Ο πειρασμός για έναν ακόμα εμφατικά προκλητικό τίτλο είναι μεγάλος, ειδικά μετά από την αναγνωσιμότητα του προηγούμενου άρθρου μου για τη «φέτα και τον αναλφαβητισμό», και παρόλο που είναι ατυχέστατη ιδέα να κρίνετε ένα βιβλίο από το εξώφυλλό του, εάν διαβάζετε αυτές τις γραμμές, τουλάχιστον σας κίνησα την περιέργεια.
Για να μη σας κουράσω, το μόνο κοινό μεταξύ της φτώχειας και της ομοιoπαθητικής είναι ότι στις περισσότερες συζητήσεις στην Ελλάδα, μιλάμε και για τα δύο χωρίς να ξέρουμε ακριβώς τι σημαίνουν και τι ακριβώς εννοεί ο συνομιλητής μας.
Η φτώχεια, όπως αναφέρεται στον ελληνικό Τύπο και σε αμέτρητες διαδικτυακές συζητήσεις, μπορεί να έχει δύο αντικειμενικούς ορισμούς.
1. Ο ορισμός του OECD για την «φτώχεια» είναι ότι το ποσοστό φτώχειας σε μια χώρα, είναι ο αριθμός των κατοίκων των οποίων το εισόδημα είναι το μισό του διάμεσου εισοδήματος όλων των κατοίκων. Η φτώχεια δηλαδή ορίζεται με σχετικό τρόπο, και το ποσοστό αυτό μπορεί να είναι και αποπροσανατολιστικό, εάν δεν έχουν υπόψιν μας για το τι ακριβώς είναι. Για παράδειγμα, το 2010, οι ΗΠΑ και η Τουρκία είχαν το ίδιο ποσοστό φτώχειας (17%): φτωχός όμως στις ΗΠΑ θεωρείτο κάποιος που είχε μέσο εισόδημα κάτω από 25,000 δολάρια, ενώ στην Τουρκία κάποιος που είχε μέσο εισόδημα μόνον περίπου 7,000 δολάρια.
2. Ο ορισμός για την «ακραία» η «απόλυτη» φτώχεια, είναι πολύ διαφορετικός, και δεν υπάρχει κοινά αποδεκτός ορισμός. Ο ορισμός π.χ. της Παγκόσμιας Τράπεζας είναι ότι ένα εισόδημα λιγότερο από περίπου 2 Ευρώ την ημέρα ανά άτομο, συνιστά απόλυτη φτώχεια, και έχει σχετικά μεγάλη αποδοχή.
Η σημείωση που θα κάνω σε σχέση με αυτούς τους ορισμούς είναι ότι ενώ το 2009 μόνον δύο στους εκατό Έλληνες ήταν κάτω από το όριο της απόλυτης φτώχειας, το Ιούνιο του 2016 αυτό το ποσοστό είχε φτάσει το 15%, και αυτή είναι η πραγματικά ανησυχητική, δραματική θα την έλεγα, στατιστική για την φτώχεια στην Ελλάδα, και λιγότερο η αύξηση της φτώχειας, που έχει να κάνει και με την κατανομή του εισοδήματος και η οποία είναι εξίσου ανησυχητική, αλλά λιγότερο δραματική.
Η ομοιοπαθητική, όπως επίσης αναφέρεται στον ελληνικό Τύπο και σε αμέτρητες διαδικτυακές συζητήσεις, έχει και αυτή δύο, υποκειμενικούς όμως, ορισμούς.
1. Η κλασική ομοιοπαθητική βασίζεται στις αρχές του Χάνεμαν, και τα ομοιοπαθητικά φάρμακα, για την παρασκευή των οποίων γίνεται σταδιακή αραίωση μιας δραστικής ουσίας σε απεσταγμένο νερό, την οποία ακολουθεί βίαιη κρούση πάνω σε ένα ελαστικό σώμα. Η αραίωση συνήθως συνεχίζεται ακόμα και όταν πλέον δεν απομένει ούτε ένα μόριο της αρχικής ουσίας.
2. Στην Ελλάδα και σε άλλες χώρες, συχνά ο όρος «ομοιοπαθητική» και «ομοιοπαθητικά φάρμακα» αναφέρονται στην πρακτική της χρήσης φυτικών ή «φυσικών» ουσιών ως φαρμάκων.
Η σημείωση που θα κάνω σε σχέση με αυτούς τους ορισμούς είναι ότι η κλασική ομοιοπαθητική σίγουρα δεν είναι πιο επικίνδυνη από το να μην πάρεις κανένα φάρμακο. Επειδή μάλιστα οι ομοιοπαθητικοί «γιατροί» περνάνε ώρες με τον ασθενή και του δίνουν σημασία συζητώντας και αναλύοντας τα προβλήματα του, συχνά υπάρχουν θετικά αποτελέσματα, τα οποία βεβαίως και ουδεμιά σχέση έχουν με την χορήγηση του ομοιοπαθητικού φαρμάκου - νερού. Αντίθετα, η χρήση φυτικών ουσιών σε «ομοιοπαθητικά φάρμακα» που συχνά δεν έχουν περάσει κανέναν ουσιαστικό έλεγχο, μπορεί να αποδειχθεί ακόμα και μοιραία, γιατί ας μην ξεχνάμε ότι και το κώνειο φυτικό παρασκεύασμα είναι.
Τέλος, τόσο η φτώχεια όσο και η ομοιοπαθητική, είναι μεγάλοι κίνδυνοι για τη δημόσια υγεία...