Εντείνονται οι προσπάθειες για την ενσωμάτωση της Τουρκίας στη νέα αρχιτεκτονική ασφαλείας της ΕΕ, καθώς φαίνεται ότι οι Βρυξέλλες δέχονται πιέσεις να ενισχύσουν τη συνεργασία με συμμάχους εκτός Ένωσης. Μετά τη Σύνοδο του Λονδίνου, όπου συμμετείχε ο Τούρκος ΥΠΕΞ Χακάν Φιντάν, και τη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ, όπου οι επικεφαλείς της Ενωσης ενημέρωσαν τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν για τις αμυντικές εξελίξεις, η Ευρώπη εξετάζει τρόπους προσέγγισης της Άγκυρας. Προ ημερών δημοσίευμα των Financial Times ανέφερε ότι η Γερμανία επιμένει να συμπεριλάβει η Ενωση την Τουρκία στους αμυντικούς σχεδιασμούς της με τη Γαλλία να αντιδρά, ενώ σήμερα οι FT σε ρεπορτάζ τους αναφέρουν ότι ο ΓΓ του ΝΑΤΟ κάλεσε την ηγεσία της ΕΕ προκειμένου να την πιέσει για να εμβαθύνει τις σχέσεις της με την Άγκυρα.
«Το ΝΑΤΟ κάλεσε την ΕΕ και την Τουρκία να βελτιώσουν τις σχέσεις τους, καθώς η αποστασιοποίηση του προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, από την ευρωπαϊκή ασφάλεια αναγκάζει τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες να επανεξετάσουν γρήγορα τις συμμαχίες τους» αναφέρουν χαρακτηριστικά οι Financial Times.
Όπως τονίζει η βρετανική εφημερίδα «ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε, παρότρυνε κατ′ ιδίαν τους ηγέτες της ΕΕ να ενισχύσουν τη συνεργασία με τον πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, έπειτα από χρόνια τεταμένων σχέσεων, σύμφωνα με αξιωματούχους που ενημερώθηκαν για τις τοποθετήσεις του. Αυτό συμβαίνει καθώς οι Βρυξέλλες αναζητούν τρόπους για την ενίσχυση της συνεργασίας με την Τουρκία και άλλους γείτονες εκτός ΕΕ, στο πλαίσιο μιας ευρύτερης αναβάθμισης των ευρωπαϊκών αμυντικών δυνατοτήτων».
Οι απειλές του Τραμπ να αποσύρει τις αμερικανικές εγγυήσεις ασφαλείας προς τους Ευρωπαίους συμμάχους του ΝΑΤΟ, καθώς και η πρόθεσή του να αποκαταστήσει τους δεσμούς με τη Ρωσία και να διακόψει τη στήριξη προς την Ουκρανία, έχουν προκαλέσει ανησυχία στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες. Εκτός από την επιτάχυνση των αμυντικών δαπανών, ορισμένες χώρες της ΕΕ υποστηρίζουν τη συνεργασία με έναν ”συνασπισμό των προθύμων” που περιλαμβάνει κράτη εκτός ΕΕ, όπως η Νορβηγία και το Ηνωμένο Βασίλειο.
Το δημοσίευμα υπενθυμίζει ότι ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας, Χακάν Φιντάν, συμμετείχε σε συνάντηση κορυφαίων ευρωπαϊκών στρατιωτικών δυνάμεων στο Λονδίνο νωρίτερα αυτόν τον μήνα, όπου συζητήθηκαν η στήριξη προς την Ουκρανία και ευρύτερα ζητήματα άμυνας.
Αποκαλύπτει δε ότι έπειτα από αυτή τη συνάντηση ακολούθησε την παρέμβαση του Ρούτε σε ιδιωτικό γεύμα με ηγέτες της ΕΕ τον Φεβρουάριο, όπου τόνισε τη σημασία της ενισχυμένης συνεργασίας με την Τουρκία και προέτρεψε τους παρευρισκόμενους να συνεργαστούν με την Άγκυρα για να επιτύχουν κοινά συμφέροντα, σύμφωνα με τρεις αξιωματούχους που γνωρίζουν τη συζήτηση.
Οι FT σημειώνουν ότι ζήτησε από εκπρόσωπο του Ρούτε να σχολιάσει αλλά αρνήθηκε. Υπενθυμίζεται ότι ο Ρούτε, πρώην πρωθυπουργός της Ολλανδίας, είχε συγκρουστεί έντονα με τον Ερντογάν κατά τη διάρκεια της θητείας του.
«Ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ είχε δηλώσει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τον Ιανουάριο ότι ”η συμμετοχή συμμάχων εκτός ΕΕ στις αμυντικές βιομηχανικές προσπάθειες της ΕΕ είναι ζωτικής σημασίας για την ασφάλεια της Ευρώπης”».
