Ο Παναγιώτης Καρακίτσιος είναι μόλις 32 ετών, έχει καταγωγή από τα Τρίκαλα, το τεχνολογικό θαύμα της Ελλάδας και ήδη μπορεί να περηφανεύεται για πολλά. Όχι, δεν βγήκε πρώτος σε κάποιο reality show, ούτε έχει χιλιάδες followers στα social media. Έχει δημιουργήσει πρώτος παγκοσμίως ένα λογισμικό που λύνει ένα μεγάλο πρόβλημα της βιομηχανίας και κερδίζει συνεχώς διεθνή και ελληνικά βραβεία. Μετά από 8 χρόνια επίμονης δουλειάς και έρευνας, το 2018 άρχισαν και οι πωλήσεις.
Ο λόγος για το Geomiso, που από ένα πολυετές ερευνητικό project είναι πλέον ένα επιχειρηματικό εγχείρημα.
Το Geomiso αποτελεί το πρώτο παγκοσμίως λογισμικό CAD (Computer-Aided Design)/ CAE (Computer-Aided Engineering) «δύο σε ένα», το οποίο μπορεί να χρησιμοποιηθεί τόσο ως σχεδιαστικό πρόγραμμα όσο και ως λογισμικό προσομοίωσης έργων μηχανικού. Ενοποιεί δηλαδή δύο βιομηχανικές διαδικασίες, τον σχεδιασμό ενός προϊόντος και τον έλεγχο της αντοχής του. Έως τώρα, οι βιομηχανίες διαθέτουν δύο διακριτά τμήματα: το τμήμα των σχεδιαστών, που σχεδιάζει τα νέα προϊόντα με ένα σχεδιαστικό πρόγραμμα (computer-aided design), και το τμήμα των μηχανικών, το οποίο ελέγχει τα νέα προϊόντα ως προς την αντοχή και τις ιδιότητές τους με το πρόγραμμα μηχανικού (computer-aided engineering). Το Geomiso είναι ένα λογισμικό που κάνει και τις δύο δουλειές.
Το 2017 ιδρύθηκε η start-up, με έδρα τα Φάρσαλα όπου και μεγάλωσε, ενώ η αξία της εταιρίας εκτιμάται πλέον στα 20 εκατ. ευρώ και η πρόβλεψη για κέρδη από την εμπορική του διάθεση σε βάθος 5ετίας ξεπερνά τα 50 εκατ. ευρώ.
Η αρχή το ήμισυ του παντός
Το ταξίδι του Geomiso άρχισε το 2010. Ο Παναγιώτης είχε ήδη τελειώσει τη Σχολή Πολιτικών Μηχανικών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου με βαθμό 9,47 (πρώτος μεταξύ 242) και έκανε το μεταπτυχιακό του. Είχε την ευτυχία (γιατί δεν πιστεύει στην τύχη) να έχει καθηγητή (και μέντορα όπως λέει ο ίδιος) τον Μανόλη Παπαδρακάκη, «τον νούμερο ένα στην υπολογιστική μηχανική διεθνώς και εκδότη του περιοδικού Computer Methods in Applied Mechanics and Engineering», όπως μου λέει.
“Η αξία της start-up εκτιμάται πλέον στα 20 εκατ. ευρώ και η πρόβλεψη για κέρδη από την εμπορική του διάθεση σε βάθος 5ετίας ξεπερνά τα 50 εκατ. ευρώ”
«Αυτό σήμαινε ότι είχα ουσιαστικά πρόσβαση -από τους πρώτους- σε όλες τις καινοτόμες δημοσιεύσεις. Γιατί μπορεί να δημοσιεύονται πολλά καινοτόμα πράγματα, αλλά ένας φοιτητής, αν δεν έχει κάποιον να τον καθοδηγήσει, δεν ξέρει τι να διαβάσει. Εγώ λόγω του καθηγητή μου, ήξερα. Κάποια στιγμή μου πρότεινε να δω ένα paper που είχε ενδιαφέρον. Όταν το διάβασα έγινε ένα κλικ μέσα μου. Κατάλαβα κατευθείαν ότι αυτό θέλω να κάνω. Μετά προσπάθησα να δω πώς αποτυπώνεται αυτό βιομηχανικά. Το Geomiso βασίζεται στη μέθοδο του paper αλλά εγώ με βάση αυτή τη μεθοδολογία έδωσα λύση πρακτικά σε ένα βιομηχανικό πρόβλημα».
