Για μερικούς από εμάς το να δουλεύεις από το σπίτι φαντάζει δώρο, μια ευκαιρία να συγκεντρωθούμε και να είμαστε πιο παραγωγικοί καθώς ταυτόχρονα βρίσκουμε χρόνο να πάμε μια βόλτα τον σκύλο μας ή να κάνουμε γυμναστική. Για άλλους όμως η αλλαγή των εργασιακών συνθηκών - ειδικά τη περίοδο της πανδημίας του κορονοϊού - δεν είναι τόσο ομαλή.
Η εργασιακή εμπειρία είναι διαφορετική για τον καθένα μας. Μερικοί άνθρωποι απλά μπορούν να προσαρμοστούν πιο εύκολα σε νέες συνθήκες εργασίας βάσει του χαρακτήρα τους και της διάθεσης τους. Ωστόσο, για κανέναν μας δεν είναι σίγουρο ότι θα είναι καλό ή κακός στην εξ αποστάσεως εργασία - κάποιοι απλά πρέπει να προσπαθήσουν λιγάκι περισσότερο.
Γιατί ισχύει αυτό; Ακολουθούν μερικοί από τους λόγους που μερικοί εργαζόμενοι αποδίδουν καλύτερα από το σπίτι.
Το αίσθημα της χρονοτριβής
Όταν το αφεντικό μας δεν είναι συνέχεια πάνω από τον ώμο μας να μας επιτηρεί είναι λογικό να καθυστερούμε και να χρονοτριβούμε. Όσο φαινόμαστε ενεργοί στη συνομιλία μας με τους συναδέλφους μας, είναι εύκολο να πεταχτούμε στη κουζίνα να δοκιμάσουμε μια νέα συνταγή ή να περιηγηθούμε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μας.
Ο Τίμοθι Πίσιλ, αναπληρωτής καθηγητής ψυχολογίας του Πανεπιστημίου Κάρλτον στο Οντάριο του Καναδά, έχει χαρακτηρίζει το φαινόμενο αυτό ως μια «αδύναμη κατάσταση» με ασαφείς απαιτήσεις από τους εργαζομένους. Στο γραφείο επικρατεί μια «ισχυρή κατάσταση» όπου απαιτείται η ακολουθία κάποιων κανόνων όπως οι ώρες εργασίας, η εμφάνιση του καθενός και τα διαλείμματα. Οι λιγότερες απαιτήσεις και η λιγότερη λογοδοσία ευνοεί το αίσθημα της χρονοτριβής.
Χωρίς τους αυστηρούς κανόνες του γραφείου είναι πιο εύκολο να απορρίψουμε κάποια εργασία που δεν μας αρέσει. Σύμφωνα με τον Πίσιλ όταν έχουμε μια εργασία να κάνουμε αλλά δεν θέλουμε να τη κάνουμε τότε δοκιμάζουμε την «ανοχή απογοήτευσης» μας. Όσοι έχουν χαμηλή ανοχή είναι πιθανότερο να χρονοτριβούν. Είναι εκείνοι που σηκώνονται από το γραφείο τους επειδή θέλουν να αποσπάσουν τη προσοχή τους κάνοντας κάτι άλλο.
Αντίθετα, όσοι έχουν υψηλή ανοχή συνήθως είναι συνεπείς και ανταπεξέρχονται στις απαιτήσεις της εξ αποστάσεως εργασίας. Αυτοί δεν παρασύρονται από το αίσθημα της χρονοτριβής αλλά επιβάλλουν την εργασία. Έρευνα έχει δείξει ότι από τις πέντε διαστάσεις της προσωπικότητας ενός ανθρώπου το γνώρισμα της συνείδησης χαρακτηρίζεται ως το καλύτερο μέσο πρόβλεψης για την απόδοση της εργασίας.
Για να μπορέσουμε να αυξήσουμε τα επίπεδα ανοχής και να γίνουμε πιο επιμελείς και αποδοτικοί θα πρέπει να εξασκήσουμε την παρορμητικότητα μας. Κάποιος που δεν είναι επιμελής θα τα παρατήσει όταν θα πρέπει να αντιμετωπίσει κάτι απαιτητικό και που τον φέρνει σε δύσκολη θέση. «Αυτό που θα πρέπει να κάνουν είναι να το αποδεχτούν ηθελημένα. Θα πρέπει να επικεντρωθούν στη στιγμή», λέει ο Πίσιλ.
