Holodomor, η αναγνώριση της γενοκτονίας εναντίον της Ουκρανίας

Πρόκειται για μια γενοκτονία που διέπραξε το σοβιετικό καθεστώς του Στάλιν από το 1932 μέχρι το 1933. Σήμερα η Ουκρανία αντιμετωπίζει μια νέα γενοκτονική απειλή.
Open Image Modal
Άνθρωποι περπατούν δίπλα στο μνημείο των θυμάτων του Holodomor, του μεγάλου λιμού, που συνέβη στη δεκαετία του 1930 και σκότωσε εκατομμύρια ανθρώπους, στο Κίεβο της Ουκρανίας,.(AP Photo/Vadim Ghirda)
via Associated Press

Του Γιώργου Σταμάτη, Βουλευτή Επικρατείας της ΝΔ. 

Στις 3 Οκτωβρίου, η Κοινοβουλευτική Συνέλευση του Συμβουλίου της Ευρώπης, υιοθέτησε ψήφισμα, με το οποίο αναγνωρίζει το Holodomor ως γενοκτονία και ως μια από τις πιο σκοτεινές σελίδες της Ιστορίας του περασμένου αιώνα. Πρόκειται για μια γενοκτονία που διέπραξε το σοβιετικό καθεστώς του Στάλιν κατά του ουκρανικού λαού από το 1932 μέχρι το 1933.

Η Ουκρανία, η οποία είχε μια πλούσια αγροτική παραγωγή, κατέστη θύμα μιας σειράς πολιτικών και οικονομικών αποφάσεων που στόχευαν στην εξαναγκαστική κολεκτιβοποίηση και την καταστροφή του τοπικού αγροτικού τομέα. Οι σοβιετικές αρχές επέβαλαν ποσοστώσεις κατασχέσεων της σοδειάς των αγροτών που υπερέβαιναν τις διαθέσιμες προμήθειες, καταδικάζοντας ολόκληρες οικογένειες σε μαζική εξόντωση από αυτόν τον τεχνητό λιμό. Καθώς η πείνα κλιμακωνόταν, ολοένα και περισσότεροι αγρότες εγκατέλειπαν τα χωριά τους αναζητώντας τροφή εκτός Ουκρανίας, αλλά το καθεστώς τους εμπόδισε να φύγουν, σφραγίζοντας τα εσωτερικά σύνορα και εγκλωβίζοντας τους στα ουκρανικά εδάφη. Υπολογίζεται από τους ιστορικούς ότι μεταξύ 3,9 και 10 εκατομμυρίων Ουκρανών έχασαν τη ζωή τους κατά τη διάρκεια της γενοκτονίας.

Ο Holodomor δεν ήταν μόνο μια ακραία και βάναυση επίθεση κατά της σωματικής υγείας των Ουκρανών πολιτών, αλλά εξελίχθηκε σε μια βίαιη προσπάθεια εξαφάνισης της ουκρανικής γλώσσας, εξάλειψης των παραδόσεων και του πολιτισμού, με κυρίαρχο στόχο την κατάπνιξη της ουκρανικής εθνικής ταυτότητας. Ακόμη και όταν ο λιμός υποχώρησε, οι Ουκρανοί δεν σταμάτησαν πραγματικά να υποφέρουν. Οι οικογένειες των θυμάτων της γενοκτονίας, φοβούνταν την πείνα και περαιτέρω διώξεις για το υπόλοιπο της ζωής τους, και αυτός ο φόβος μεταδόθηκε στις επόμενες γενιές. Πρόκειται συνεπώς για μια κατάφωρη παραβίαση των θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όπου οι κοινωνικές και δημογραφικές επιπτώσεις της είναι αισθητές μέχρι και τις μέρες μας.

Σήμερα, εξαιτίας της ρωσικής εισβολής, η Ουκρανία αντιμετωπίζει μια νέα γενοκτονική απειλή, αναβιώνοντας τις ιστορικές μνήμες του Holodomor. Η ρωσική προπαγάνδα αρνείται το δικαίωμα του ουκρανικού λαού να υπάρχει ως ανεξάρτητο έθνος. Όπως σημειώνεται στο ψήφισμα, οι σφαγές που ανακαλύφθηκαν σε περιοχές που απελευθερώθηκαν από τη ρωσική κατοχή συνιστούν εγκλήματα πολέμου και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας. Το ίδιο ισχύει και για την πολιορκία και καταστροφή της Μαριούπολης, τους βομβαρδισμούς στο Χάρκοβο, την Οδησσό και άλλες πόλεις και κωμοπόλεις της Ουκρανίας, καθώς και τις συστηματικές ζημιές σε ζωτικής σημασίας υποδομές, όπως νοσοκομεία, αγορές, σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής.  

Οι διώξεις των επιφανών πολιτικών και πνευματικών ανθρώπων της Χώρας από τις παράνομες κατοχικές Αρχές, οι εξαφανίσεις παιδιών και ο βίαιος εκτοπισμός τους στη ρωσική ενδοχώρα, αλλά και η συστηματική καταστροφή της πολιτιστικής κληρονομιάς καταδεικνύουν το σκοπό των Ρώσων να καταστρέψουν ολοκληρωτικά την ουκρανική εθνική υπόσταση. Η σύγκρουση δεν είναι απλώς στρατιωτική. Συνιστά μια διαμάχη ταυτότητας, εθνικής κυριαρχίας και πολιτιστικής αυτοδιάθεσης.

Ο ρωσικός επιθετικός πόλεμος στην Ουκρανία συνδέεται με μια μακρά ιστορική παράδοση αμφισβήτησης της ουκρανικής ταυτότητας, η οποία είχε κορυφωθεί με τον Holodomor.

Υπό αυτό το πρίσμα, η αναγνώριση του Holodomor ως γενοκτονίας, είναι κρίσιμη για την προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και τη διαφύλαξη της συλλογικής ιστορικής μνήμης, έτσι ώστε να αποτραπεί στο μέλλον η επανάληψη ανάλογων θηριωδιών.