Ξεκινώντας μια σειρά συζητήσεων με ανθρώπους του τουρισμού, τώρα στο ξεκίνημα της νέας χρονιάς και με το επικείμενο άνοιγμα της τουριστικής σεζόν περίπου τον Μάρτιο, σε αρκετές περιοχές, ζήτησα από τον Αντώνη Παγώνη, που μόλις πρόσφατα ανέλαβε πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων Σαντορίνης, να μιλήσουμε για την κατάσταση στο νησί.
Ευρισκόμενος σε συνέδριο τουρισμού, στο παγωμένο Ελσίνκι, ο Αντώνης Παγώνης, σε ερώτησή μου σχετικά με τη γενική εικόνα των κρατήσεων για τη Σαντορίνη αυτή την περίοδο, ανέφερε ότι φέτος η φινλανδική αγορά προτιμά την Ελλάδα με την Κρήτη και τη Σαντορίνη να αποτελούν τις δημοφιλέστερες επιλογές. Ειδικά για τη Σαντορίνη ο Αντώνης Παγώνης τόνισε ότι φέτος από το σύνολο της σκανδιναβικής αγοράς υπάρχει μεγάλη ζήτηση, με την αύξηση να φτάνει στο 20%, επιστρέφοντας στα επίπεδα του 2019, με το κλείσιμο της χρονιάς σε μέσο όρο να υπολογίζεται από τη συγκεκριμένη αγορά στο 7 με 10%.
Ρώτησα τον πρόεδρο της Ένωσης Ξενοδόχων Σαντορίνης αναφορικά με τη μείωση της τουριστικής κίνησης σε συγκεκριμένα νησιά των Κυκλάδων, το 2023, μεταξύ των οποίων και η Σαντορίνη, και μου είπε ότι «ως προς αυτό δηλώνουμε συγκρατημένα αισιόδοξοι όπως είμαστε και για το προσεχές μέλλον», συμπληρώνοντας «αφενός πως ο Ιούλιος και Αύγουστος σώθηκαν λόγω των προσφορών», και υπενθυμίζοντας αφετέρου πως «η Σαντορίνη αποτελεί προορισμό για όλα τα βαλάντια, τόσο στη διαμονή όσο και στην εστίαση, με τιμές που στην πρώτη ξεκινούν σε καλά ξενοδοχεία από 80 ευρώ κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού».
Συνεχίζοντας ως προς τις κρατήσεις, μου είπε ότι από την Ευρώπη είναι στα ίδια επίπεδα με τα περσινά, όπως και στην Αγγλία, ενώ η Αμερική εμφανίζει αύξηση, σε αντίθεση με την Αυστραλία που παρουσιάζει σημαντική μείωση, η οποία δεν εξισορροπείται από τις υπόλοιπες ασιατικές χώρες, περιλαμβανομένης και της Κίνας.
Εθεσα στον Αντώνη Παγώνη του ερώτημα για το λεγόμενο υπερτουρισμό και υποστήριξε ότι δεν υπάρχει ως τουριστικός όρος στη διεθνή τουριστική βιομηχανία, κι ότι αυτό που έχει ανάγκη η Σαντορίνη είναι η λογική και βιώσιμη ανάπτυξή της και η γρήγορη εφαρμογή του DMO (Οργανισμός Διαχείρισης και Προώθησης Προορισμού». Μάλιστα είπε ότι ευθύνη στην αντιμετώπιση και διαχείριση των ζητημάτων που προκύπτουν στους κορυφαίους τουριστικούς προορισμούς έχει και το κράτος, το οποίο θα έπρεπε να ανταποδίδει σε ποιοτικές υποδομές τις εισπράξεις του από τον τουρισμό, με τα νησιά, όπως σημείωσε, να έχουν κάκιστες υποδομές.