Μια παράδοση καινοτομιών από το ’60 made in Greece
Η μέθοδος αυτή σχετίζεται με τη μέθοδο των πεπερασμένων στοιχείων, που ανακάλυψε ο καθηγητής, Ιωάννης Αργύρης τη δεκαετία του ’60.
«Αυτός ο άνθρωπος, που ήταν μέντορας του δικού μου καθηγητή, έχει μια απίστευτη ιστορία». Σπούδασε και εκείνος στο Μετσόβιο, ενώ κατά τη διάρκεια του Β′ Παγκόσμιου Πολέμου, βρισκόταν στο Βερολίνο για μεταπτυχιακές σπουδές. H ναζιστική Γερμανία ήθελε να τον εντάξει στο επιστημονικό δυναμικό για την ανάπτυξη της πολεμικής αεροναυπηγικής της βιομηχανίας. H άρνησή του, που συνέπεσε με την εισβολή της Γερμανίας στην Ελλάδα, τον έστειλε σε στρατόπεδο συγκέντρωσης από όπου με κίνδυνο της ζωής του δραπέτευσε κατά τους βομβαρδισμούς του Βερολίνου και διέφυγε στην Ελβετία, όπου και ολοκλήρωσε τις μεταπτυχιακές σπουδές του.
«Ουσιαστικά τώρα συνεχίζουμε την παράδοση του Ιωάννη Αργύρη, με ελληνική σφραγίδα. Η μέθοδος των πεπερασμένων στοιχείων είναι επαναστατική γιατί έδωσε τη δυνατότητα στους μηχανικούς να χρησιμοποιούν τον υπολογιστή στη μελέτη των έργων τους. Είτε είναι κτήριο, φράγμα, είτε είναι μηχανολογική κατασκευή, όπως το αυτοκίνητο. Πριν τα πεπερασμένα, ο μηχανικός θα έπρεπε να καθίσει με το χέρι να λύσει εξισώσεις και ποτέ δεν ήταν σίγουρος για το αποτέλεσμα. Έχοντας βάλει ο Ιωάννης Αργύρη στους υπολογιστές το παιχνίδι, με τη μέθοδο των πεπερασμένων στοιχείων, οι μηχανικοί μπορούσαν να λύσουν σχεδόν τα πάντα. Υπήρχε όμως ένα πρόβλημα: η μέθοδος των πεπερασμένων στοιχείων δεν μπορούσε να αξιοποιήσει πλήρως τη γεωμετρία του σχεδίου. Δηλαδή έκανε ο αρχιτέκτονα το σχέδιο του κτηρίου, αλλά ο μηχανικός δεν μπορούσε να το αξιοποιήσει 100%. Για να μπορέσει να το λύσει με τα πεπερασμένα, έπρεπε να κάνει ένα άλλο σχέδιο το οποίο λέγεται προσομοίωση. Το όποιο όμως σχέδιο ήταν προσεγγιστικό σε σχέση με το ακριβές. Αποτέλεσμα ήταν να έχουμε σφάλμα, να αυξάνεται πάρα πολύ ο φόρτος εργασίας για το μηχανικό, ενώ σε περίπτωση που δεν έβγαζε καλά αποτελέσματα η ανάλυση, θα έπρεπε να το ξανακάνει από την αρχή. Και αυτό είναι το λεγόμενο χάσμα μεταξύ του Computer-Aided Design -που σημαίνει σχεδιάζω σε υπολογιστή με τα περίφημα σχεδιαστικά προγράμματα- και του Computer-Aided Engineering –που σημαίνει κάνω τη μελέτη του μηχανικού σε υπολογιστή. Αυτό ακριβώς το πρόβλημα λύσαμε εμείς, πρώτοι διεθνώς. Οπότε ουσιαστικά όλο αυτό ξεκίνησε το ’60 με τον Ιωάννη Αργύρη».
