Η κακοποίηση γυναικών από τους συζύγους ή συντρόφους τους είναι μεγάλο κοινωνικό πρόβλημα.Υπάρχουν πολλές θεωρίες που προσπαθούν να εξηγήσουν τις αιτίες αυτού του προβλήματος. Σκοπός όμως αυτού του άρθρου δεν είναι ούτε η αξιολόγηση του μεγέθους του προβλήματος ούτε η εξήγηση των αιτιών του. Στόχος εδώ είναι να διαπιστωθούν οι τύποι βίας κατά των γυναικών και οι συνέπειές τους. Η διακεκριμένη Αμερικανίδα ψυχολόγος Lenore Walker (1994), έχει αναγνωρίσει τρεις τύπους βίας:
1) Σωματική βία
2) Σεξουαλική βία και
3) Ψυχολογική βία.
Η σωματική βία, σύμφωνα με την Walker (1994), ασκείται με διάφορες μορφές και «συχνά εκτείνεται από χαστούκια, σπρώξιμο, τράβηγμα μαλλιών, τραντάγματα, δαγκώματα, γροθιές, κλωτσιές, σφίξιμο του λαιμού και πρηξίματα, μέχρι χρήση μαχαιριών, όπλων, καυτών αντικειμένων, αυτοκινήτων και άλλων πραγμάτων σαν φονικά όπλα.» Μερικές κακοποιημένες γυναίκες, συνεχίζει η ίδια συγγραφέας, «αλυσοδέθηκαν στους πασσάλους των κρεβατιών, κλειδώθηκαν στο σπίτι με παράθυρα και πόρτες καρφωμένες, κλείστηκαν σε κιβώτια που έμοιαζαν με φέρετρα ή κρατήθηκαν υπό την απειλή όπλου. Άλλες κρατήθηκαν όμηροι χωρίς επικοινωνία ή μεταφορικό μέσο.»
H σεξουαλική βία, έγραψε η Walker (1994): «περιλαμβάνει μία ποικιλία από εξαναγκαστικές σεξουαλικές πράξεις με ή χωρίς σωματική βία. Ο βιαστής είναι δυνατόν να απαιτεί χρησιμοποιώντας βία στοματικό, πρωκτικό ή φυσιολογικό σεξ, να βάζει αντικείμενα στο αιδοίο της γυναίκας ή στον πρωκτό ή να την δένει και να απαιτεί σεξ με τη χρησιμοποίηση σχοινιών, χειροπέδων και παρόμοια.»
Η ψυχολογική βία συμπεριλαμβάνει απόπειρες από τον κακομεταχειριστεί να εκφοβίσει, να απομονώσει, να ταπεινώσει και να τρομοκρατήσει τις γυναίκες, δημιουργώντας ατμόσφαιρα και συνθήκες επερχόμενης βίας. Εφαρμόζει συμπεριφορά που οδηγεί στην τρέλα. Προσπαθεί να καταστρέψει το θύμα, να το προσβάλλει αποκαλώντας την «μ****», «πόρνη», και άλλες εξευτελιστικές προσφωνήσεις. Απειλεί να βλάψει τη γυναίκα και τα μέλη της οικογένειας της. Απειλεί να αυτοκτονήσει ή να την σκοτώσει.
Πολλοί δράστες χρησιμοποιούν επίσης οικονομικά μέσα ή οικονομική στέρηση και καταπίεση για να υποτάξουν, να ελέγξουν και να ταπεινώσουν τα θύματά τους. Απαγορεύουν στα θύματά τους να έχουν πρόσβαση στα περιουσιακά τους στοιχεία ή στους τραπεζικούς λογαριασμούς τους. Τις εμποδίζουν να εργαστούν ή να εξασφαλίσουν εργασία. Εάν τις επιτρέψουν να εργαστούν παίρνουν τα χρήματά τους.
Οι επιδράσεις αυτής της βίαιης και βάναυσης συμπεριφοράς προς στις γυναίκες μπορεί να αποβούν καταστροφικές. Μία μελέτη από τους Orava, McLeod and Sharpe (1996), βρήκε ότι «οι κακοποιημένες γυναίκες είχαν ελαττωμένη αυτοαποτελεσματικότητα, περισσότερη μελαγχολία και χαμηλότερη αυτοεκτίμηση.» Σε μία άλλη εργασία που έγινε από τους Cascardi και O’Leary (1992) βρέθηκαν συμπτώματα κατάθλιψης, άγχους, θυμού, χαμηλής αυτοεκτίμησης και συναισθήματα αδυναμίας. Η Walker (1984), ανέφερε αισθήματα απομόνωσης, ανικανότητας και φόβους φόνου. Στη μελέτη της το 1994 έφερε στο φως και γνωστικές διαταραχές, προβλήματα μνήμης και συμπτώματα «αποφυγής». Επεσήμανε «υψηλής διέγερσης συμπεριφορές όπως άγχος, φοβία, διαταραχές ύπνου και όρεξης, σεξουαλικές δυσλειτουργίες (ειδικά όταν υπάρχει συζυγικός βιασμός), και μία υπερεπαγρύπνηση για επερχόμενους μεγαλύτερους κινδύνους συμπεριλαμβανομένης και της έντρομης αντίδρασης.»
