Σπεύσατε ! Στο Παρίσι.
Υπήρχαν πάντοτε λόγοι να ζήσεις κάποια περίοδο της ζωής σου στο Παρίσι.
Αν η ζωή είχε σταθεί γενναιόδωρη και γαλαντόμος απέναντί σου, οι σπουδές ήταν ένας λόγος. Γενναιόδωρη και γαλαντόμος από πλευράς κόστους διαμονής, εννοώ.
Αν τύχαινε και οι συνομωσίες των γονιδίων με τα οποία σε είχαν μπολιάσει οι γεννήτορές σου, χέρι-χέρι με τις δικές σου απογαλακτισμένες επιλογές να σε κατευθύνουν προς στην θεατρική μαγεία, την θεατρική τέχνη είτε σπουδάζοντάς την, είτε απλά παρακολουθώντας παραστάσεις, στο τέλος της Παρισινής σου διαδρομής, θα ένοιωθες πως είχες αποκτήσει ολάκερα πτυχία που αδυνατούν να στα χορηγήσουν τα αμφιθέατρα.
Για αυτό και πιο ανθεκτικά. Άυλα. Εσωτερικά. Αυτά τα ερεθίσματα που βρίσκονται σε μια ατέρμονη συνομιλία με την αναζήτηση της αισθητικής που επιθυμείς να υιοθετήσεις. Αυτά διαρκούν μια ζωή.
Κι ας μην είναι ακαδημαϊκοί πάπυροι. Σαν αυτούς τους τεράστιους σαν τοιχογραφία που σου δίνανε συντροφιά με τα κλασσικά Α4 πτυχία στην Σορβόννη, των οποίων άλλωστε η ημιζωή, είχε και έχει περιορισμένης χρονικής διάρκειας ανταλλακτική αξία και αξία χρήσης.
Αν αφεθείς στο πρόγραμμα του άλλοτε εξάμηνης κι άλλοτε εννεάμηνης διάρκειας Φεστιβάλ του Φθινοπώρου, σου προσφέρεται η προνομιακή ευκαιρία να καλλιεργήσεις την εσωτερική αναζήτηση την με το αίτημα της αποδεκτής από εσένα αισθητικής. Εδώ μπορεί να διαπιστωθεί του λόγου το αληθές: είναι καταγεγραμμένες όλες οι παραστάσεις από το 1972 έως σήμερα.
Αλλά το θέμα αφορά τους Δράκους. Δεν θα τους βρείτε φετινές στις παραστάσεις του Φεστιβάλ του Φθινοπώρου. Θα τους βρείτε στην Καρτουσερί, λίγο πιο πέρα απ’ το πολύβουο κέντρο της πόλης.
Υπάρχουν λοιπόν πάντοτε λόγοι να επισκεφθείς το Παρίσι στους θρυμματισμένους καιρούς που ζούμε. Για να συναντήσεις τους Δράκους, μέσα από την θεατρική μαγεία.
Αν επισκεφθείς την Καρτουσερί, μια εδώ και πολλά -πολλά χρόνια εγκαταλελειμμένη πυριτιδαποθήκη, που από το 1964 είναι το σπίτι του Θεάτρου του Ήλιου και της ψυχής του, της Αριάν Μνούσκιν. Η Καρτουσερί βρίσκεται καταμεσής στο δάσος της Βενσέν.
Η Μνούσκιν με εννέα φίλους και συνεργάτες της κατέλαβαν και μετέτρεψαν σε θέατρο το 1964, λίγα χρόνια πριν τον Μάη του ’68, ιδρύοντας την «Εταιρία Εργατικής Συνεργασίας Παραγωγής, το θέατρο του Ήλιου».
Στον ξεχωριστό αυτόν χώρο, κάθε βράδυ, από το 1970 που ανέβηκε η πρώτη παράσταση μέχρι σήμερα, η Αριάν Μνούσκιν στέκει μπροστά στην τεράστια ξύλινη πόρτα του θεάτρου για να κόψει ένα-ένα τα εισιτήρια και να χαιρετήσει προσωπικά τον κάθε θεατή.
Αυτή η τέχνη της υποδοχής του κοινού, είναι ο πρόλογος και δημιουργεί μια κατάνυξη και αδημονία στον θεατή που μέχρι να φθάσει στον χώρο της παράστασης έχει την ευχέρεια να περιφερθεί στα καμαρίνια των ηθοποιών να τους δει να μακιγιάρονται, να ασκούνται και να προθερμαίνονται πριν την παράσταση ή και να τους ακούσει να συνομιλούν μεταξύ τους. Πρόκειται για μία κατ’ εξοχήν εστία ενός λαϊκού θεάτρου τέχνης, όπου αναβιώνει του αρχέγονο τελετουργικό της θεατρικής γιορτής.
Κάποια στιγμή έρχεται η ώρα να ξεκινήσει η παράσταση και η αδημονία του θεατή παραχωρεί την θέση της στην ενδόμυχη ευφορία και στην απόλαυση της σκέψης:
Είναι οι ώρες που η θεατρική τέχνη ξεδιπλώνει τις αρετές της ενάντια στη ιστορική λήθη, εκεί όπου το πολιτικό συναντά την ποίηση. Όπως σε όλες τις δημιουργίες της Καρτουσερί.