Σε ότι δε αφορά το birth allocation, το σύστημα προκαθορισμένων θέσεων ελλιμενισμού, ο Αντώνης Παγώνης τόνισε ότι από μόνο του αυτό το σύστημα δεν θα λύσει τα προβλήματα του νησιού, όσο η ανάγκη για οργάνωση και υποδομές. Είπε, δε, ότι καλό το τελεφερίκ, αλλά δε φθάνει, επισημαίνοντας ότι ο Δήμος Θήρας είναι από τους πιο πλούσιους πανελλαδικά δήμους, και δεν θα έπρεπε η Σαντορίνη που αποτελεί παγκόσμιο διεθνή προορισμό να εκτίθεται ακόμη με το ΧΑΔΑ της και τα απορρίμματα να θάβονται σε περιοχή Natura, ούτε να υπάρχουν τόσο σοβαρά προβλήματα στο λιμάνι, αλλά οι υποδομές να είναι αντάξιες των προσδοκιών των επισκεπτών και των ιδιωτικών επενδύσεων, από σεβασμό στους κατοίκους και επισκέπτες.
Ως προς τη διεύρυνση της τουριστικής περιόδου, ο Αντώνης Παγώνης σημείωσε ότι τα τελευταία προ Covid χρόνια, κυρίως λόγω των Ασιατών, η Σαντορίνη είχε επισκεψιμότητα όλο το χρόνο. Ομως ακόμη η ασιατική αγορά δεν έχει επιστρέψει, με την τουριστική περίοδο να περιορίζεται και να διαμορφώνεται σε μεγάλο βαθμό στη βάση των προγραμμάτων των charter αεροσκαφών, τα οποία προγραμματίζονται για 6μηνο, τους θερινούς μήνες, γεγονός που σημαίνει ότι χωρίς αυτά, δεν μπορεί να υπάρξει διεύρυνση σεζόν. «Εμείς, όμως, στη Σαντορίνη δεν έχουμε παράπονο, μιας και η τουριστική περίοδος ξεκινά μέσα Μάρτη και ολοκληρώνεται τέλος Οκτώβρη ή και Νοέμβρη, ανάλογα με τα ξενοδοχεία», είπε χαρακτηριστικά.
Στην ερώτησή μου εάν το νησί «αντέχει» κι άλλα ξενοδοχεία, ο Αντώνης Παγώνης απάντησε πως βιώσιμα και σωστά ναι, αφού πρώτα ολοκληρωθεί το ειδικό χωροταξικό, το οποίο θα πρέπει, πάντως, να διέπεται από λογική και δικαιοσύνη, ώστε να μην παγώνει ξενοδοχειακές άδειες την ώρα που θα επιτρέπει τη δημιουργία συγκροτημάτων κατοικιών βραχυχρόνιας μίσθωσης, μιας κι αυτό είναι οξύμωρο, όπως και το γεγονός ότι ενώ στα ξενοδοχεία απαιτούνται ειδικοί περιβαλλοντικοί και διαχειριστικοί κανόνες, στα συγκροτήματα κατοικιών δεν απαιτούνται, που σημαίνει ότι τα ξενοδοχεία υποχρεούνται -και καλώς- να είναι φιλικά στο περιβάλλον, ενώ άλλα μεγάλα ακίνητα όχι.
Ένα μεγάλο θέμα που απασχολεί τους τουριστικούς -και όχι μόνο- προορισμούς, είναι η έλλειψη στέγης κατοικίας. Ως προς αυτό, για τη Σαντορίνη ο Αντώνης Παγώνης είπε ότι το κράτος θα πρέπει να οριοθετήσει τις βραχυχρόνιες μισθώσεις αναλαμβάνοντας τη ευθύνη του, όπως και οι εργοδότες που πλέον φροντίζουν να εξασφαλίζουν στέγη για το προσωπικό τους, αναφέροντας περίπτωση επιχειρηματία που αυτή τη στιγμή κατασκευάζει 110 σπίτια για διαμονή προσωπικού, επενδύοντας 15 εκατομμύρια ευρώ.
Κλείνοντας, ο Ένωσης Ξενοδόχων Σαντορίνης ανέφερε πώς οφείλουμε όλοι μας να προστατεύσουμε τη βαριά βιομηχανία μας, τον τουρισμό, μιας και ο ανταγωνισμός, πλέον, είναι σε κάθε επίπεδο -και οικονομικό- μεγάλος.