Ο βασιλιάς Κάρολος και όχι το δημόσιο γίνεται κληρονόμος και επωφελείται οικονομικά από τους θανάτους χιλιάδων ανθρώπων σε δυο περιοχές στην Αγγλία. Αυτό συμβαίνει σε περίπτωση που αυτός που φεύγει από τη ζωή δεν έχει συγγενείς να κληρονομήσουν την περιουσία του, αποκαλύπτει ο Guardian.
Tο Δουκάτο του Λάνκαστερ, ένα αμφιλεγόμενο κληροδότημα γης και ακινήτων που αποφέρει τεράστια κέρδη για τον βασιλιά Κάρολο Γ’, έχει εισπράξει δεκάδες εκατομμύρια λίρες τα τελευταία χρόνια στο πλαίσιο ενός απαρχαιωμένου μηχανισμού που χρονολογείται από τη φεουδαρχική εποχή.
Περιουσιακά στοιχεία γνωστά ως bona vacantia, που ανήκουν σε ανθρώπους που πέθαναν χωρίς διαθήκη ή γνωστό πλησιέστερο συγγενή, εισπράττονται από το δουκάτο, που τα τελευταία 10 χρόνια, έχει συγκεντρώσει περισσότερα από 60 εκατομμύρια λίρες.
Και παρότι, υποτίθεται ότι τα έσοδα της bona vacantia, μετά την αφαίρεση των εξόδων, δωρίζονται σε φιλανθρωπικά ιδρύματα, ένα μικρό ποσοστό αυτών καταλήγουν εκεί.
Τα τελευταία 10 χρόνια, έχει συγκεντρώσει περισσότερα από 60 εκατομμύρια λίρες σε κεφάλαια. Εδώ και καιρό το δουκάτο ισχυρίζεται ότι, μετά την αφαίρεση των δαπανών, τα έσοδα bona vacantia δωρίζονται σε φιλανθρωπικές οργανώσεις.
Ωστόσο, μόνο ένα μικρό ποσοστό αυτών των εσόδων δίνεται σε φιλανθρωπικούς σκοπούς. Εσωτερικά έγγραφα του δουκάτου που περιήλθαν στην κατοχή του Guardian αποκαλύπτουν πώς τα κεφάλαια χρησιμοποιούνται κρυφά για τη χρηματοδότηση της ανακαίνισης ακινήτων που ανήκουν στον βασιλιά και κατόπιν ενοικιάζονται με σκοπό το κέρδος.
Τα ακίνητα που προσδιορίζονται σε έγγραφα που διέρρευσαν ως επιλέξιμα για αξιοποίηση, περιλαμβάνουν αστικές κατοικίες, εξοχικές κατοικίες, αγροτικές εξοχικές κατοικίες, γεωργικά κτίρια, ένα πρώην πρατήριο καυσίμων και αχυρώνες, συμπεριλαμβανομένου ενός που χρησιμοποιείται για τη διευκόλυνση των κυνηγών φασιανών και πέρδικων στο Γιορκσάιρ.
Το δουκάτο κληρονομεί ουσιαστικά κεφάλαια bona vacantia από ανθρώπους των οποίων η τελευταία γνωστή διεύθυνση ήταν σε μια περιοχή που κατά τον Μεσαίωνα ήταν γνωστή ως παλατινή κομητεία του Λάνκασιρ και κυβερνιόταν από έναν δούκα. Σήμερα, η περιοχή περιλαμβάνει το Λάνκασιρ και τμήματα του Μέρσεϊσαϊντ, του Μάντσεστερ, του Τσεσάιρ και της Κάμπρια.
Ο Guardian εντόπισε δεκάδες ανθρώπους των οποίων τα χρήματα μεταφέρθηκαν στην κληρονομική περιουσία του βασιλιά αφού πέθαναν στα βορειοδυτικά σε μέρη όπως το Πρέστον, το Μάντσεστερ, το Μπέρνλι, το Μπλάκμπερν, το Λίβερπουλ, το Ούλβερστον και το Όλνταμ.