«Εγώ ως μαθητής δεν είχα καν υπολογιστή»
Όσο μου μιλάει αναρωτιέμαι πως είναι δυνατόν ένας πολιτικός μηχανικός να γνωρίζει τόσο καλό προγραμματισμό ώστε να μπορέσει να αναπτύξει ένα τόσο εξελιγμένο και πρωτοποριακό λογισμικό.
«Εγώ ως μαθητής δεν είχα καν υπολογιστή. Και από προγραμματισμό δεν ήξερα πολλά πράγματα, ασχολήθηκα όμως σοβαρά μέσα στο Πολυτεχνείο. Και μόνο από την εκπαίδευση στο Μετσόβιο έγινα ουσιαστικά και προγραμματιστής. Αυτό γιατί είχα τον κύριο Παπαδρακάκη επιβλέποντα και ουσιαστικά μέσα στο εργαστήριο όλη την ημέρα προγραμματίζαμε. Γενικά η σχολή μας προσφέρει προγραμματικές γνώσεις αλλά αν δεν ασχοληθείς μόνος σου και σε επίπεδο ερευνητικό, δεν γίνεται τίποτα».
Η επιτυχία στα χρόνια της κρίσης
Ο Παναγιώτης προτρέπει τον κόσμο να μένει στην Ελλάδα.
«Όταν πήρα το πτυχίο μου, όλοι μου έλεγαν να πάω στο εξωτερικό. “Τι θα κάνεις εδώ, ξεκινάει η κρίση” και τέτοια. Μου παρουσίαζαν μία εικόνα μαύρη. Δεν έπεσαν έξω ως προς τα οικονομικά, απλά για μένα θα ήταν λάθος να φύγω, γιατί εδώ είχα βρει ένα αντικείμενο στο οποίο πραγματικά ήθελα να δουλέψω. Ξεκίνησα να δημιουργώ μια ομάδα από το 2010 και για εμάς αυτή η δεκαετία ήταν η πιο ωραία δεκαετία της ζωής μας, η πιο δημιουργική. Μπορεί τα πράγματα για την οικονομία της Ελλάδας να πήραν έναν απέραντο κατήφορο, αλλά εμείς είχαμε ακριβώς την αντίθετη πορεία. Πιστεύω ότι η κρίση δημιουργεί και ευκαιρίες και ότι αν είχα φύγει, δεν θα τα είχα κάνει όλα αυτά. Εδώ είμαι πραγματικά ευτυχισμένος».
«Στην αρχή δεν ξέραμε καν τι είναι Business Plan»
Όσο μιλάμε, δεν δείχνει να τον ενοχλεί το γεγονός ότι τα πρώτα τέσσερα χρόνια χρηματοδοτούσε μόνος του το project με τα χρήματα που είχε πάρει από υποτροφίες και βραβεία ως προπτυχιακός και μεταπτυχιακός φοιτητής. Κανένας από την ομάδα –που αποτελείτο κυρίως από άτομα από το Μετσόβιο- δεν πληρωνόταν και τα χρήματα πήγαινα για αγορά εξοπλισμού. Όμως ήταν λες και ήξεραν ότι επένδυαν τότε για να πετύχουν αργότερα.
Tο βίντεο της συμμετοχής του Geomiso στον διαγωνισμό Envolve Award Greece, το οποίο ψηφίστηκε ως το καλύτερο βίντεο από το κοινό
Τα πρώτα χρήματα ήρθαν το 2014 με την πρώτη πανελλαδική διάκριση, στον Πανελλήνιο Διαγωνισμό Καινοτομίας και Νεανικής Επιχειρηματικότητας «ideatree» (μεταξύ 192 εταιρειών).
