Ιστορικές προσωπικότητες υπό αμφισβήτηση σε όλο τον κόσμο μετά τον θάνατο του Φλόιντ

Γιατί το κίνημα του βανδαλισμού και κατάρριψης αγαλμάτων λαμβάνει παγκόσμιες διαστάσεις.
Open Image Modal
Evan Frost/Minnesota Public Radio via AP

Το ταχέως αναπτυσσόμενο κίνημα που κατεβάζει αγάλματα της Συνομοσπονδίας ανά την αμερικανική επικράτεια μετά τον θάνατο του Τζορτζ Φλόιντ έχει εξαπλώσει τη δράση και το μένος του σε αγάλματα δουλεμπόρων, ιμπεριαλιστών, κατακτητών και εξερευνητών σε όλο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένου του Χριστόφορου Κολόμβου, του Σέσιλ Ρόουντς και του βασιλιά του Βελγίου Λεοπόλδου Β’.

Διαμαρτυρίες και, σε ορισμένες περιπτώσεις, βανδαλισμοί έχουν πραγματοποιηθεί σε πόλεις όπως η Βοστώνη, η Νέα Υόρκη, το Παρίσι, οι Βρυξέλλες και η Οξφόρδη της Αγγλίας, σε μια έντονη επανεξέταση των φυλετικών αδικιών κατά τη διάρκεια των αιώνων.

Open Image Modal
ASSOCIATED PRESS

Οι μελετητές εμφανίζονται διαιρεμένοι για το αν αυτή η εκστρατεία ισοδυναμεί με διαγραφή της ιστορίας ή επανεξέτασή της.

To Χάμιλτον, η τέταρτη μεγαλύτερη πόλη της Νέας Ζηλανδίας, αφαίρεσε ένα χάλκινο άγαλμα του Βρετανού αξιωματικού ναυτικού, καπετάνιου Τζον Χάμιλτον, (από τον οποίον πήρε το όνομά της) την Παρασκευή, μια μέρα αφότου μια φυλή Μαορί ζήτησε να αφαιρεθεί το άγαλμα και ένας πρεσβύτερος Μαορί απείλησε να το γκρεμίσει ο ίδιος. Η πόλη του Χάμιλτον είπε ότι ήταν σαφές πως το άγαλμα του άνδρα που κατηγορείται ότι σκότωσε αυτόχθονες Μαορί τη δεκαετία του 1860 θα βανδαλιστεί. Η πόλη, πάντως, δεν σχεδιάζει να αλλάξει το όνομά της.

Open Image Modal
ASSOCIATED PRESS

Στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, οι διαδηλωτές έχουν εντείνει την μακροχρόνια προσπάθειά τους να αφαιρέσουν ένα άγαλμα του Ρόοουνς, του βικτοριανού ιμπεριαλιστή που υπηρέτησε ως πρωθυπουργός του Ακρωτηρίου της Καλής Ελπίδος, στη Νότια Αφρική. Εβγαλε μια περιουσία από χρυσό και διαμάντια στις πλάτες των ανθρακωρύχων που εργάστηκαν εκεί σε βάναυσες συνθήκες.

Η αναπληρώτρια καγκελάριος της Οξφόρδης, Λουίζ Ρίτσαρντσον, σε συνέντευξή της στο BBC, απέρριψε αυτή την ιδέα.

«Πρέπει να αντιμετωπίσουμε το παρελθόν μας», είπε. «Η δική μου άποψη σχετικά με αυτό είναι ότι η απόκρυψη της ιστορίας μας δεν είναι ο δρόμος για τη διαφώτιση».

Open Image Modal
ASSOCIATED PRESS

 Κοντά στην πόλη Σάντα Φε του Νέου Μεξικού, ακτιβιστές ζητούν την αφαίρεση ενός αγάλματος του Δον Ζουάν ντε Ονάτε, ενός Ισπανού κατακτητή του 16ου αιώνα που είναι θαυμαστός αλλά κατηγορείται για βιαιότητα εναντίον ιθαγενών Αμερικανών, συμπεριλαμβανομένης της εντολής που είχε δώσει να κόψουν τα πόδια δεκάδων ανθρώπων. Βάνδαλοι είχαν αφαιρέσει το δεξί πόδι του αγάλματος τη δεκαετία του 1990.

Open Image Modal
ASSOCIATED PRESS

Στο Μπρίστολ της Αγγλίας, οι διαδηλωτές το περασμένο Σαββατοκύριακο έριξαν ένα άγαλμα του εμπόρου σκλάβων του 17ου αιώνα, Εντουαρντ Κόλστον, και το πέταξαν στο λιμάνι. Οι αρχές της πόλης δήλωσαν ότι θα τοποθετηθεί σε μουσείο.

Σε όλο το Βέλγιο, τα αγάλματα του Λεοπόλδου Β΄ έχουν αφαιρεθεί από δεκάδες πόλεις εξαιτίας της βάναυσης κυριαρχίας του βασιλιά στο Κονγκό, όπου πριν από από έναν και πλέον αιώνα, ανάγκασε πολλούς σε δουλεία για να εξάγει καουτσούκ, ελεφαντόδοντο και άλλους πόρους προς δικός του όφελος. Οι ειδικοί λένε ότι ευθύνεται για τον θάνατο έως και 10 εκατομμυρίων ανθρώπων.