Για αυτό το λόγο, προτείνει να μετράμε μέχρι το πέντε και να παίρνουμε πέντε βαθιές ανάσες. Έπειτα να χωρίσουμε την εργασία μας σε μέρη ώστε να μην απογοητευτούμε από την αρχή. Έτσι θα είναι πιο εύκολο να ολοκληρώσουμε την εργασία μας χωρίς να αποσπαστεί η προσοχή μας και να τα παρατήσουμε.
«Έχοντας πει αυτά, όσοι χρονοτριβούν χρόνια θα συνεχίσουν να το κάνουν σε κάθε περίπτωση. Είναι μια εγγενή συνήθεια που δεν αλλάζει από τη μία μέρα στην άλλη».
Διατήρηση των ορίων
Ένα πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε δουλεύοντας από το σπίτι - τόσο όσοι έχουν εμπειρία από εξ αποστάσεως εργασία όσο και αυτοί που δεν έχουν- είναι η έλλειψη ορίων. Το τραπέζι της κουζίνας μπορεί να είναι τόσο το γραφείο μας όσο και το μέρος που προετοιμάζουμε το φαγητό και τρώμε. Αυτό σημαίνει ότι δεν έχουμε αυτό που αποκαλείται ως «εξειδίκευση τομέα» και ρυθμίζει τη συμπεριφορά μας.
Για παράδειγμα, ακολουθούμε συγκεκριμένες τακτικές για να δουλέψουμε τόσο στο γραφείο όσο και στο σπίτι. Αυτές οι τακτικές μπορεί να διαφέρουν αφού υιοθετούμε διαφορετικούς ρόλους σε κάθε περιβάλλον εργασίας. Όταν όμως εργαζόμαστε και προσωπικά θέματα εμφανίζονται ταυτόχρονα, τότε δεν υπάρχουν οι κανόνες συμπεριφοράς που ακολουθούμε στο γραφείο για να μας εμποδίσουν.
Ωστόσο, όσοι εργάζονται καλά από το σπίτι βάζουν όρια στον εαυτό τους. «Μερικές φορές, είναι σαν να λέω ότι όταν τελειώσω τον καφέ θα γυρίσω πίσω στη δουλειά. Δημιουργείς μια κατάσταση που σηματοδοτεί την αλλαγή από ένα μη δομημένο περιβάλλον σε ένα περιβάλλον εργασίας». Όσοι παραβιάζουν λιγότερο τα όρια τους είναι πιο παραγωγικοί.
Οι πιο παραγωγικοί εργαζόμενοι γνωρίζουν επίσης ότι δεν χρειάζεται να είναι συνέχεια στο γραφείο τους ώστε να θέσουν τα όρια τους και να καθορίσουν τον ελεύθερο χρόνο τους. Ο Τζίν-Νίκολας Ρέιτ, αναπληρωτής καθηγητής της οργανωτικής συμπεριφοράς στο Πανεπιστήμιο ΜακΓκίλ στο Μόντρεαλ του Καναδά, υποστηρίζει αυτοί οι εργαζόμενοι είναι καλοί σε αυτό που ονομάζεται «μικροαλλαγές» μεταξύ της εργασίας και του περιβάλλοντος.
Αυτό σημαίνει ότι μπορούμε να σηκωθούμε το πρωί να πάμε βόλτα τον σκύλο αλλά να μετά θα πρέπει να θέσουμε ένα όριο για τις ώρες εργασίας μας ή να κάνουμε μια εργασία χωρίς διακοπή. Σύμφωνα με τον Ρέιτ αυτό που έχει σημασία να εξασκούμε αυτά τα όρια.
Πηγές ενέργειας
Ένας πολύ σημαντικός παράγοντας της εξ αποστάσεως παραγωγικότητας των εργαζομένων είναι η πηγή ενέργειας τους.