«Είδα τυχαία μια ανακοίνωση και σκέφτηκα ότι πρέπει να λάβουμε μέρος. Ήταν αρκετά δύσκολο για εμάς γιατί ήρθαμε αντιμέτωποι με έννοιες που ερχόμασταν πρώτη φορά σε επαφή. Για παράδειγμα το Business Plan δεν ξέραμε καν τι είναι. Καθίσαμε παρόλα αυτά, τα ετοιμάσαμε και βγήκαμε πρώτοι. Δεν το περίμενα. Για το προϊόν ήμουν σίγουρος, αλλά δεν περίμενα να πάμε τόσο καλά στο επιχειρηματικό κομμάτι. Όμως άρεσε πάρα πολύ η ιδέα στην επιτροπή, η οποία συνειδητοποίησε το βιομηχανικό πρόβλημα και την ευκαιρία που ανοίγεται για να λυθεί αυτό το πρόβλημα, καθώς και ότι μπορεί να παραχθεί προστιθέμενη αξία για τους μηχανικούς στη βιομηχανία και εν τέλει για μας που θα κάνουμε πωλήσεις. Τότε ξεκίνησε και η εξέλιξή μας από ερευνητές σε επιχειρηματίες».
“Θέλουμε να αλλάξουμε τον τρόπο που εργάζονται οι μηχανικοί διεθνώς”
Ακολούθησαν πολλές ακόμη διακρίσεις -10 συνολικά- εκ των οποίων μια διεθνή, το πρώτο βραβείο στο πλαίσιο του IEEE IST Best Paper Award 2017. Για τον Παναγιώτη, πολύ σημαντική και καθοριστική ήταν και η διάκριση στη Θερμοκοιτίδα Νεοφυών Επιχειρήσεων Αθήνας, η οποία τους παρείχε δωρεάν στέγαση σε γραφεία, συμβουλευτική και γραμματειακή υποστήριξη, αλλά και η στήριξη από την Πρέσβειρα Γιάννα Αγγελοπούλου Δασκαλάκη στο πλαίσιο του Angelopoulos CGIU Fellowship 2015, από όπου έλαβαν σημαντική οικονομική ενίσχυση.
«Η κυρία Αγγελοπούλου ήταν από τους ανθρώπους που ενώ πολλοί άλλοι προσπαθούσαν να μας κόψουν τα φτερά, λέγοντας ότι είναι ουτοπικό αυτό που θέλουμε να κάνουμε, εκείνη μας έδινε δύναμη δείχνοντας έμπρακτα την πίστη της στο όραμά μας. Πήραμε από το ίδρυμα πολλά χρήματα, για τα οποία δεν υπήρχαν δεσμεύσεις, ούτε ρήτρα να τα επιστρέψαμε, ούτε να δώσουμε ποσοστό της εταιρείας. Αυτή ήταν ουσιαστικά η πρώτη μας μεγάλη χρηματοδότηση».
Μόλις τέσσερις μήνες από τη σύσταση της εταιρείας τον Ιούνιο του 2017, εγκρίθηκε και χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ με 200.000 ευρώ, ενώ πρόσφατα αναδείχθηκαν νικητές στον κορυφαίο ετήσιο θεσμό Envolve Award Greece.
-Πόσο δύσκολο είναι τελικά να κάνεις μια start-up στην Ελλάδα;
-Με βάση τα όσα έχω ζήσει, είναι αρκετά δύσκολο, εάν θέλεις να κάνεις μια σωστή start-up. Εάν δεν είσαι αποφασισμένος γι′ αυτό που θέλεις να κάνεις, εάν δεν είσαι επαγγελματίας και πραγματικά δοσμένος σε αυτό, είναι πολύ δύσκολο. Σκέψου ότι εγώ έχω να πάω διακοπές πάρα πολλά χρόνια και δουλεύω 12 ώρες την ημέρα, κάθε μέρα. Όμως αξίζει να το κάνει κάποιος. Το πρόβλημα ήταν ότι κάποια στιγμή είχε γίνει της μόδας και πολλοί το είχαν δει σαν κάτι εύκολο, αλλά δεν είναι έτσι.
