1997: Με αφορμή την 50ή επέτειο της απόφασης του αμερικανού Προέδρου Χάρυ Τρούμαν να κάνει τον Ψυχρό Πόλεμο θερμότερο αντικαθιστώντας την Μεγάλη Βρετανία στην στρατιωτική πάταξη του ελληνικού αντάρτικου, η γαλλική ΑΡΤΕ μου ανέθεσε μια ταινία για τον Ελληνικό Εμφύλιο Πόλεμο. Η σύγκρουση αυτή ήταν αποτέλεσμα παλαιότερων εμφύλιων συγκρούσεων κατά την διάρκεια της Γερμανικής Κατοχής. Η Βρετανική πολιτική ευνοούσε, όπως είναι φυσικό, την μη κομμουνιστική αντιστασιακή δράση του αντάρτικου του ΕΔΕΣ και ανησυχούσε για την ραγδαία, πανελλαδική σχεδόν υποστήριξη της αριστερής Εαμικής Αντίστασης και του αντάρτικου στρατού της στα βουνά.
Ο Βαρόνος Christopher Woodhouse, έφεδρος Συνταγματάρχης και υψηλό στέλεχος της Βρετανικής κατασκοπείας MI6, όπως αποδείχτηκε από δημοσιευμένα προσφάτως αρχεία της CIA*, έπαιξε σημαντικό πολιτικό ρόλο στα ελληνικά πράγματα κατά την Κατοχή, συνεργαζόμενος στενά με τον ΕΔΕΣ του Ναπολέοντος Ζέρβα, με το ψευδώνυμο Κρις.
Παρών ήταν στα Δεκεμβριανά και αμέσως μετά φρόντισε για την αποκατάσταση της βασιλείας στη χώρα μας και για την εφαρμογή της Βρετανικής πολιτικής της Κυβέρνησης του Ουίνστον Τσόρτσιλ στην Ελλάδα, σαν 2ος Γραμματέας της Βρετανικής Πρεσβείας στην Αθήνα. Ως γνωστόν οι 2οι Γραμματείς στις Βρετανικές Πρεσβείες είναι - ή τουλάχιστον ήταν- μέλη της ΜΙ6. Όταν ο Τσώρτσιλ έχασε τις εκλογές μετά τον πόλεμο και είχαμε Εργατική Κυβέρνηση στην Αγγλία, το 1946, ο Γούντχαους έφυγε από την Ελλάδα. Αλλά θα τον βρούμε σε λίγο και σε άλλες ανάλογες κατασκοπευτικές περιπέτειες.
Ο Κρις αυτός, μετά από μια αποστολή στην Κρήτη, εστάλη με αλεξίπτωτο στο στρατηγείο του Ζέρβα για να πάρει κι αυτός μέρος στην ανατίναξη της Γέφυρας του Γοργοποτάμου, στο πλευρό του Συνταγματάρχη Eddie Myers που ήταν επικεφαλής της Βρετανικής Αποστολής στο Βουνό. Στο Βουνό του Ζέρβα. Ο Μάιερς δεν ήταν κατάσκοπος και δεν φρόντιζε νά ανακατεύεται σε πολιτικές επιρροές. Φαίνεται πως ο Κρις τον έβλεπε να συμπαθεί περισσότερο τον ΕΛΑΣ εντυπωσιασμένος από την δράση του. Οπότε ήρθε εντολή του πολιτικού παράγοντα – δηλαδή του Foreign Office – ο Μάιερς να εγκαταλείψει την Ελλάδα και να αφήσει την διοίκηση της Αποστολής στον Γούντχαους. Η απόφαση πάρθηκε όταν οι συμμαχικές δυνάμεις έκαναν Απόβαση στη Σικελία στις 10 Ιούλη του 1943. Ο Τσώρτσιλ υπολόγιζε και σε μια Βρετανική Απόβαση στην Ελλάδα – που θα επέτρεπε την άμεση επαναφορά του Βασιλέα Γεωργίου στην Ελλάδα. Είναι ο λόγος που επέβαλε να ενισχυθούν οι οργανώσεις των Βασιλοφρόνων και να δημιουργηθούν έστω και δοσίλογα ελληνικά τάγματα που θα εμπόδιζαν τον ΕΛΑΣ να αντισταθεί στην Βρετανική Απόβαση. Η οποία Απόβαση δεν έγινε. Αλλά έγιναν τα Τάγματα Ασφαλείας. Τα οποία θα ήταν τώρα χρήσιμα και στους Γερμανούς μπροστά στην Συνθηκολόγηση των Ιταλών τον Σεπτέβριο του ίδιου έτους. Οι Άγγλοι και οι Γερμανοί βρέθηκαν να έχουν τις ίδιες ανάγκες, την ίδια στιγμή στην ίδια χώρα! Στην επιτυχία του σχεδίου βοήθησαν οι μυστικές Αγγλο-Γερμανικές συνεννοήσεις στην ουδέτερη Λισαβώνα*. Επί τη βάσει των οποίων τόσο ο Λοχαγός Σκοτ της Βρετανικής Αποστολής στο Βουνό όσο και ο Γούντχαους – που μιλούσε ελληνικά - πηγαινoέρχονταν στην Αθήνα φορώντας την στολή τους!**
Ακούγαμε μερικές φορές στο ΒΒC συμπαθητικές εκπομπές για τα Τάγματα Ασφαλείας. Κάτι ανάλογο βρήκα στα αρχεία της Βρετανικής Αποστολής στο King’s College του Λονδίνου, όπου φυλάσσονται τα πολεμικά αρχεία. Ήταν προφανές ότι ο Γούντχαους είχε αφαιρέσει τα μέσω ασυρμάτου πολικά μηνύματα προς το Foreign Office. Όμως ξέχασε ένα. Που έλεγε: «Πείτε στο BBC να μην αναφέρει ποτέ τον ΕΛΑΣ παρά μόνο τον ΕΔΕΣ σαν αντιστασιακή οργάνωση». Το είδα με τα μάτια μου.