Το τωρινό αυτό σταυροδρόμι, το τόσο επίκαιρο θεματολογικά όπου συναπαντιόνται όλα αυτά, είναι η θεατρική παράσταση με τίτλο «Εδώ είναι οι Δράκοι».
Μέχρι την 27η Απριλίου 2025, θα παρουσιάζεται το 1ο μέρος της παράστασης με υπότιτλο «Πρώτη Εποχή 1917: Η νίκη ήταν στα χέρια μας».
Γιατί αυτός ο τίτλος («Εδώ είναι οι Δράκοι») και γιατί θεματολογικά επίκαιρο;
«Hic sunt dracones»: αυτή είναι μια φράση εμφανίζεται στη μεσαιωνική χαρτογραφία συχνά. Η απεικόνιση τεράτων ή μυθολογικών πλασμάτων σε αυτές τις άγνωστες περιοχές ήταν συνηθισμένη.
Σημαίνει επικίνδυνες ή ανεξερεύνητες περιοχές, που εγκυμονούν κινδύνους. Ανθρωποκτόνους κινδύνους. Σαν τις αλλαγές των συνόρων που επιχειρούνται στους τωρινούς θρυμματισμένους καιρούς.
Μεγαλομανείς δράκοι, με ή χωρίς μουστάκι, ηγέτες διαφόρων ιστορικών περιόδων επιχείρησαν και εξακολουθούν επιχειρούν να αλλάξουν τα σύνορα, να κυριαρχήσουν, να ανασυνθέσουν τους χάρτες γεωγραφικούς και πολιτικούς, και στον 20ο και τον 21ο αιώνα. Οι δράκοι είναι λοιπόν παρόντες.
Η αφήγηση θα φθάσει στις μέρες μας και για να περιγραφεί η ιστορία της 24ης Φεβρουαρίου 2022, μέσα από μία μελέτη - άθλο κειμένων ιστορικών πηγών κατά την διάρκεια της οποίας αντλήθηκαν πολλά αρχεία και γραπτά από τους μεγάλους πρωταγωνιστές της εποχής και από αμέτρητα βιβλία ιστορικών κάθε είδους πολιτικών πεποιθήσεων, διαπιστώθηκε έπρεπε να επιστρέψουν στον Φεβρουάριο του 1917. Αυτή η πρώτη περίοδος, που με υπότιτλο «Πρώτη Εποχή 1917: Η νίκη ήταν στα χέρια μας» και καλύπτει τα έτη 1917-1918.
Η δεύτερη περίοδος αυτής της τοιχογραφίας που θα «κτισθεί», θα παρουσιαστεί - καλώς εχόντων των πραγμάτων- τον επόμενο χρόνο, θα διανύσει την διαδρομή μέχρι το 1945 και ούτω καθ’ εξής μέχρι να φθάσουμε στο σήμερα. Το μέρος έχει σχεδιασθεί ώστε να διαρκεί περίπου 2 ώρες και 45 λεπτά, χωρίς διάλειμμα.
Το «Εδώ είναι οι Δράκοι» μας δείχνει πώς η Ιστορία ανασταίνει τα τέρατα της μέσα από πραγματικό θέατρο. Δεν ανταγωνίζεται τον κινηματογράφο ή ακόμα και τα αμέτρητα αξιοθαύμαστα ντοκιμαντέρ που μας διδάσκουν Ιστορία.
Το θέατρο όμως έχει τις γλώσσες του. Ξέρει και μπορεί να πει τα πάντα. Στο χέρι των θεατράνθρωπων είναι να ανταποκριθούν στην τέχνη τους. Να ανταποκριθούν στην Ιστορία.
Και η αφήγηση του «Θεάτρου του Ήλιου» πάνω στην σκηνή το κάνει τόσο μαγευτικά που «Όλα, τελικά, αναπνέουν ποίηση στη σκηνή μεταμορφωμένα σε ένα μεγαλειώδες παγκόσμιο θέαμα από τη χάρη ενός ανοξείδωτου θιάσου. Η ουτοπία του «Θεάτρου του Ήλιου», τώρα εξήντα ετών, δεν θα σβήσει ποτέ.», έγραψε μία από τις κριτικές.
ΥΓ: Οι έννοιες «Όραμα» και «Ουτοπία», είναι το αφήγημα του «Θεάτρου του Ήλιου» για έναν κόσμο που θα ενσαρκώνει τις ιδέες της ελευθερίας, της δικαιοσύνης, της ισότητας, της αδελφοσύνης, της χειραφέτησης. Ιδέες που μοιάζουν με ουτοπία. Άλλωστε σε λίγες μέρες μετά την ορκωμοσία του Αμερικανού Προέδρου οι Δράκοι της εποχής μας θα αναλάβουν χαρτογραφήσουν εκ νέου την Υδρόγειο όπως την εποχή του Μεσαίωνα. «Hic sunt dracones». Οι Δράκοι ήταν και είναι πάντα εδώ.
Μιχάλης Κονιόρδος , εκπαιδευτικός https://www.core-econ.org/