«Οι Γερμανοί δεν θα έστηναν αγάλματα του Χίτλερ για να τον επευφημήσουν» δήλωσε ο Μιρέλ-Τσόσι Ρόμπερτ, ακτιβιστής στο Κονγκό που θέλει να αφαιρεθούν τα αγάλματα του Λεοπόλδου από τις βελγικές πόλεις. «Για εμάς, ο Λεοπόλδος διέπραξε γενοκτονία».

Open Image Modal
ASSOCIATED PRESS

Στις ΗΠΑ, ο θάνατος του Τζόρτζ Φλόιντ οδήγησε σε μια προσπάθεια καταστροφής και εξάλειψης των συμβόλων της Συνομοσπονδίας και της δουλείας.

Το Ναυτικό, οι Πεζοναύτες και η ομοσπονδία αγώνων αυτοκινήτων NASCAR έχουν ταχθεί υπέρ της απαγόρευσης στην εμφάνιση της σημαίας της Συνομοσμπονδίας, ενώ αγάλματα επαναστατών ηρώων σε ολόκληρο τον αμερικανικό Νότο έχουν βανδαλιστεί ή καταρριφθεί είτε από διαδηλωτές είτε από τις τοπικές αρχές.

Open Image Modal
ASSOCIATED PRESS

Την Τετάρτη το βράδυ, οι διαδηλωτές γκρέμισαν ένα άγαλμα 100 ετών του προέδρου της Συνομοσπονδίας, Τζέφερσον Ντέιβις, στο Ρίτσμοντ της Βιρτζίνια, την πρώην πρωτεύουσα της Συνομοσπονδίας. Η χάλκινη φιγούρα των 2,4 μέτρων είχε ήδη προγραμματιστεί να απομακρυνθεί από τις αρχές της πόλης, αλλά το πλήθος πήρε την κατάσταση στα χέρια του.

Βρισκόταν λίγα τετράγωνα μακριά από ένα πανύψηλο άγαλμα 18,5 μέτρων του έφιππου στρατηγού Ρόμπερτ Ε. Λι, του πιο σεβαστού από όλους τους ηγέτες της Συνομοσπονδίας. Ο Δημοκρατικός κυβερνήτης, Ραλφ Νόρθαμ, την περασμένη εβδομάδα διέταξε την απομάκρυνσή του, αλλά ένας δικαστής απέκλεισε αυτήν την ενέργεια προς το παρόν.

Open Image Modal
ASSOCIATED PRESS

Ο εκπρόσωπος των Υιών των Βετεράνων της Συνομοσπονδίας για το τμήμα της Βιρτζίνια, Φρανκ Ερνεστ, καταδίκασε το γκρέμισμα των «δημοσίων έργων τέχνης» και παρομοίασε την απώλεια των αγαλμάτων της Συνομοσπονδίας με την απώλεια ενός μέλους της οικογένειας.

Ο δήμαρχος του Ρίτσμοντ, Λέβαρ Στόνεϊ, ο οποίος πρότεινε την αποσυναρμολόγηση όλων των αγαλμάτων της Συνομοσπονδίας στην πόλη, ζήτησε από τους διαδηλωτές να μην πάρουν τα πράγματα στα χέρια τους για τη δική τους ασφάλεια. Αλλά είπε ότι το άγαλμα του Ντέιβις έχει απομακρυνθεί για τα καλά.

«Ποτέ δεν άξιζε να βρεθεί σε αυτό το βάθρο», είπε, αποκαλώντας τον Ντέιβις «ρατσιστή και προδότη».

Open Image Modal
ASSOCIATED PRESS

 

Στην Αλαμπάμα οι αρχές ξεφορτώθηκαν έναν τεράστιο οβελίσκο στο Μπέρμιγχαμ και από μια χάλκινη απεικόνιση ενός ναυτικού αξιωματικού της Συνομοσπονδίας. Στη Πόρτσμουθ διαδηλωτές προκάλεσαν φθορές στα κεφάλια τεσσάρων αγαλμάτων της Συνομοσπονδίας. Η αφαίρεσή τους είναι ένα μικρό βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση, δήλωσε ο ακτιβιστής και διοργανωτής της δράσης, Ρόκι Χάινς.

«Δεν είναι μια ιστορία για την οποία ως έθνος πρέπει απαραιτήτως να είμαστε περήφανοι. Για εμάς, η ιστορία εμπεριέχει πολλή δουλεία και μίσος», είπε.

Στην Ουάσινγκτον, η πρόεδρος της Βουλής, Νάνσι Πελόζι, είπε ότι «είναι καιρός να αφαιρέσουμε αγάλματα ομόσπονδων προσώπων από το Καπιτώλιο των ΗΠΑ και να αποσυνδέσουμε τα ονόματά τους από στρατιωτικές βάσεις όπως το Φορτ Μπραγκ, το Φορτ Μπενίνγκ και το Φορτ Χούντ».

