Με αφορμή την επίσκεψη του Έλληνα Υπουργού Εξωτερικών κ. Νίκου Κοτζιά στα Σκόπια την περασμένη Πέμπτη 31 Αυγούστου 2017 και τις συζητήσεις που είχε με την πολιτική και πολιτειακή ηγεσία της FYROM, στο παρόν άρθρο θα αναφερθούμε στην προοπτική ένταξης των Σκοπίων στους ευρωατλαντικούς θεσμούς. Κατά την επίσκεψη του Έλληνα ΥΠΕΞ στα Σκόπια επικράτησε θετικό κλίμα στις συζητήσεις με τον Σκοπιανό ομόλογό του κ. Νίκολα Ντιμιτρόφ και συμφωνήθηκαν οι βάσεις της διαδικασίας επί της οποίας θα πρέπει να κινηθούν οι διαπραγματεύσεις για την επίλυση του ζητήματος της ονομασίας του κράτους των Σκοπίων. Ο κ. Κοτζιάς κατά τις συνομιλίες που είχε επανέλαβε την υποστήριξη που παρέχει η Ελλάδα στις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων, περιλαμβανομένης της FYROM, για ένταξη στους ευρωατλαντικούς θεσμούς με την προϋπόθεση να εγκαταλείψουν τα Σκόπια την αλυτρωτική τους προπαγάνδα εις βάρος της Ελλάδος και να επιδείξουν εποικοδομητική στάση για την επίτευξη μιας αμοιβαίας αποδεκτής λύσης στο ζήτημα της ονομασίας.
Στο σημείο αυτό αξίζει να υπενθυμίσουμε ότι σύμφωνα με την ομόφωνη απόφαση του ΝΑΤΟ στη Σύνοδο του Βουκουρεστίου (Απρίλιος 2008) ορίστηκε ότι η προηγούμενη επίλυση του ζητήματος της ονομασίας με τη σύμφωνη γνώμη της Ελλάδος, και όχι όνομα επιλογής της γείτονος συμπεριλαμβανομένης της προσωρινής ονομασίας FYROM, αποτελεί προϋπόθεση για πιθανή πρόσκληση των Σκοπίων για ένταξη στο ΝΑΤΟ. Η προάσπιση του κεκτημένου του Βουκουρεστίου αποτελεί ζήτημα ζωτικής σημασίας για τα ελληνικά εθνικά συμφέροντα, δεδομένων των πιέσεων που ασκούνται στο παρασκήνιο από διάφορες χώρες της Ατλαντικής Συμμαχίας για παράκαμψη των όρων της απόφασης του Βουκουρεστίου και πιθανή πρόσκληση για ένταξη των Σκοπίων στο ΝΑΤΟ με την προσωρινή τους ονομασία.
Ο νέος Σκοπιανός ΥΠΕΞ κ. Ντιμιτρόφ ήδη από τον περασμένο Ιούνιο με δηλώσεις του στους Financial Times αναφέρθηκε ότι θα ήταν επιθυμητό από την πλευρά των Σκοπίων η ένταξή τους στο ΝΑΤΟ με την προσωρινή τους ονομασία. Γνώμη του γράφοντος είναι ότι ούτε η παρούσα ούτε οποιαδήποτε άλλη μελλοντική Ελληνική κυβέρνηση δεν θα πρέπει να ενδώσει στις πιέσεις αυτές και ως όπλο θα πρέπει να χρησιμοποιήσει το κεκτημένο του Βουκουρεστίου. Επιπρόσθετα η Ελληνική πλευρά δεν έχει κανένα λόγο να βιαστεί να ενταχθούν τα Σκόπια στο ΝΑΤΟ χωρίς προηγούμενη επίλυση του ζητήματος της ονομασίας και χωρίς να εγκαταλείψουν την αλυτρωτική τους προπαγάνδα εις βάρος της χώρας μας.
Επίσης δεν συντρέχουν λόγοι βιασύνης και ανάληψης πρωτοβουλιών από την ελληνική κυβέρνηση για άμεση επίλυση του ονοματολογικού ζητήματος και για τον πρόσθετο λόγο ότι στα μέσα Οκτωβρίου θα διεξαχθούν δημοτικές εκλογές στα Σκόπια. Αν στις επικείμενες τοπικές εκλογές διατηρήσει ή αυξήσει τις δυνάμεις του το κόμμα VMRO του ηγέτη της αξιωματικής αντιπολίτευσης κ. Νίκολα Γκρουέφσκι, τότε είναι πολύ πιθανό να ακολουθήσουν τριγμοί στην κυβέρνηση συνασπισμού (Σοσιαλδημοκράτες και Αλβανικά μειονοτικά κόμματα) του φιλοδυτικού κ. Ζόραν Ζάεφ και η γειτονική χώρα να εισέλθει σε έναν νέο γύρο πολιτικής αστάθειας και ενδεχομένως και σε πρόωρες γενικές εκλογές για την ανάδειξη νέου κοινοβουλίου και κυβέρνησης.
Σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο ποιο το όφελος της Ελλάδος να επισπεύσει την διαδικασία επίλυσης του ζητήματος της ονομασίας προκειμένου να ενταχθούν τα Σκόπια στο ΝΑΤΟ; Για ποιο λόγο θα πρέπει η Ελλάδα να υποκύψει στις πιέσεις κάποιων ΝΑΤΟικών κρατών που επιθυμούν διακαώς την άμεση ένταξη των Σκοπίων στην Ατλαντική Συμμαχία προκειμένου να εξυπηρετήσουν τα δικά τους γεωπολιτικά συμφέροντα; Η επίσπευση της διαδικασίας επίλυσης του ζητήματος της ονομασίας υπό το κράτος εξωτερικών πιέσεων το πιο πιθανό είναι να καταλήξει σε έναν κακό και επιζήμιο για τα ελληνικά συμφέροντα συμβιβασμό και ως εκ τούτου θα πρέπει να αποφευχθεί. Αναφορικά τώρα με την προοπτική ένταξης των Σκοπίων στην ΕΕ ουδείς στην παρούσα φάση, των Σκοπίων συμπεριλαμβανομένων, δεν επιθυμεί την επιτάχυνση των σχετικών διαδικασιών.
Αντί επιλόγου θα παραθέσουμε ένα απόσπασμα από άρθρο του Έλληνα πρέσβη επί τιμή κ. Αλέξανδρου Μαλλιά που δημοσιεύτηκε στο έγκριτο περιοδικό «Άμυνα & Διπλωματία» (τεύχος Ιούλιος-Αύγουστος 2017): «Αν κάποιο κράτος-μέλος του ΝΑΤΟ προκρίνει την αναθεώρηση ή την επιλεκτική εφαρμογή των ομοφώνων Αποφάσεων της Συμμαχίας, τότε θα φέρει ακέραια την ευθύνη του ανεπανόρθωτου ίσως κλονισμού της αλληλεγγύης και της εμπιστοσύνης, μεταξύ των συμμάχων, που δεν μπορεί να περιορίζεται αποκλειστικά στην επίκληση του Άρθρου 5 της Χάρτας του».
Πηγές