Θα ήταν πολύ «χρήσιμο» αν «υπό ευρωπαϊκή αιγίδα» υπήρχε ναυτική συνεργασία Ελλάδας και Τουρκίας, «ούτως ώστε να επιτηρείται η πύλη εισόδου» των μεταναστών στην Ευρώπη, δήλωσε ο πρόεδρος της Κομισιόν, Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, στην Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, στον απόηχο των τοποθετήσεων περί κοινών περιπολιών στο Αιγαίο και της έντονης αντίδρασης του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών.
Ο κ. Γιούνκερ άφησε να εννοηθεί ότι, εξ όσων αντελήφθη κατά τις πρόσφατες συνομιλίες του με τον Τούρκο Πρόεδρο Ρεγίπ Ερντογάν, η Άγκυρα δεν έχει αντιρρήσεις. Πλην όμως, συνέχισε, φαίνεται να υπάρχουν αντιρρήσεις από ελληνικής πλευράς, για τις οποίες -όπως σημείωσε- θα υπάρξουν διαβουλεύσεις. «Είναι θέμα ευρωπαϊκό, δεν είναι θέμα ελληνοτουρκικών σχέσεων» τόνισε επίσης ο πρόεδρος της Επιτροπής.
Υπενθυμίζεται ότι ο Γερμανός κυβερνητικός εκπρόσωπος, Στέφεν Ζάιμπερτ, είχε ζητήσει συνεργασία Ελλάδας και Τουρκίας στο Αιγαίο, προκειμένου να εμποδιστεί η δράση των διακινητών προσφύγων. «Χρειαζόμαστε βεβαίως μια συντεταγμένη κατάσταση σε αυτά τα εξωτερικά σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία θα είναι δυνατή μόνο εφόσον η Τουρκία και Ελλάδα -στο κάτω κάτω δύο χώρες/μέλη του ΝΑΤΟ- συνεργαστούν χέρι-χέρι». Η αντίδραση του υπουργείου Εξωτερικών ήταν άμεση, ξεκαθαρίζοντας ότι η Ελλάδα «ουδέποτε διανοήθηκε να αναθέσει στο πολεμικό της ναυτικό ή στις ένοπλες δυνάμεις της, γενικότερα, την αντιμετώπιση των προσφύγων πολέμου ούτε μπορεί να συζητήσει καν καινοφανείς ιδέες που έχουν δει το φως της δημοσιότητας εσχάτως, όπως αυτή της κοινής ελληνοτουρκικής περιπολίας των θαλασσίων συνόρων».
Υπογραμμίζεται πως ο εκπρόσωπος της Κομισιόν, Μαργαρίτης Σχοινάς, είχε δηλώσει σχετικά ότι ουδέποτε η Επιτροπή πρότεινε κοινές περιπολίες του τουρκικού και ελληνικού λιμενικού.
Σημειώνεται πως ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν, Φρανς Τίμερμαν, προχώρησε σε απολογισμό για να διαπιστωθεί στην πράξη ποια από τα μέτρα που αποφασίστηκαν από τους ηγέτες της Ε.Ε. πριν από τρεις εβδομάδες για την αντιμετώπιση της κρίσης, διαπιστώνοντας ότι έχουν γίνει ελάχιστα.
«Ανησυχώ για τα κενά που έχουν δημιουργηθεί» δήλωσε ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν Φρανς Τίμερμαν και έβαλε «κακούς βαθμούς» στα κράτη μέλη. «Τα λόγια πρέπει να ακολουθούνται από πράξεις» συμπλήρωσε, σύμφωνα με δημοσίευμα της Deutsche Welle.
Οι 28 ηγέτες αποφάσισαν τη δημιουργία ενός ταμείου βοήθειας για τη Συρία ύψους ενός δισ. ευρώ. Η Κομισιόν διέθεσε ήδη τα 500 εκατομμύρια. Μέχρι στιγμής όμως τα κράτη μέλη κατάφεραν να συγκεντρώσουν μόλις οχτώ εκατομμύρια. Είχαν αποφασίσει ακόμα να διαθέσουν ένα δισεκατομμύριο για το επισιτιστικό πρόγραμμα των ΗΕ σε προσφυγικούς καταυλισμούς στην Τουρκία. Η Κομισιόν διέθεσε ήδη τα 200 εκατομμύρια ευρώ. Τα κράτη μέλη σε αυτή την περίπτωση συγκέντρωσαν συνολικά 270 εκατομμύρια ευρώ, δηλαδή λείπει πάνω από το μισό του συνολικού ποσού για την «άμεση» βοήθεια που είχαν υποσχεθεί. Ακόμα, το ειδικό ταμείο για τους πρόσφυγες που προέρχονται από την Αφρική, έχει μείνει προς το παρόν άδειο.
Τα πράγματα δεν είναι καλύτερα με το θέμα των αναγκών σε προσωπικό. Η υπηρεσία φύλαξης των ευρωπαϊκών συνόρων Frontex και η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Υποστήριξης για το Άσυλο (ΕΑSO) έχουν δηλώσει πως χρειάζονται 1149 αστυνομικούς και υπαλλήλους. Μέχρι σήμερα Τετάρτη έχουν συγκεντρωθεί μόλις 129 άτομα από όλα τα κράτη μέλη της Ε.Ε.
Οι πρώτες δειλές επιτυχίες σημειώνονται στον τομέα των λεγόμενων hot spots. Πρόκειται για ομάδες υποστήριξης, οι οποίες βοηθούν τις αρχές στην Ελλάδα και την Ιταλία στην καταγραφή των προσφύγων. Η πρώτη ομάδα έχει ξεκινήσει ήδη το έργο της πριν από δυο εβδομάδες στην Λαμπεντούζα και σύντομα θα ξεκινήσει και στη Λέσβο καθώς και σε άλλα νησιά του Αιγαίου.
Ζώνες ασφαλείας εντός Συρίας
Στο μεταξύ, οι ηγέτες των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης αναμένεται να συζητήσουν την Πέμπτη την πρόταση της Τουρκίας για τη δημιουργία ζωνών ασφαλείας στη συριακή επικράτεια, μια πρόταση που είναι δύσκολα υλοποιήσιμη εν μέσω των επιχειρήσεων της Ρωσίας και του Ιράν στη χώρα, εκτίμησε πηγή της Ε.Ε. σε δηλώσεις της στο ρωσικό πρακτορείο ειδήσεων Sputnik.
Την 5η Οκτωβρίου, ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν πρότεινε τη δημιουργία μιας ζώνης ασφάλειας, καθώς και την ενίσχυση της εκπαίδευσης και του εξοπλισμού των μαχητών του Ελεύθερου Συριακού Στρατού (ΕΣΣ), με στόχο την μείωση των προσφυγικών ροών από την Συρία προς τα κράτη μέλη της ΕΕ και άλλες χώρες.
«Όλοι γνωρίζουμε πως οι στρατιωτικές επιχειρήσεις της Ρωσίας και του Ιράν στη Συρία καθιστούν την πρόταση (περί δημιουργίας ζωνών ασφαλείας) ακόμη πιο δύσκολα υλοποιήσιμη. Είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς πώς μπορεί να εφαρμοστεί στη πράξη», δήλωσε η πηγή αυτή, που ζήτησε να μην κατονομαστεί.
Οι τουρκικές αρχές με επιστολή τους προειδοποίησαν τους ηγέτες της ΕΕ για μια νέα μαζική ροή προσφύγων στην Ευρώπη αν δεν δημιουργηθούν ζώνες ασφαλείας, πρόσθεσε η ίδια πηγή.
(με επιπλέον πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ)