Ο πρώην Ιταλός πρωθυπουργός, Ματέο Ρέντσι, δοκιμάζει την ήδη χαμηλή δημοτικότητά του, προκαλώντας μια πολιτική κρίση που θα μπορούσε να ρίξει την κυβέρνηση συνασπισμού της Ιταλίας σε μια κρίσιμη στιγμή της πανδημίας.
Ο Ρέντσι ενορχήστρωσε τις παραιτήσεις δύο υπουργών του από το μικροσκοπικό αλλά κόμμα-κλειδί Italia Viva. Το αποτέλεσμα του παιχνιδιού του θα γίνει πιο σαφές αυτήν την εβδομάδα, όταν ο πρωθυπουργός Τζιουζέπε Κόντε θα απευθυνθεί και στα δύο κοινοβούλια. Εάν ο Κόντε κάνει μια επιτυχημένη έκκληση για υποστήριξη, θα μπορούσε να σχηματίσει μια τρίτη κυβέρνηση συνασπισμού από τις εκλογές του 2018 στην Ιταλία.
Παιχνίδι ισχύος
Αυτή δεν είναι η πρώτη ανάμιξη του Ρέντσι σε ρόλο «εικονοκλάστη» που συγκλονίζει την ιταλική πολιτική. Εγινε πρωθυπουργός το 2014, καθαιρώντας χωρίς δισταγμό το τότε συνάδελφο μέλος του Δημοκρατικού Κόμματος, Ενρίκο Λέτα. Ο ίδιος ο Ρέντσι έπεσε από την εξουσία σχεδόν τρία χρόνια αργότερα, αφού «τζόγαρε» τη λαοφιλία του σε ένα συνταγματικό δημοψήφισμα που απέτυχε.
Τώρα, ο 46χρονος πρώην δήμαρχος της Φλωρεντίας επιχειρεί (και μπορεί) να ρίξει τον Κοντέ. Καταγγέλλει ανοιχτά τον πρωθυπουργό ότι δεν διαχειρίζεται σωστά την κρίση του κορονοϊού.
Ο Ρέντσι υποστηρίζει ότι ακολουθεί μόνο τη συνείδησή του, με μεγάλο πολιτικό κόστος.
«Το Italia Viva δεν ξεκίνησε την κρίση. Αυτή συμβαίνει εδώ και μήνες», δήλωσε κατά τη διάρκεια συνέντευξης τύπου την περασμένη εβδομάδα.
Ο Ρέντσι, γερουσιαστής του κόμματος Italia Viva, υποστήριξε τον Κόντε κατά τη διάρκεια μιας προηγούμενης, αποτυχημένης αρπαγής εξουσίας από τον Ματέο Σαλβίνι, τον ηγέτη του δεξιού κόμματος Λέγκα του Βορρά, που ήταν μέρος της πρώτης κυβέρνησης του Κόντε.
Οι νέες δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι το Italia Viva έχει την υποστήριξη μόλις 2,4% των ερωτηθέντων της έρευνας, από το 6,2% κατά την ίδρυση του κόμματος. Το Italia Viva δημιουργήθηκε τον Σεπτέμβριο του 2019, όταν ο Ρέντσι έφυγε από το Δημοκρατικό Κόμμα, του οποίου κάποτε ηγείτο. Πήρε μαζί του δύο μέλη του Υπουργικού Συμβουλίου, εξασφαλίζοντας στον εαυτό του το είδος της μόχλευσης που χρησιμοποίησε την περασμένη εβδομάδα.
Με την παραίτηση των δύο υπουργών του Italia Viva, ο Κόντε προσπαθεί τώρα να ενισχύσει την υποστήριξη της κυβέρνησής του το κοινοβούλιο μέσα από τη δεξαμενή των ανεξάρτητων βουλευτών.
Εξακολουθεί να έχει την στήριξη του Δημοκρατικού Κόμματος και του Κινήματος 5 Αστέρων, τα οποία έχουν επικρίνει την κίνηση του Ρέντσι ως ανεύθυνη.
Ο Κόντε θα απευθυνθεί στο κατώτερο κοινοβούλιο τη Δευτέρα και στη Γερουσία την Τρίτη. Μια ψηφοφορία δια βοής θα πραγματοποιηθεί μετά από κάθε ομιλία του, ισοδυναμώντας με ψήφο εμπιστοσύνης.