Open Image Modal
ASSOCIATED PRESS

Ο Αμερικανός πρόεδρος, Ντόναλντ Τραμπ, απέρριψε την Τετάρτη την ιδέα της μετονομασίας των βάσεων. Αλλά οι Ρεπουμπλικάνοι στη Γερουσία, που κινδυνεύουν να χάσουν την πλειοψηφία τους στις εκλογές του Νοεμβρίου, δεν είναι μαζί με τον Τραμπ. Μια επιτροπή της Γερουσίας ενέκρινε την Πέμπτη ένα σχέδιο για την απομάκρυνση ονομάτων από τις στρατιωτικές εγκαταστάσεις.

Οι υποστηρικτές των μνημείων αυτών αντιλέγουν ότι είναι σημαντικές υπενθυμίσεις της ιστορίας. Οι αντίπαλοι τους υποστηρίζουν ότι τα μνημεία αυτά δοξάζουν εκείνους που πήγαν σε πόλεμο εναντίον των ΗΠΑ για να διατηρήσουν τη δουλεία.

 

Open Image Modal
ASSOCIATED PRESS

Το μνημείο του Ντέιβις και πολλά άλλα σε ολόκληρο τον Νότο χτίστηκαν δεκαετίες μετά τον εμφύλιο πόλεμο κατά την εποχή του Τζιμ Κρόοου, όταν οι πολιτείες επέβαλαν νέους σκληρούς νόμους διαχωρισμού, και κατά τη διάρκεια του κινήματος Lost Cause, στο οποίο ιστορικοί και άλλοι προσπάθησαν να αναδιατυπώσουν την εξέγερση του Νότου ως ευγενή επιχείρηση, που αγωνίστηκε για να υπερασπιστεί όχι τη δουλεία αλλά τα δικαιώματα των πολιτειών.

Για τους διαδηλωτές που κινητοποιήθηκαν μετά τον θάνατο του Φλόιντ, οι στόχοι τους φτάνουν πολύ πιο πέρα από τη Συνομοσπονδία. Τα αγάλματα του Κολόμβου έχουν ανατραπεί ή βανδαλιστεί σε πόλεις όπως το Μαϊάμι, το Ρίτσμοντ, το Σεντ Πολ, τη Μινεσότα και τη Βοστώνη.

Open Image Modal
ASSOCIATED PRESS

Η πόλη Κάμντεν, στο Νιου Τζέρσεϋ, αφαίρεσε ένα άγαλμα του Κολόμβου. Οι διαδηλωτές κατηγόρησαν τον Ιταλό εξερευνητή για γενοκτονία και εκμετάλλευση γηγενών λαών.

Ο Κυβερνήτης της Νέας Υόρκης, Αντριου Κουόμο, ο οποίος είναι Ιταλοαμερικανός, δήλωσε ότι αντιτίθεται στην απομάκρυνση ενός αγάλματος του Κολόμβου στο Κολόμπους Σερκλ του Μανχάταν.

«Καταλαβαίνω τα συναισθήματα για τον Χριστόφορο Κολόμβο και μερικές από τις πράξεις του, τις οποίες κανείς δεν θα υποστήριζε», είπε. «Αλλά το άγαλμα  έφτασε να αντιπροσωπεύει και να υποδηλώνει την εκτίμηση για την ιταλομερικανική συνεισφορά στη Νέα Υόρκη. Γι ’αυτό και το υποστηρίζω».

Open Image Modal
ASSOCIATED PRESS

Οι ιστορικοί έχουν διαφορετικές απόψεις για τις διαμαρτυρίες.

«Πότε φτάνουμε πέρα από τα όρια, με το να απομακρύνουμε μια ιστορία ώστε να μην τη θυμόμαστε λάθος ή με το να έχουμε περιστάσεις και εκδηλώσεις που μας θυμίζουν τα πάντα;» διερωτήθηκε ο Μαρκ Σάμερς, καθηγητής του Πανεπιστημίου του Κεντάκυ. «Πάντα ένιωθα ότι η τιμή προς το παρελθόν δεν πρέπει να γίνεται με λιγότερα μνημεία αλλά με περισσότερα».

Open Image Modal
ASSOCIATED PRESS

Ο Σκοτ Σάντατζ, ιστορικός στο Πανεπιστήμιο Καρνέγκι Μέλον, σημείωσε ότι οι Αμερικανοί έχουν μια μακρά παράδοση διαφωνιών σχετικά με τα μνημεία. Υπενθύμισε τον πικρό διάλογο που είχε ξεσπάσει για το πλέον αγαπημένο μνημείο βετεράνων του Βιετνάμ στην Ουάσιγκτον, όταν αποκαλύφθηκε το σχέδιο.

«Η αφαίρεση ενός μνημείου δεν διαγράφει την ιστορία. Δημιουργεί νέα ιστορία», είπε ο Σάντατζ. «Και αυτό συμβαίνει πάντα, ανεξάρτητα από το αν τα αγάλματα ανεβαίνουν, κατεβαίνουν ή όχι».