«Τα δεδομένα αλλάζουν. Κάποια στιγμή πρέπει να αποφασίσεις ποιον θέλεις στην ομάδα σου, ανεξάρτητα από τα προβλήματα που υπάρχουν», δήλωσε στους FT ανώτερος αξιωματούχος της ΕΕ αναφερόμενος στις σχέσεις με την Τουρκία. «Ωστόσο, πρέπει να ξεκαθαρίσουν τη στάση τους απέναντι στη Ρωσία» ανέφερε ο ίδιος (σημείωση του μεταφραστή: Παρουσιάζουν ότι το μόνο πρόβλημα με την Τουρκία είναι το θέμα των σχέσεων με τη Ρωσία, χωρίς να θέτουνι ζήτημα κατοχής ευρωπαϊκού εδάφους στην Κύπρο, ούτε τις απειλές προς την Ελλάδα).
«Η Τουρκία δεν έχει ευθυγραμμιστεί με την ΕΕ και άλλους δυτικούς συμμάχους στην επιβολή κυρώσεων κατά της Μόσχας μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και συνεχίζει να διατηρεί ισχυρούς οικονομικούς και ενεργειακούς δεσμούς με τη Ρωσία. Η Αθήνα έχει εκφράσει την ενόχλησή της για την απουσία της Τουρκίας από το καθεστώς κυρώσεων» αναφέρει το δημοσίευμα και προσθέτει:
«Ενώ η άμεση εμπλοκή της ΕΕ σε ζητήματα άμυνας και ασφάλειας περιορίζεται σε τομείς όπως η στρατιωτική κινητικότητα και ορισμένες ειρηνευτικές και επιτηρητικές αποστολές, η Ένωση διαθέτει σημαντικά οικονομικά εργαλεία για να επηρεάσει τη συνεργασία στον αμυντικό τομέα. Η ισχυρή τουρκική αμυντική βιομηχανία βρίσκεται στο επίκεντρο μιας διαμάχης μεταξύ των κρατών-μελών σχετικά με το αν εταιρείες τρίτων χωρών θα πρέπει να επωφεληθούν από τις πρωτοβουλίες της ΕΕ για αύξηση των αμυντικών δαπανών.
Η προσπάθεια για ενίσχυση της συνεργασίας με την Άγκυρα στοχεύει επίσης στην εμβάθυνση των διμερών σχέσεων με τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, σύμφωνα με αξιωματούχους. Παρότι η Τουρκία παραμένει επίσημα υποψήφια προς ένταξη στην ΕΕ, η διαδικασία έχει εδώ και καιρό παγώσει. Η ΕΕ έχει αναστείλει διάφορους διαύλους διαλόγου, συμπεριλαμβανομένων εκείνων για την ασφάλεια και την άμυνα, εν μέρει λόγω των εντάσεων με την Ελλάδα».
Οι FT επικαλούνται και Έλληνα διπλωμάτη τον οποίο δεν κατανομάζουν. Σύμφωνα με αυτόν «η Αθήνα παραμένει ”προσεκτική αλλά όχι δογματική” όσον αφορά την ενισχυμένη αμυντική συνεργασία με την Τουρκία. «Η Άγκυρα πρέπει να είναι εποικοδομητική στην επίλυση εκκρεμών ζητημάτων με τα κράτη-μέλη», πρόσθεσε, αναφερόμενος στην Ελλάδα και την Κύπρο.
Μάλιστα το δημοσίευμα με φλεγματικό βρετανικό τρόπο αποδίδει την εισβολή στην Κύπρο στην προσπάθεια της Κύπρου να ενωθεί με την Ελλάδα λέγοντας:
«Η Κύπρος, κράτος-μέλος της ΕΕ, αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα εμπόδια στην εμβάθυνση των σχέσεων, καθώς παραμένει διαιρεμένη από το 1974, όταν η Τουρκία εισέβαλε στο βόρειο τμήμα του νησιού ως απάντηση σε πραξικόπημα υποκινούμενο από την Αθήνα, το οποίο στόχευε στην ένωση με την Ελλάδα. Τούρκοι αξιωματούχοι διαμαρτύρονται ότι το ζήτημα ενός νησιού μόλις ενός εκατομμυρίου κατοίκων εμποδίζει ευρύτερες πρωτοβουλίες συνεργασίας στην ευρωπαϊκή ασφάλεια».
Το ρεπορτάζ καταλήγει ως εξής: «Η επιστροφή του Τραμπ έχει μεταβάλει τις ισορροπίες, όπως ανέφεραν αρκετοί διπλωμάτες στους Financial Times. «Αυτή τη στιγμή αξιολογούμε τον βέλτιστο τρόπο δράσης”, δήλωσε ο Φιντάν στην εφημερίδα την περασμένη εβδομάδα, όταν ρωτήθηκε για τον πιθανό αντίκτυπο του Τραμπ στις ευρωπαϊκές αμυντικές ρυθμίσεις. ”Εάν αυτό οδηγήσει στη δημιουργία μιας νέας ευρωπαϊκής δομής ασφαλείας, είμαστε έτοιμοι να συνεργαστούμε”.
Πηγή: Financial Times