Πρέπει να υπάρχει μια πολύ συγκεκριμένη ιδέα, όχι γιατί απλά προέκυψε. Εμείς δημιουργήσαμε την start-up, όχι γιατί δεν βρίσκαμε δουλειά ή γιατί δεν θέλαμε να πάμε στο εξωτερικό. Τη δημιουργήσαμε γιατί πραγματικά έπρεπε να δημιουργηθεί. Είχαμε ένα καινοτόμο λογισμικό, το οποίο έπρεπε να διατεθεί στην αγορά. Θέλουμε να αλλάξουμε τον τρόπο που εργάζονται οι μηχανικοί διεθνώς.
-Όμως πόσο εύκολο είναι να χρησιμοποιήσει αυτό το λογισμικό ένας μηχανικός;
-Εδώ είναι το κλειδί. Είναι πάρα πολύ εύκολο να το χρησιμοποιήσουν οι μηχανικοί που γνωρίζουν την παλιά μέθοδο. Όπως συνηθίζω να λέω, είναι ακριβώς το ίδιο και τελείως διαφορετικό. Είναι πολύ δύσκολο για κάποιον να δημιουργήσει το λογισμικό με αυτή τη μεθοδολογία, δηλαδή να φτιάξει κανείς το Geomiso, όμως ως προς το αποτέλεσμα και τη χρήση, είναι πολύ εύκολο. Γιατί η ισομετρική μέθοδος είναι ουσιαστικά η εξέλιξη της μεθόδου πεπερασμένων στοιχείων. Όμως όποιος το προμηθευτεί, θα πρέπει να κάνει αλλαγές στην εταιρεία. Γιατί πλέον έχουμε ένα τμήμα και όχι δύο. Θα χρησιμοποιεί ένα λογισμικό, οπότε θα έχει λιγότερους ερευνητές, μηχανικούς, άλλα όσους έχει θα πρέπει να πληρώνονται καλύτερα, γιατί θα κάνουν διπλή δουλειά.
Η διεθνής αγορά
Οι πωλήσεις του Geomiso στην Ελλάδα ξεκίνησαν το 2018, ενώ ήδη υπάρχουν συζητήσεις με μεγάλες βιομηχανίες του εξωτερικού. Οι διακρίσεις, όπως μου λέει ο Παναγιώτης, άνοιξαν πολλές πόρτες και πλέον τους έχουν προσεγγίσει ήδη από τη διεθνή αγορά. Όπως για παράδειγμα από την Jaguar Land Rover, αλλά και μια γερμανική εταιρεία.
Το τεχνολογικό θαύμα των Τρικάλων
Έχοντας καταγωγή από τα Τρίκαλα, και συγκεκριμένα από τη Μεσοχώρα, δεν μπορούσα να μην τον ρωτήσω για την πόλη-πρότυπο της Θεσσαλίας. «Όπως όλα στη ζωή, είναι θέμα προσώπων», μου λέει. «Ο δήμαρχος έχει μεγάλο όραμα. Στην αρχή δεν περίμενα ότι θα συναντούσα αυτό το τεχνολογικό θαύμα στα Τρίκαλα, ένα τεχνολογικό θαύμα που δεν βρίσκεις καν σε μεγάλες πόλεις. Όταν όμως γνώρισα τους ανθρώπους που είναι υπεύθυνοι γι′ αυτό, τότε κατάλαβα για ποιο λόγο έγινε.
Αυτό που κατάφερε ο δήμαρχος είναι να το επικοινωνήσει καλά και στους πολίτες. Βλέπεις τους οδηγούς στις διαβάσεις να σταματάνε για να περάσουν οι πεζοί. Δείχνει ευρωπαϊκή πόλη. Μικρά παιδιά θέλουν ασχοληθούν με τη ρομποτική. Δεν χρειάζεται να ασχολούνται όλοι με την αγροδιατροφή. Έχει περάσει στους πολίτες ότι πρέπει να προσπαθείς και μόνος σου για να κάνεις κάτι, να μην περιμένουμε τα πάντα από το Δημόσιο. Να ψάχνουν τα κονδύλια που μπορεί να προκηρυχθούν. Μακάρι να το έκαναν αυτό κι άλλοι δήμοι».