Ο κύκλος των διερευνητικών εντολών για τον σχηματισμό κυβερνητικού συνασπισμού έκλεισε, όπως αναμενόταν, στο «άψε σβήσε» με τους αρχηγούς της Νέας Δημοκρατίας, του ΣΥΡΙΖΑ και του ΠΑΣΟΚ να τις επιστρέφουν στην Πρόεδρο της Δημοκρατίας με την παραλαβή τους.
Την αρχή έκανε το απόγευμα της Δευτέρας ο μεγάλος νικητής των εκλογών, Κυριάκος Μητσοτάκης, ο οποίος κατέστησε σαφές ότι θα επιδιώξει μια ισχυρή αυτοδύναμη κυβέρνηση τετραετίας σε δεύτερες εκλογές - κάτι που φαντάζει απόλυτα εφικτό, εφόσον αυτές διεξαχθούν με το σύστημα της ενισχυμένης αναλογικής.
Ακολούθησε το πρωί της Τρίτης ο Αλέξης Τσίπρας ο οποίος ξεκαθάρισε πως «δεν προκύπτει δυνατότητα σχηματισμού κυβέρνησης». Αλλωστε, δεν θα μπορούσε να πεί οτιδήποτε διαφορετικό, έχοντας υποστεί ήττα με διαφορά 20 ποσοστιαίων μονάδων.
Το πάρε-δώσε των διερευνητικών ολοκληρώθηκε με το τρίτο κατά σειρά «δεν γίνεται» από τον Νίκο Ανδρουλάκη, που κι αυτός με την σειρά του είπε αυτό που ήταν ήδη γνωστό: «Δεν υπάρχουν περιθώρια για κυβερνητικές συγκλίσεις».
Ο κύβος, λοιπόν, ερρίφθη και πάμε ολοταχώς για δεύτερες κάλπες στις 25 Ιουνίου, όπως προκύπτει από την συννενόηση του Κυριάκου Μητσοτάκη με τους υπόλοιπους πολιτικούς αρχηγούς.
Τι ακολουθεί
Η Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου, μετά την κατάθεση των τριών διερευνητικών εντολών σχηματισμού κυβέρνησης, καλεί τους αρχηγούς των κομμάτων της Βουλής που προέκυψε από τις εκλογές της 21ης Μαΐου σε σύσκεψη στο Προεδρικό Μέγαρο αύριο 24 Μαΐου στις 11:00, σύμφωνα με το άρθρο 37 παρ. 3 εδάφιο γ΄ του Συντάγματος, για τη διερεύνηση του σχηματισμού κυβέρνησης που να έχει την εμπιστοσύνη της Bουλής.
Εάν και αυτή η προσπάθεια αποδειχθεί άκαρπη, τότε η Κ.Σακελλαροπούλου θα επιδιώξει το σχηματισμό υπηρεσιακής κυβέρνησης, ευρύτερης αποδοχής από όλα τα κόμματα της Bουλής, για τη διενέργεια νέων εκλογών στην οποία θα ηγείται ανώτατος δικαστής. Πρακτικά αυτό σημαίνει πως τη θέση του υπηρεσιακού πρωθυπουργού της χώρας θα λάβει ένας εκ των Μαρία Γεωργίου (πρόεδρος του Αρείου Πάγου), Ιωάννη Σαρμά (πρόεδρος του Ελεγκτικού Συνεδρίου) και Ευαγγελία Νίκα (πρόεδρος του Συμβουλίου Επικρατείας)
Σύμφωνα με τα υπάρχοντα δεδομένα, επικρατέστερος μοιάζει ο πρόεδρος του Ελεγκτικού Συνεδρίου, Γιάννης Σαρμάς, ο οποίος είναι και ο αρχαιότερος πρόεδρος Ανωτάτου Δικαστηρίου. Τυπικά δεν έχει «κλειδώσει» κάτι ακόμη, πάντως, αλλά αυτή μοιάζει να είναι η πιθανότερη εκδοχή.