Η Walker (1994), στάθηκε επίσης σε ένα ακόμη εύρημα: «Μερικές κακοποιημένες γυναίκες αναπτύσσουν οργανικά εγκεφαλικά τραύματα από τα συχνά χτυπήματα στο κεφάλι. Μερικές έχουν υποστεί επανειλημμένα τραντάγματα στο κεφάλι τα οποία έχουν σαν αποτέλεσμα την εμφάνιση συνδρόμων ομοίων εκείνων που αναπτύσσουν οι μποξέρ.»
Η Walker (1994), διαπίστωσε και συμπτώματα ψυχικής αποσύνδεσης (dissociation). Σε κατάσταση ψυχικής αποσύνδεσης η κακοποιημένη γυναίκα μαθαίνει «να ξεχωρίζει το συνειδητό μέρος του μυαλού της από το σώμα της μπλοκάροντας έτσι τον πόνο από τη βία όταν έρχεται. Αυτό δεν γίνεται συνειδητά αλλά αυθόρμητα χωρίς σκέψη ειδικότερα όταν το θύμα υφίσταται φόβο και στρες.» «Όσο απειλητικότερη είναι η εμπειρία στην ψυχολογική και σωματική της ακεραιότητα, τόσο πιθανότερο να στραφεί προς την αποσυνδετική στάση ούτως ώστε να περάσει μέσα από την εμπειρία», δήλωσε εμφατικά η Walker.
Έχουν διαπιστωθεί και άλλες συνέπειες της κακοποίησης. Σαν αποτέλεσμα της σεξουαλικής βίας πολλές γυναίκες υπεφέραν από επαναλαμβανόμενες μολύνσεις στα γεννητικά τους όργανα και γυναικολογικά προβλήματα. Άλλες υπέστησαν προβλήματα με τα δόντια τους. Ακόμη πολλές άλλες ακριβώς από την κακοποίηση έγιναν χρήστες ναρκωτικών.
Πολλές κακοποιημένες γυναίκες ανέπτυξαν βίαιη συμπεριφορά εναντίον άλλων. Σε αυτήν την κατηγορία περιλαμβάνονται και ο προκαλών τη βία και τα παιδιά τους. Τα περιστατικά όπου πολλές γυναίκες χρησιμοποιούν σωματική βία εναντίον των παιδιών τους είναι «οκτώ φορές περισσότερα όταν είναι μαζί με αυτούς που τις κακοποιούν παρά όταν ζουν μόνες ή όταν βρίσκονται σε σχέσεις χωρίς βία ή κακομεταχείριση.» (Walker 1984).
Πολλές κακοποιημένες γυναίκες κατηγορούν τον εαυτό τους για την βίαιη συμπεριφορά των συντρόφων τους. Έχουν αισθήματα παγίδευσης, ταύτισης με τον βιαιοπραγούντα, φαντασιώσεις αυτοκτονίας και εγκλήματος. Οι προθέσεις τους να αυτοκτονήσουν ή να σκοτώσουν τους κακοποιούς τους ήσαν προκλητικά ισχυρές. Έδιναν στις γυναίκες ελπίδα διεξόδου. Ήσαν πράξεις που πρόσφεραν άμεση λύση και ανακούφιση. (Lempert, 1996).
Πολλές γυναίκες έχουν σκοτωθεί από τους κακοποιούς τους. Μία μικρή μειοψηφία γυναικών σκότωσαν οι ίδιες τους βασανιστές τους. Στο παρελθόν όμως τα αποτελέσματα αυτών των πράξεων ήταν καταστροφικά για αυτές επειδή τους επιβλήθηκαν πολύ αυστηρές ποινές. Πολλές καταδικάστηκαν σε ισόβια δεσμά. Αυτό ακόμη και αν σκότωσαν σε αυτοάμυνα ή υπήρχαν πολλά ελαφρυντικά στοιχεία. Η νομική εφαρμογή του «συνδρόμου της αποδεδειγμένα κακοποιημένης γυναίκας» πού σκότωσε ήταν μία σημαντική πρόοδος αλλά ακόμη και αυτό είχε τα όριά του.