«Το ελεύθερο εμπόριο θα εμφανισθεί σε διαφορετικό φως όταν η πρώτη εξαγωγική χώρα του κόσμου δεν θα ονομάζεται πια Ηνωμένες Πολιτείες και Γερμανία, αλλά Κίνα· και η ελευθερία της διακίνησης θα προκαλέσει υστερικές και βάρβαρες αντιδράσεις όταν εκατοντάδες εκατομμύρια άνθρωποι περάσουν τα σύνορα των βιομηχανικών χωρών.».Έγραφε ο Παναγιώτης Κονδύλης τη δεκαετία του 1990 – και επαληθεύτηκε πλήρως. Από το 2015-16, το αργότερο, με τη μαζική μετανάστευση, την πανδημία, το Μπρέξιτ, τον Τραμπ, τους εμπορικούς πολέμους, την ρωσσική εισβολή στην Ουκρανία κ.ο.κ.
Με την ίδια ευκολία με την οποία η Δύση ευαγγελιζόταν ότι το ελεύθερο εμπόριο και η κατάργηση των συνόρων θα πλάσουν έναν κόσμο κατ′ εικόνα και καθ′ ομοίωσίν της, κηρύσσει τώρα τα αντίθετα. Κλείνει ερμητικά τα σύνορα, καταργεί όχι απλώς την ελευθερία των συναλλαγών αλλά διά των κυρώσεων την ίδια την τραπεζική πίστη (!), προσχωρεί στον πιο ακραίο προστατευτισμό που έχουμε δει, με πρόσχημα την τρομοκρατία επιβάλλει αστυνομικό καθεστώς ηλεκτρονικής παρακολούθησης των πάντων και με πρόσχημα την πανδημία καθεστώς υγειονομικού αυταρχισμού, υψώνει και πάλι όχι σύνορα αλλά τείχη οικονομικά, πολιτικά και πολιτιστικά που κατακερματίζουν την υδρόγειο.
Ο λόγος είναι απλός. Οι Δυτικοί έχασαν τη μάχη του ελεύθερου εμπορίου απέναντι στους Κινέζους. Οι Δυτικοί απέτυχαν να περισφίξουν στρατηγικά τη Ρωσσία. Ο δυτικός φιλελευθερισμός χάνει τον πόλεμο των ιδεών παγκοσμίως, νέοι ανταπαιτητές, θρησκείες, πολιτικά καθεστώτα, οικονομικά συστήματα, διεκδικούν τα πρωτεία. Και προκειμένου οι πάλαι ποτέ οπαδοί του να περισώσουν όσα μπορούν, γίνονται όλο και πιο πολύ, όλο και έντονα αντιφιλελεύθεροι.
Ένας συγγραφέας όπως ο Μπότο Στράους το είχε προβλέψει στην περίφημη ”Τράγου ωδή διογκούμενη”, τη θρυλική πολεμική του του 1993:
«Ο φιλελεύθερος δεν φαίνεται πια φιλελεύθερος από τη δράση του, αλλά όλο και πιο συχνά από την αντίδρασή του στον αντιφιλελευθερισμό. Και στην αντιπαλότητά του αυτή γίνεται όλο και πιο αποφασιστικά, όλο και πιο ακραία φιλελεύθερος. Γι’ αυτόν προέχει ότι είναι φιλελεύθερος, ότι έχει αποκτήσει μεγάλη ισχύ ως τέτοιος, και ότι αυτήν του την ισχύ επιδιώκει εμμονικά μέσα από τη δημόσια παρουσία του να την αυξήσει – έτσι που στο τέλος καταλήγει να είναι όλο και πιο αδυσώπητα φιλελεύθερος: ένας ευερέθιστος ιεροκήρυκας που ρητορεύει διαρκώς, ένας ορκισμένος πολέμιος κι όμως στο φέρσιμό του όμορος γείτονας του αντιφιλελευθερισμού.»
Η πολιτική ορθοέπεια, ο φανατικός αντικληρικαλισμός, οι λογοκριτικοί νόμοι που ποινικοποιούν την αλλογνωμία, ο λαϊκιστικός ”αντιλαϊκισμός” των ΜΜΕ που φιμώνει προληπτικά κάθε αντίπαλη φωνή, η ωμή λογοκρισία στο διαδίκτυο, η φίμωση της ελεύθερης διδασκαλίας στα πανεπιστήμια, ο έλεγχος/εξαγορά του Τύπου, ο ιδιότυπος νεορατσισμός κατά των “deplorables”, των ”ανεμβολίαστων”, των ”ψεκασμένων” κ.ο.κ. όλα αυτά είναι συμπτώματα μιας νοοτροπίας βαθιάς ανελεύθερης και χειραγωγικής. Όπως δείχνει και η παγκόσμια αναζωπύρωση του θρησκευτικού ζήλου, η γοητεία του φανατισμού επιστρέφει. Η οικονομική και οικολογική στενωπός θα την ενισχύσει. Ίσως ο πραγματικός ”αιώνας των άκρων” βρίσκεται μπροστά μας.
Η πρόσφατη επίθεση του Ομπάμα, λ.χ., κατά των μεγάλων τεχνολογικών κογκλομεράτων, επειδή ανέχονται λέει την ”παραπληροφόρηση”, στην πραγματικότητα είναι ευθεία επίθεση κατά της ελευθερίας του λόγου. Όπως είναι και η συκοφαντική εκστρατεία κατά του Έλον Μασκ από τότε που αποφάσισε να διεκδικήσει το Τουίτερ ώστε να άρει τη λογοκρισία.
Αντί να κάνει τους αυταρχικούς αντιπάλους της όμοιους με εκείνη, ταχύτατα η Δύση έχει αρχίσει εκείνη να μεταμορφώνεται ώστε να τους μοιάσει. Η ειρωνεία, η ετερογονία της ιστορίας.
***
Κώστας Κουτσουρέλης, Συγγραφέας, διευθυντής του περιοδικού “Νέο Πλανόδιον” (www.neoplanodion.gr)