να κάνει κυρίως με τα χρόνια ελλείμματα του ασφαλιστικού συστήματος και τις δαπάνες για την υγεία. «Να σας δώσω να καταλάβετε: όταν ξεκίνησα τη δημοσιογραφική μου σταδιοδρομία το 1980-81 στον Οικονομικό Ταχυδρόμο με τον Γιάννη Μαρίνο, ένα από τα αγαπημένα του θέματα που μας έβαζε να δουλεύουμε ήταν ότι κινδυνεύει το ασφαλιστικό στην Ελλάδα, διότι έπεσε ο λόγος εργαζόμενων προς συνταξιούχους στους 3 προς 1 και αυτό μας προετοιμάζει για μελλοντική κρίση. Τώρα είμαστε 4 εργαζόμενοι για 3 συνταξιούχους. Και υπάρχουν ταμεία που είναι πια 1 εργαζόμενος για 1 συνταξιούχο. Τέτοια μαθηματικά δεν υπάρχουν, κάτι πρέπει να κάνουμε» λέει ο Έλληνας ευρωβουλευτής.