Το ενδεχόμενο χρήσης εντόμων για να γίνουν τα φυτά πιο ανθεκτικά, τροποποιώντας τα γονίδιά τους, διερευνά ερευνητικός φορέας των αμερικανικών ενόπλων δυνάμεων- ωστόσο επιστήμονες εκφράζουν έντονες ανησυχίες πως αυτό θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ως βιολογικό όπλο.
Σε άρθρο άποψης που δημοσιεύτηκε την Πέμπτη στο Science, οι συντάκτες του λένε ότι οι ΗΠΑ πρέπει να παρέχουν περισσότερες διευκρινίσεις για τους ειρηνικούς σκοπούς του προγράμματος Insect Allies, προκειμένου να αποφευχθεί το ενδεχόμενο να εκληφθεί ως πρόγραμμα βιολογικού όπλου από άλλες χώρες. Άλλοι ειδικοί εξέφρασαν προβληματισμούς από ηθικής άποψης και άποψης ασφαλείας σχετικά με το πρόγραμμα αυτό, στόχος του οποίου είναι να μεταδοθούν προστατευτικές ιδιότητες σε φυτά που ήδη είναι στο στάδιο της ανάπτυξης. Αυτό, σύμφωνα με το Associated Press, θα αποτελούσε μεγάλη εξέλιξη, καθώς θα σηματοδοτούσε μετάβαση από το ευρέως χρησιμοποιούμενο μοντέλο της χρήσης γενετικά τροποποιημένων σπόρων σε καλλιέργειες όπως το καλαμπόκι και η σόγια.
Σύμφωνα με τη DARPA (Defense Advanced Research Projects Agency), σκοπός είναι να προστατευθούν οι πηγές τροφής της χώρας από απειλές όπως η ξηρασίας, ασθένειες, βιοτρομοκρατία κ.α. μέσω της χρήσης εντόμων που θα μεταδίδουν στα φυτά ιούς που θα τα κάνουν ανθεκτικά απέναντι σε τέτοιους κινδύνους. Όπως υποστηρίζει το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, το πρόγραμμα έχει καθαρά ειρηνικούς σκοπούς και δεν παραβιάζει τη Συνθήκη Βιολογικών Όπλων. Το αμερικανικό υπουργείο Γεωργίας ανέφερε ότι οι επιστήμονές του συμμετέχουν στην έρευνα, η οποία διεξάγεται σε ειδικά απομονωμένα εργαστήρια.
Η τεχνολογία αυτή θα μπορούσε να λειτουργήσει με διαφορετικούς τρόπους: Στην πρώτη φάση, αφιδοειδή ((παρασιτικά έντομα, ένα γνωστό εκ των οποίων είναι η φυλλοξήρα του αμπελιού) μολύνουν τα φυτά με ιούς που τους προσδίδουν προσωρινά νέες ιδιότητες/ χαρακτηριστικά- ωστόσο οι ερευνητές εξετάζουν εάν οι ιοί μπορούν να τροποποιήσουν τα ίδια τα γονίδια των φυτών, έτσι ώστε να είναι ανθεκτικά καθ’όλη τη διάρκεια ζωής του φυτού.
Ωστόσο, η έρευνα αυτή εγείρει έντονους προβληματισμούς, καθώς στην ουσία- όπως τονίζουν επικριτές της- πρόκειται για μια μεγάλη απελευθέρωση γενετικών τροποποιήσεων μέσω εντόμων, κάτι που θα μπορούσε να έχει τρομακτικές συνέπειες εάν κάτι πήγαινε στραβά: Άλλωστε, τίθεται το σοβαρό ερώτημα κατά πόσον θα ήταν δυνατός ο έλεγχος των ιών και των εντόμων. Επίσης, ένα τέτοιο πρόγραμμα θα μπορούσε να «πυροδοτήσει» φόβους μεταξύ χωρών για πιθανή στόχευση των καλλιεργειών τους από εχθρικές δυνάμεις, με μακροπρόθεσμο αποτέλεσμα την εκκίνηση μιας «κούρσας εξοπλισμών» στον χώρο.
Βεβαίως, υπάρχει και η άποψη πως μια τέτοια τεχνολογία θα μπορούσε να έχει σαφώς θετική χρήση, προστατεύοντας τις καλλιέργειες από ασθένειες (φυσικές ή προϊόντα βιολογικού πολέμου/ βιοτρομοκρατίας), μέσω της χρήσης των εντόμων ως συμμάχων. Ωστόσο είναι πάρα πολλοί αυτοί που επισημαίνουν ότι μια τέτοια τεχνολογία θα ήταν πολύ πιο εύχρηστη και αποτελεσματική ως όπλο, παρά ως γεωργικό εργαλείο.