Ένα από τα πλέον σημαντικά προβλήματα της σημερινής αεράμυνας είναι πως τα μέσα αναχαίτισης (πύραυλοι) κοστίζουν περισσότερο από πολλά από τα όπλα και τα επιθετικά μέσα εν γένει που αναχαιτίζουν (πύραυλοι χαμηλής ακριβείας, ρουκέτες, drones), ωστόσο σύντομα αυτό ενδέχεται να αλλάξει, αν τα πράγματα εξελιχθούν όπως προορίζονται να εξελιχθούν με το ισραηλινό σύστημα αεράμυνας με λέιζερ Iron Beam.
Σύμφωνα με το ισραηλινό υπουργείο Άμυνας, το σύστημα αναχαίτισης με λέιζερ αναμένεται να τεθεί σε επιχειρησιακή χρήση μέσα στο 2025. «Η πρώτη δυνατότητα του επίγειου συστήματος λέιζερ...αναμένεται να τεθεί σε επιχειρησιακή υπηρεσία σε έναν χρόνο από σήμερα» δήλωσε ο Εγιάλ Ζαμίρ, γενικός διευθυντής του υπουργείου κατά την υπογραφή ενός συμβολαίου ύψους 535 εκατ. δολαρίων με τις Rafael και Elbit. Στο πλαίσιο αυτής της συμφωνίας αναμένεται να αυξηθεί σημαντικά ο ρυθμός παραγωγής «προκειμένου να γίνει η προμήθεια των συστημάτων λέιζερ έγκαιρα και σε υψηλό ρυθμό» αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση. Σημειώνεται πως οι αρχικοί σχεδιασμοί ήταν για ένταξη του Iron Beam σε υπηρεσία κατά τις αρχές του 2024.
Το πλέον γνωστό σύστημα αεράμυνας του Ισραήλ σήμερα είναι το Iron Dome, που συμπληρώνεται από άλλα συστήματα όπως το David’s Sling και το Arrow. Το Iron Beam δεν θα αντικαταστήσει το Iron Dome ή τα άλλα συστήματα αεράμυνας, μα θα τα πλαισιώνει, καταρρίπτοντας τις μικρότερου μεγέθους απειλές με πολύ χαμηλό κόστος και αφήνοντας τις μεγαλύτερες για να τις αναλάβουν τα συστήματα που χρησιμοποιούν πυραύλους υψηλής ακριβείας. To Arrow είναι σχεδιασμένο για αναχαίτιση βλημάτων μακράς εμβέλειας και έχει εμβέλεια 250 χλμ, το David’s Sling αντιμετωπίζει βλήματα μέσης εμβέλειας και έχει εμβέλεια 150 χλμ και το Iron Dome είναι για απειλές μικρής εμβέλειας και έχει βεληνεκές 70 χλμ.
Σύμφωνα με αναφορές ισραηλινών ΜΜΕ, το κόστος μιας μεμονωμένης αναχαίτισης από το Iron Dome είναι γύρω στα 50.000 δολάρια, ενώ για τα άλλα συστήματα μπορεί να ξεπεράσει τα δύο εκατομμύρια δολάρια ανά πύραυλο. Συγκριτικά, μια αναχαίτιση από το Iron Beam (που μπορεί να χτυπά όλμους, ρουκέτες, αντιαρματικούς πυραύλους κ.α.) θεωρείται ότι θα κοστίζει λίγα μόλις δολάρια- ενδεικτικά, τον Απρίλιο του 2022 ο τότε πρωθυπουργός του Ισραήλ Ναφτάλι Μπένετ είχε πει, στο πλαίσιο δοκιμής του συστήματος, πως «οι αναχαιτίσεις του Iron Beam είναι αθόρυβες, αόρατες και κοστίζουν περίπου 3,50 δολάρια η καθεμία». Επίσης, το Iron Beam δεν χρειάζεται πυρομαχικά- αρκεί να τροφοδοτείται με ενέργεια.
Το Iron Beam θεωρείται πως μπορεί να αποτελέσει «game changer» στον σύγχρονο πόλεμο, καθώς αναζητούνται όλο και περισσότερο επιλογές αεράμυνας που μπορούν να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά και με αντίστοιχα χαμηλό κόστος κύματα μαζικών επιθέσεων από όπλα χαμηλού κόστους, όπως χαμηλής τεχνολογίας ρουκέτες και πυραύλους ή μικρού κόστους drones αυτοκτονίας. Συστήματα κατευθυνόμενης ενέργειας τέτοιου τύπου θα μπορούσαν να αποτελέσουν μια αποτελεσματική απάντηση σε τέτοιες χαμηλού κόστους επιθέσεις κορεσμού, αλλάζοντας για άλλη μια φορά/ εξισορροπώντας τα δεδομένα στο τοπίο των σύγχρονων πολεμικών επιχειρήσεων, καθώς όλο και περισσότερες χώρες, οργανώσεις κ.α στρέφονται στην παραγωγή και χρήση drones και άλλων επιθετικών συστημάτων αντίστοιχης φιλοσοφίας.
Ωστόσο ακόμα και έτσι το Iron Beam δεν αναμένεται να αποτελέσει «πανάκεια», καθώς δεν μπορεί να λειτουργεί το ίδιο αποτελεσματικά υπό συνθήκες χαμηλής ορατότητας (πχ με πολλά σύννεφα ή κακοκαιρία). Για αυτόν τον λόγο επιδιώκεται το σύστημα να τοποθετηθεί και σε αεροσκάφη, ώστε να μπορεί να χρησιμοποιείται πάνω από τα σύννεφα- αν και μια τέτοια εξέλιξη θεωρείται πως βρίσκεται ακόμα μερικά χρόνια μακριά.
Με πληροφορίες από Times of Israel, Associated Press