Παρότι είθισται να επιλέγεται ο αρχαιότερος, όμως, το άρθρο 37 του Συντάγματος δεν θέτει περιορισμούς αρχαιότητας ή άλλες προϋποθέσεις για το ποιος από τους 3 προέδρους θα αναλάβει την ευθύνη της υπηρεσιακής κυβέρνησης.
Κυριακή ορκωμοσία, Δευτέρα διάλυση
Επόμενο βήμα, είναι η ορκωμοσία της νέας Βουλής την Κυριακή 28 Μαΐου, στις 18:00 - σύμφωνα με τις πληροφορίες της ΕΡΤ - ενώ το πρωί της Δευτέρας θα γίνει η εκλογή του προεδρείου και έως το βράδυ της ίδιας ημέρας θα δημοσιευθεί το προεδρικό διάταγμα για τη διάλυση της Βουλής και τη νέα προσφυγή στις κάλπες στις 25 Ιουνίου.
Ειδικότερα, η Βουλή που προέκυψε από τις κάλπες της 21ης Μαΐου συνέρχεται σε συνεδρίαση μιας ημέρας, κατά την οποία υπάρχει η ορκωμοσία των νέων βουλευτών.
Ακολουθεί η εκλογή προεδρείου και την επόμενη μέρα θυροκολλάται το προεδρικό διάταγμα το οποίο προσυπογράφεται από το μεταβατικό Υπουργικό Συμβούλιο για τη διάλυση της Βουλής και την προκήρυξη των εκλογών, μέσα σε 30 ημέρες από τις διερευνητικές, και την ημέρα σύγκλησης της νέας Κοινοβουλευτικής Περιόδου.
Η έναρξη της προεκλογικής περιόδου είναι η ημέρα δημοσίευσης του προεδρικού διατάγματος, οπότε και τίθενται σε ισχύ, σύμφωνα με τον νόμο, μια σειρά από διαδικασίες και προθεσμίες στον δρόμο προς τις εθνικές κάλπες.
Στόχος Μητσοτάκη η αυτοδυναμία
Πλέον ο Κυριάκος Μητσοτάκης «βλέπει» μπροστά του μόνο την αυτοδυναμία. Και είναι πολύ πιθανό να την κερδίσει. Το σίγουρο είναι ότι θα συνεχίσει την προσπάθεια εγρήγορσης των ψηφοφόρων, ώστε να μην υπάρξει κανένας κίνδυνος εφησυχασμού και αποχής από τις κάλπες στις δεύτερες εκλογές.
Διαβουλεύσεις στον ΣΥΡΙΖΑ
Την Πέμπτη θα συνεδριάσει η Κεντρική Επιτροπή του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία, σύμφωναανακοίνωση του κόμματος. Η συνεδρίαση θα ξεκινήσει με ομιλία του, Αλέξη Τσίπρα, στις 17:00. Αρχικά είχε γίνει γνωστό πως η κεντρική επιτροπή θα συνεδρίαζε αύριο, Τετάρτη, στο «Athenaeum InterContinental Athens Hotel».
Η αξιωματική αντιπολίτευση καλείται να αποτιμήσει το αποτέλεσμα της πρώτης κάλπης, το οποίο ο πρόεδρος του κόμματος χαρακτήρισε «οδυνηρό σοκ».
Η νέα στρατηγική Ανδρουλάκη
Ο σχεδιασμός και η στρατηγική του ΠΑΣΟΚ έχει ως στόχο την ανάδειξη του κόμματος σε αξιωματική αντιπολίτευση, αφήνοντας πίσω του τον ΣΥΡΙΖΑ που φαίνεται χάνει συνεχώς έδαφος.
Στόχος της Χαριλάου Τρικούπη είναι να στείλει στους πολίτες το μήνυμα ότι το ΠΑΣΟΚ είναι το αντίβαρο στη Νέα Δημοκρατία.