Εάν δεν καταφέρει να εξασφαλίσει αρκετή υποστήριξη, ο Κόντε πιθανότατα θα υποβάλει την παραίτησή του στον Πρόεδρο της Ιταλίας, Σέρτζιο Ματαρέλα. Σε αυτήν την περίπτωση, θα μπορούσε να δημιουργηθεί μια κυβέρνηση τεχνοκρατών.
Οι αναλυτές πιστεύουν ότι οι πρόωρες εκλογές είναι το λιγότερο πιθανό αποτέλεσμα, λόγω της δυσκολίας διεξαγωγής πολιτικής καμπάνιας και εκλογών κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Υπάρχουν, επίσης, ανησυχίες ότι η δεξιά αντιπολίτευση θα ανακτήσει τη δύναμή της και πιθανώς να ηγηθεί μιας νέας κυβέρνησης.
Ο Κόντε μπορεί να επιβιώσει για να ηγηθεί της τρίτης κυβέρνησής του, αν καταφέρει να αποσπάσει την απαραίτητη υποστήριξη και στα δύο κοινοβούλια της χώρας, ενώ είναι ακόμα πιθανό το Italia Viva να αποκαταστήσει την υποστήριξη προς το πρόσωπό του.
Ποιο είναι το διακύβευμα
Η Ιταλία αναμένει να πάρει 222 δισεκατομμύρια ευρώ ως κεφάλαια οικονομικής ανάκαμψης της Ευρωπαϊκής Ενωσης, χρήματα που είναι ζωτικής σημασίας για τον εκσυγχρονισμό της χώρας και της οικονομίας της.
Ενώ ο Κόντε είχε ευρεία υποστήριξη κατά τη διάρκεια του καταστροφικού πρώτου κύματος της πανδημίας του κορανοϊού το πρώτο εξάμηνο του 2020, εμφανίστηκαν ρωγμές στη δημοτικότητά του κατά την ακόμη πιο θανατηφόρα αναζωπύρωση του ιού το φθινόπωρο.
Τέσσερις μήνες κυλούν με κλιμακωτούς περιορισμούς, τα νέα ημερήσια κρούσματα παραμένουν σε δυσθεώρητα ύψη και ο αριθμός των νεκρών έχει φτάσει στους 81.800 - ο δεύτερος υψηλότερος στην Ευρώπη μετά τη Βρετανία.
Η κυβέρνηση του Κόντε δέχεται, επίσης, πυρά επειδή δεν διατηρεί τα Γυμνάσια και τα Λύκεια ανοιχτά κατά τη διάρκεια της πανδημίας, μια απόφαση που συνδέεται κυρίως με τα ανεπαρκή και ακατάλληλα μέσα μεταφοράς που δεν επιτρέπουν στους μαθητές να τηρούν τις κοινωνικές αποστάσεις. Και υπάρχουν ανησυχίες ότι η Ιταλία δεν διαθέτει αρκετό ιατρικό προσωπικό για να πραγματοποιήσει τους εμβολιασμούς σε όλη τη χώρα.
Ωστόσο, η κρίση ξέσπασε τελικά όταν ο Κόντε παρουσίασε ένα σχέδιο, σύμφωνα με το οποίο θα αναλάμβανε ο ίδιος τη διαχείριση των κονδυλίων ανάκαμψης της ΕΕ. Ο πολιτικός αναλυτής Βόλφγκανγκ Πίκολι το χαρακτήρισε ως «το απόλυτο λάθος».
Οι Ιταλοί δεν έχουν ιδιαίτερη υπομονή για τις πολιτικές αντιπαραθέσεις όταν η προτεραιότητα του έθνους είναι να τεθεί υπό έλεγχο η πανδημία του κορονοϊού και να κυκλοφορήσουν ευρέως τα εμβόλια, τα οποία πολλοί ελπίζουν ότι θα τερματίσουν τον ατελείωτο εφιάλτη.
Σε μια νέα δημοσκόπηση, το 42% των Ιταλών δηλώνουν ότι δεν έχουν καταλάβει τι προκάλεσε τις τελευταίες κυβερνητικές διαιρέσεις.