Καταλαβαίνετε ότι με όλα αυτά είχα ανάγκη να ζητήσω μια συνέντευξη από τον Γούντχαους! Για την ταινία μου του Εμφυλίου. Βρίσκω το αριθμό και τον παίρνω στο τηλέφωνο. Με ακούει προσεκτικά και μου λέει «να μου τα πείτε γραπτώς!» και μου δίνει την διεύθυνσή του. Του στέλνω μια ευγενική επιστολή, μου απαντάει με μια ευγενική επιστολή ότι «ξέρετε, είμαι πολύ άρρωστος και ίσως μπω στο νοσοκομείο... κλπ.λπ. και αδυνατώ αυτή τη στιγμή να δίνω συνεντεύξεις».
Την επομένη διαβάζω στις ελληνικές εφημερίδες ότι «ο Κρις Γούντχαους κάνει από σήμερα διαλέξεις στην Πελοπόννησο και στη συνέχεια στη Βόρεια Ελλάδα». Επειδή τον είχα πάρει από το Παρίσι μάλλον δεν γνώριζε ότι διαβάζω ελληνικά...
Την εξάρτηση του Κρις από την Βρετανική Κατασκοπεία ΜΙ6 την έμαθα από ένα αρχείο της CIA που δημοσιεύτηκε στο διαδίκτυο - 50 χρόνια μετά, όπως συνηθίζεται σε όλες τις χώρες εκτός δυστυχώς από τη δική μας - σχετικό με την συνάντηση πρακτόρων των δύο χωρών για την οργάνωση πραξικοπήματος στην...Τεχεράνη, το 1953. Με σκοπό την έξωση από την εξουσία του Πρωθυπουργού Μοσάντεκ που εθνικοποίησε τα πετρέλαια της χώρας του. Τα οποία εκμεταλλεύονταν η Αnglo-Iranian Oil Company. Πράγμα που ανάγκασε και τον Σάχη να φοβηθεί, να θέλει να παραιτηθεί και να φύγει στο εξωτερικό. Ο Γούντχάους, ως γνήσιος Κρις είναι αυτός που έιχε την ιδέα της Επιχείρησης Αρβύλα (Operation Boot) δηλαδή την ιδέα του Πραξικοπήματος. Και είναι αυτός που ζήτησε από την αδελφή του Σάχη να πείσει τον αδελφό της να παραμείνει στον θρόνο.
Και ως γνήσιος 2ος Γραμματέας της Βρετανικής Πρεσβείας στην Τεχεράνη, ο Γούντχαους θα φέρει από την Αγγλία τα χρήματα με τα οποία θα δωροδοκηθούν εκατοντάδες αξιωματικοί, αστυνομικοί και ιμάμηδες οι οποίοι και θα οργάνωναν ένοπλη εκστρατεία κατά του Μοσάντεκ. Έτσι και έγινε. Με χιλιάδες θύματα. Ο Μοσάντεκ φυλακίστηκε. Ο Σάχης επέστρεψε. Και η Anglo-Iranian Oil Company έγινε Αnglo-American!
Oι Aμερικανοί έβλεπαν κίνδυνο Σοβιετοποίησης του Ιράν όπου το Κομμουνιστικό Κόμμα Tudeh είχε μεγάλη απήχηση. OperationTP-Ajax ήταν το κωδικό όνομα που είχε δώσει η CIA στο πραξικόπημα. TP ήταν τα αρχικά του Tudeh Party.
Ποιος να ξέρει πόσες ακόμα χώρες γλίτωσαν από βρετανικά πραξικοπήματα όταν ο Γούντχαους αποφάσισε να ασχοληθεί αργότερα με την πολιτική. Θα εκλεγεί κάνα δυο φορές βουλευτής του Συντηρητικού βεβαίως Κόμματος.
* Ρ.Μανθούλη, Ελληνικός Εμφύλιος Πόλεμος η ταινία και Ημερολόγιο του Εμφυλίου Διχασμού, το βιβλίο.
** Βλ.και Βικιπαίδεια, Τάγματα Ασφαλειας (από αρχεία, ιστορικές μελέτες, βιογραφικά των ενδιαφερομένων και συνεντεύξεις τους)