Η ενισχυμένη αναλογική
Υπενθυμίζεται ότι εκλογικό σύστημα της 25ης Ιουνίου θα είναι με την ενισχυμένη αναλογική και οι βουλευτές θα προκύψουν, όχι πλέον με επιλογή από τους ψηφοφόρους αλλά με λίστα που έχουν καταρτίσει τα ίδια τα κόμματα.
Η απλή αναλογική αποτελεί πλέον παρελθόν για τη χώρα μας με τα αποτελέσματα της 21ης Μαΐου να έχουν προκαλέσει τριγμούς και μούδιασμα στην αξιωματική αντιπολίτευση αλλά και σε μικρότερα κόμματα τα οποία δεν κατάφεραν να βρεθούν εντός της επόμενης, σύντομης, κοινοβουλευτικής περιόδου.
Τον λόγο, πλέον, παίρνει η ενισχυμένη αναλογική, η οποία ψηφίστηκε από την κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας. Ενισχυμένη αναλογική, λοιπόν, στις 25 Ιουνίου και αν το πρώτο κόμμα συγκεντρώσει ποσοστό ίσο ή μεγαλύτερο του 25%, λαμβάνει μπόνους 20 εδρών και επιπλέον μία έδρα για κάθε συν μισή μονάδα στο αποτέλεσμα. Το «ταβάνι» του κλιμακωτού μπόνους είναι το 40%, ποσοστό που αντιστοιχεί στο μάξιμουμ των πενήντα εδρών ενώ το ίδιο ισχύει και στην περίπτωση συνασπισμού κομμάτων.
Στη συζήτηση των ημερών παραμένει και η αυτοδυναμία με την ενισχυμένη αναλογική που μπορεί να αποτελέσει και έναν γρίφο για δυνατούς λύτες καθώς το ερώτημα που τίθεται είναι αν μπορεί να την κατακτήσει το πρώτο σε ψήφους κόμμα.
Οι ειδικοί δηλώνουν ότι αυτή δεν είναι καθόλου δεδομένη καθώς εξαρτάται από το ποσοστό των κομμάτων που θα μείνουν εκτός Βουλής. Ετσι, ενώ με την απλή αναλογική και με το 16% των κομμάτων εκτός Βουλής, η Νέα Δημοκρατία συγκέντρωσε 40,79%, στις επόμενες εκλογές που θα διεξαχθούν με την ενισχυμένη αν, για παράδειγμα, μείνουν εκτός Βουλής κόμματα που το ποσοστό τους αθροίζεται στο 10% τότε η αυτοδυναμία του πρώτου κόμματος βρίσκεται στο 37,4%.
Παρ’ όλα αυτά η αυτοδυναμία, όπως τονίζουν οι αναλυτές, δεν θεωρείται 100% σίγουρη για δύο λόγους: α) η σιγουριά της νίκης που ενδέχεται να διακατέχει το κόμμα το οποίο τερμάτισε πρώτο στις εκλογές της περασμένης Κυριακής με αποτέλεσμα να μην «τρέξουν» με την ίδια εγρήγορση και στην αναμέτρηση του Ιουνίου και β) το γεγονός ότι δεν θα υπάρχει το πολιτικό προσωπικό που θα επιδιώκει την προσωπική ψήφο με δεδομένο ότι αυτές οι εκλογές θα είναι με λίστα και αφορούν τους επιλαχόντες.
Ο λόγος, σύμφωνα με τους δημοσκόπους, που ο ΣΥΡΙΖΑ βρέθηκε στο 20,07% είναι η χαλαρή ψήφος κάτι το οποίο δεν αποκλείεται στις επόμενες εκλογές να αντιστραφεί και η αξιωματική αντιπολίτευση, μετά το σοκ που υπέστη, να συσπειρωθεί.