Οι εξωστρεφείς και κοινωνικοί άνθρωποι δυσκολεύονται να εργαστούν από το σπίτι, στηρίζει ο Μάθιου Ντέιβις, αναπληρωτής καθηγητής στη σχολή επιχειρήσεων του Πανεπιστημίου Λίντς στο Ηνωμένο Βασίλειο. Όσοι στηρίζονται στο κοινωνικό τους περιβάλλον για να απολαμβάνουν την εργασία τους, απορρίπτουν τη μονοτονία και μπορεί να βρεθούν σε μειονεκτική θέση σε σχέση με άλλους. Το γεγονός αυτό μπορεί να κάνει τους εξωστρεφείς τύπους να μην τους αρέσει η τηλεργασία.
Η Τζούλι Μόργκενστερν, σύμβουλος παραγωγικότητας και οργάνωσης στη Νέα Υόρκη και συγγραφέας του κορυφαίου σε πωλήσεις βιβλίου «Μην ελέγξετε τα email σας το πρωί» (Never Check Email in the Morning), συμπληρώνει τη θέση αυτή λέγοντας ότι αν είμαστε όλη τη μέρα μόνοι μας δεν γεμίζουμε ενέργεια και για αυτό είναι πιο δύσκολο να παραμείνουμε συγκεντρωμένοι και ενθουσιώδεις. Αν μαραζώνουμε χωρίς την κοινωνική αλληλεπίδραση και επικοινωνία με τους συναδέλφους μας, λέει ο Ντέιβις, μια καλή λύση είναι να κανονίζουμε συχνά κλήσεις μαζί τους.
Από την άλλη όσοι είναι εσωστρεφείς δεν διαφέρουν από τους εξωστρεφείς ανθρώπους, σημειώνει ο Ντέιβις. Αν και θα τους αρέσει να εργάζονται μόνοι, οι εσωστρεφείς μπορεί να βρίσκουν τις βιντεοκλήσεις άβολες γιατί τους φέρνουν σε δύσκολή θέση τοποθετώντας τους στο επίκεντρο μπροστά στη κάμερα και μιλώντας στο μικρόφωνο. Ειδικά τώρα που οι βιντεοκλήσεις είναι συχνές, ένας επιτυχημένος εργαζόμενος θα πρέπει να επικοινωνεί και να συνεργάζεται με τους συναδέρφους του μέσω κάμερας.
Η ισορροπία μεταξύ εσωστρεφών και εξωστρεφών χαρακτηριστικών καθορίζει την παραγωγικότητα, λένε ο Ντέιβις και η Μόργκενστερν. Στη τηλεργασία περνάμε πολύ χρόνο μόνοι, το οποίο ευνοεί τους εσωστρεφείς από εμάς, ενώ οι εξωστρεφείς αποκτούν ενέργεια από την διάδραση τους με την υπόλοιπη ομάδα.
Άγχος και αποδοχή
Δεν υπάρχει λόγος να νοιώθουμε μειονεκτικά αν δεν είμαστε καλοί στην εργασία εξ αποστάσεως εφόσον όλοι μας αυτή τη περίοδο - ακόμα και εκείνοι που έχουν εμπειρία σε αυτό - δουλεύουμε κάτω από στρεσογόνες συνθήκες. Ο Πίσιλ δηλώνει ότι μπορεί να είναι δύσκολο να μετριάσουμε το άγχος μας - ειδικά όταν είμαστε μόνοι στο σπίτι - αλλά όσο περισσότερο προσπαθούμε να προσαρμοστούμε στη νέα κανονικότητα τόσο καλύτεροι εργαζόμενοι θα γίνουμε.
Ας προσπαθήσουμε να μην απογοητευόμαστε αν κάποιοι άλλοι τα καταφέρνουν καλύτερα από εμάς. Η αλλαγή μπορεί να έρθει πιο εύκολα σε όσους είναι πιο οργανωμένοι και πειθαρχημενοι, λέει ο Ντέιβις. Οι υπόλοιποι θα πρέπει να κατανοήσουμε τα θετικά στοιχεία της ημέρας και τις δυσκολίες μας και να κατηγοριοποιήσουμε τι μας έκανε να χάσουμε την ενέργεια και διάθεση μας.
Η εξάσκηση είναι η καλύτερη λύση. Όμως θα γίνουμε καλύτεροι στην τηλεργασία μόνο αν αποκτήσουμε μια στρατηγική και θέσουμε κάποια όρια.
ΠΗΓΗ: BBC