Όταν ένα δικαστήριο στην Ιαπωνία κήρυξε τον Iwao Hakamata αθώο τον Σεπτέμβριο, ο μακροβιότερος θανατοποινίτης του κόσμου φαινόταν ανίκανος να κατανοήσει, πόσο μάλλον να απολαύσει τη στιγμή.
«Του είπα ότι αθωώθηκε, και ήταν σιωπηλός», λέει στο BBC η Hideko Hamamata, η 91χρονη αδελφή του.
Ο Hakamata συνελήφθη το 1966 για τον τετραπλό φόνο του εργοδότη του, της συζύγου του και των δύο παιδιών τους, κατηγορίες που αρχικά αρνήθηκε. Η ομολογία που έδωσε στη συνέχεια προέκυψε μετά από 12ωρες καθημερινές ανακρίσεις και σωματική κακοποίηση, όπως αργότερα κατήγγειλε.
Το 1968, καταδικάστηκε σε θάνατο και μεταφέρθηκε σε κελί θανατοποινιτών, όπου έμεινε για δεκαετίες, χωρίς να γνωρίζει αν κάθε μέρα θα ήταν η τελευταία του.
Η Hideko Hakamata, η 91χρονη αδελφή του, αφιέρωσε τη ζωή της στη μάχη για τη δικαιοσύνη. Από το 2014, όταν ο αδελφός της αποφυλακίστηκε προσωρινά εν αναμονή της επανεκδίκασης, ζουν μαζί. Η Hideko ήταν το πρόσωπο που στάθηκε στο πλευρό του, μιλώντας δημόσια για την αδικία που υπέστη.
«Τον ανάγκασαν να ζήσει σαν ζώο», λέει. Οι δεκαετίες απομόνωσης είχαν καταστροφικές συνέπειες για την ψυχική του υγεία, με τον ίδιο να ζει «στον δικό του κόσμο».
Η απόφαση αθώωσης βασίστηκε σε κρίσιμα αποδεικτικά στοιχεία. Ρούχα με κηλίδες αίματος που χρησιμοποιήθηκαν ως στοιχείο ενοχής είχαν βρεθεί έναν χρόνο μετά το έγκλημα, αλλά οι συνθήκες και η κατάσταση των κηλίδων υποδήλωναν ότι τα στοιχεία είχαν φυτευτεί.
Ο δικαστής Koshi Kunii δήλωσε ότι η αστυνομία είχε «προσθέσει κηλίδες αίματος» και είχε «κρύψει στοιχεία», καταδικάζοντας τον τρόπο που διαχειρίστηκαν την υπόθεση οι αρχές.
Η υπόθεση Hakamata ανέδειξε τις αδυναμίες του ιαπωνικού συστήματος, το οποίο χαρακτηρίζεται από εξαιρετικά υψηλά ποσοστά καταδίκης και πρακτικές όπως οι εξαναγκασμένες ομολογίες. Ορισμένοι καταδικάζουν το σύστημα ως «δικαιοσύνη ομήρων», όπου τα δικαιώματα των κατηγορουμένων καταπατώνται.
Στο μικρό τους διαμέρισμα, με την ροζ πόρτα – σύμβολο ελπίδας – η Hideko φροντίζει καθημερινά τον αδελφό της, προσπαθώντας να του προσφέρει μια ήρεμη ζωή. Παρά τα όσα υπέστησαν, η ίδια αρνείται να κατηγορήσει οποιονδήποτε: «Όλα ήταν το πεπρωμένο μας. Δεν θα παραπονεθώ για τίποτα πλέον».
Η ιστορία του Hakamata είναι μια υπενθύμιση για τις συνέπειες της αδικίας, αλλά και για την αντοχή της ανθρώπινης ψυχής. Για τη Hideko, το μόνο που έχει σημασία τώρα είναι η ειρήνη και η ηρεμία του αδελφού της.