Για την πολιτική, τους πολιτικούς και τους πολίτες ο χρόνος δεν κυλάει με τον ίδιο ρυθμό! Αργά για την πολιτική, γρήγορα για τους πολίτες και κάπου ενδιάμεσα -στο ανάμεσο των εκλογών- για τους πολιτικούς. Και τούτο, γιατί η πραγματικότητα της ζωής, ως βιοτική ανθρώπινη διεργασία, και η καθημερινότητα των αναγκών και των επιθυμιών που πρέπει να ικανοποιηθούν, δεν μπορεί να συμβαδίσει με τον πολιτικό χρόνο που απαιτείται για το σχεδιασμό, τη λήψη αποφάσεων και στη συνέχεια για τη εφαρμογή τους - Η ζωή συμβαίνει ανεξάρτητα από την πολιτική γραφειοκρατία!
Στην Ευρώπη, που αντί να διαπραγματεύεται σοβαρά και αδιάλειπτα για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία ώστε να αποσοβηθούν τα σοβαρά προβλήματα που έχουν ανακύψει, ανοίγουν ανθρακωρυχεία και λιγνιτωρυχεία για να αντιμετωπιστεί η κρίση ενέργειας, ενώ στο φόντο το επερχόμενο σοβαρότατο ζήτημα της επισιτιστικής κρίσης φαίνεται πως έχει κρυφτεί διακριτικά κάτω από το χαλί των συζητήσεων.
Οι ειδικοί έχουν ήδη κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου. Ο Χένινγκ Γκλόισταϊν, διευθυντής ενέργειας και κλίματος του Eurasia Group, έχει κάνει λόγο ακόμα και για θανάτους ευρωπαίων πολιτών τον ερχόμενο χειμώνα επειδή δεν θα μπορούν να ζεσταθούν1.
«The next step would be to ration industries and households and ask them to consume much less and that is something in Europe that most people have never experienced. That in winter means people will get cold and, in some areas, if it is a cold winter, some people will die and that’s politically really toxic and of course, it is a nasty situation to be in», είπε, το οποίο θα μπορούσε να μεταφραστεί περίπου ως εξής: «Το επόμενο βήμα θα ήταν να επιβληθεί δελτίο στις βιομηχανίες και τα νοικοκυριά και να τους ζητηθεί να καταναλώνουν πολύ λιγότερο και αυτό είναι κάτι στην Ευρώπη που οι περισσότεροι άνθρωποι δεν έχουν ποτέ βιώσει. Αυτό το χειμώνα σημαίνει ότι οι άνθρωποι θα κρυώσουν και, σε ορισμένες περιοχές, εάν είναι κρύος ο χειμώνας, κάποιοι άνθρωποι θα πεθάνουν και αυτό είναι πολιτικά πραγματικά τοξικό και φυσικά είναι μια άσχημη κατάσταση».
Η πολιτική και οι πολιτικοί έχουν προειδοποιηθεί λοιπόν ακόμα και για ενδεχόμενους θανάτους πολιτών εξαιτίας της ενεργειακής ένδειας που πρόκειται να επισυμβεί. Αν αυτές οι προβλέψεις επαληθευτούν, θα μιλάμε για το χρονικό ενός προαναγγελθέντος κακού, το οποίο μπορεί να αποφευχθεί αν οι αποφάσεις που θα ληφθούν σήμερα είναι διαφορετικές; Είναι η επερχόμενη δύσκολη χειμωνιάτικη πορεία ήδη προδιαγεγραμμένη, ενδεχομένως δε και προαποφασισμένη, από τους πολιτικούς ηγέτες της Ε.Ε.; Αν η απάντηση στο ερώτημα αυτό είναι θετική τότε η αιτιώδης αρχή αυτής της κρίσιμα αντικοινωνικής κατάστασης που θα βιώσουμε τον ερχόμενο χειμώνα δεν είναι βεβαίως η καινοφανής κατάσταση που διαμορφώθηκε με τον πόλεμο στην Ουκρανία αλλά η αποποίηση της πολιτικής ευθύνης των Βρυξελών και συνακόλουθα και των εθνικών κυβερνήσεων.
Η Γερμανία, αν και είναι η ισχυρότερη χώρα της Ε.Ε., ετοιμάζει ήδη δελτίο στα καύσιμα και την ενέργεια φανερώνοντας ίσως ότι το πολιτικό σύμπαν της Γηραιάς Ηπείρου εν γένει έχει πια στερέψει από γόνιμες ιδέες και εν τοις πράγμασι είναι όμηρος των συγκυριών.
Δεν τολμά λοιπόν κανείς να φανταστεί τι θα γίνει στις πιο αδύναμες οικονομίες τού νότου της Ευρώπης τον ερχόμενο χειμώνα. Τραγικότερο ίσως, είναι το γεγονός ότι οι ίδιες οι ελπίδες για την επίλυση αυτού του τόσο κοινωνικά επιζήμιου και θλιβερού για την Ε.Ε. προαναγγελθέντος προβλήματος, μοιάζει να συνθλίβονται καθημερινά κάτω από τη συλλογική αναποφασιστικότητα των ηγετών για την οποία όλοι οι ευρωπαίοι πολίτες απεύχονται να μετατραπεί σε συλλογική ενοχή.
Στην Ελλάδα, με ψηφιακές ασπιρίνες που στο δεύτερο συνθετικό τους έχουν την περίφημη πια αγγλική λέξη «Pass» (προφανώς λόγω ένδειας της ελληνικής γλώσσας!), γίνεται προσπάθεια να κατευναστεί η ανησυχία της μεσαίας κυρίως τάξης. Μακροπρόθεσμος σοβαρός σχεδιασμός για την ενεργειακή διασφάλιση της χώρας δεν φαίνεται πως υπάρχει ή τουλάχιστον δεν έχει ανακοινωθεί δημόσια. Η κοινωνία ανησυχεί… Προς το παρόν πάντως, έστω κι εν μέσω θέρους, ας ευχηθούμε να έχουμε έναν καλό χειμώνα!
***
Κώστας Θερμογιάννης
1 Russia is squeezing Europe’s gas supplies, sparking a bitter and reluctant return to coal https://www.cnbc.com/2022/06/21/ukraine-war-europe-turns-to-coal-as-russia-squeezes-gas-supplies.html