Bona vacantia στην πράξη
Στο μεγαλύτερο μέρος της Αγγλίας και της Ουαλίας, τα περιουσιακά στοιχεία των ανθρώπων που πεθαίνουν χωρίς να έχουν κάνει διαθήκη και δεν έχουν κανένα συγγενή μεταβιβάζονται στο Υπουργείο Οικονομικών, το οποίο στη συνέχεια τα δαπανά για δημόσιες υπηρεσίες.
Το σύστημα είναι γνωστό με τη λατινική ονομασία bona vacantia, που σημαίνει “κενά περιουσιακά στοιχεία”, ή περιουσιακά στοιχεία που δεν έχουν ιδιοκτήτη.
Βάσει του θεσμού που έχει τις ρίζες του στη μεσαιωνική περίοδο, δύο δουκάτα που ανήκουν στη βασιλική οικογένεια μπορούν να εισπράττουν bona vacantia από όσους πεθαίνουν. Εισπράττουν επίσης τα εναπομείναντα περιουσιακά στοιχεία που ανήκουν σε εταιρείες κατά τη στιγμή της διάλυσής τους.
Το ένα είναι το Δουκάτο της Κορνουάλης, το οποίο παράγει κέρδη για όποιον είναι ο διάδοχος του θρόνου. Ο Κάρολος, μετά την ενθρόνισή του, το μεταβίβασε στον γιο του και διάδοχο, τον πρίγκιπα Ουίλιαμ.
Το άλλο είναι το δουκάτο του Λάνκαστερ, το οποίο κληρονόμησε ο Κάρολος από τη μητέρα του, τη βασίλισσα Ελισάβετ Β’, όταν πέθανε πέρυσι. Και τα δύο δουκάτα στην πραγματικότητα είναι κτηματομεσιτικές αυτοκρατορίες που διαχειρίζονται εκτάσεις αγροτικής γης, ξενοδοχεία, κάστρα, γραφεία, αποθήκες, καταστήματα και αστικά ακίνητα, συμπεριλαμβανομένων ορισμένων από τα κορυφαία πολυτελή ακίνητα του Λονδίνου.
Κανένα από τα δύο δουκάτα δεν πληρώνει φόρο εταιρειών ή φόρο κερδών, γεγονός που τους δίνει σημαντικό εμπορικό πλεονέκτημα, καθιστώντας τα ιερές αγελάδες μετρητών για τους βασιλείς, δημιουργώντας το ισοδύναμο κερδών άνω των 1,2 δισ. λιρών Αγγλίας τα τελευταία 60 χρόνια.
Και τα δύο δουκάτα ισχυρίζονται εδώ και καιρό ότι μόλις αφαιρεθούν οι φόροι, τα χρήματα διανέμονται σε φιλανθρωπικές οργανώσεις. Η ιστοσελίδα του Δουκάτου του Λάνκαστερ αναφέρει ότι τα «έσοδα» της bona vacantia πηγαίνουν σε τρία φιλανθρωπικά ιδρύματα μετά την αφαίρεση των φόρων. Ωστόσο, οι λογαριασμοί της δείχνουν ότι μόνο το 15% των 61 εκατομμυρίων λιρών που έχει συγκεντρώσει σε bona vacantia την τελευταία δεκαετία έχει δωριστεί σε φιλανθρωπικές οργανώσεις.
Σύμφωνα με πηγές, ένα μεγάλο και αυξανόμενο μέρος των κεφαλαίων bona vacantia κατευθύνεται εδώ και αρκετά χρόνια στην ανακαίνιση ακινήτων που το δουκάτο εκμισθώνει για εμπορική χρήση.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, τα χρήματα έχουν δαπανηθεί για την αγορά καυστήρων, για ακίνητα που ανήκουν στον βασιλιά και ενοικιάζονται , ή για την πληρωμή αμοιβών επιθεωρητών, σχεδιασμού ή αρχιτεκτονικής. Ένας τοίχος κήπου σε ένα αγρόκτημα στο Λάνκασιρ έχει χτιστεί χρησιμοποιώντας χρήματα από bona vacantia.
Πηγή: Guardian