Επίκαιρη συζήτηση με θέμα «Οι αρχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης και η διάδοση της διαφθοράς και του εγκλήματος μέσω των χρυσών θεωρήσεων» σχετικά με τα προγράμματα «χρυσής βίζας» που χρησιμοποιούν ορισμένες χώρες της Ευρωπαϊκή Ένωσης παραχωρώντας δικαιώματα ιθαγένειας ή διαμονής ως αντάλλαγμα για την ανάληψη επενδύσεων, πραγματοποιήθηκε χτες κατά την τρέχουσα Σύνοδο της Ολομέλειας του Ευρωκοινοβουλίου στο Στρασβούργο 28-31/05).
Η επίτροπος Μεταφορών, Βιολέτα Μπουλτς, αναγνώρισε στην τοποθέτησή της, ότι χάρις στις προσπάθειες του Ευρωκοινοβουλίου, η νέα Οδηγία για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες (Anti-Money Laundering Directive) περιλαμβάνει ειδική διάταξη που αφορά την ανάγκη καλύτερου ελέγχου, εκείνων που αιτούνται τη χορήγηση άδειας μακροχρόνιας διαμονής ή ιθαγένειας σε επενδυτές. Αυτή η ειδική διάταξη απαιτεί από όλους τους υπόχρεους φορείς, συμπεριλαμβανομένων των τραπεζών, επαγγελματιών ή τους διαχειριστές περιουσιακών στοιχείων, να δίνουν ιδιαίτερη προσοχή και να εκτελούν αυξημένους ελέγχους με τη δέουσα επιμέλεια, όταν ασχολούνται με υπήκοο τρίτης χώρας που υποβάλλει αίτημα διαμονής ή ιθαγένειας σε αντάλλαγμα για τη μεταφορά κεφαλαίου, την αγορά περιουσίας, ή κρατικών ομολόγων, ή την επένδυση σε εταιρικές οντότητες του εν λόγω κράτους μέλους.
«Η Επιτροπή αναμένει τώρα από όλα τα κράτη-μέλη να συμμορφωθούν με τους νέους κανόνες το συντομότερο δυνατόν, και θα παρακολουθήσει την εφαρμογή της Οδηγίας», δήλωσε χαρακτηριστικά η Επίτροπος.
Επίσης, ειπώθηκε ότι η Επιτροπή λαμβάνει σοβαρά υπόψη την ανάγκη διαφύλαξης της ουσίας της ιθαγένειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενώ εναπόκειται σε κάθε κράτος-μέλος να καθορίσει τους όρους απόκτησης και απώλειας της ιθαγένειάς του, και αυτό πρέπει να γίνεται με πλήρη σεβασμό του δικαίου της Ένωσης. Τα κράτη μέλη πρέπει να χορηγούν την υπηκοότητα σε πνεύμα ειλικρινούς συνεργασίας με άλλα κράτη-μέλη, καθώς η ιθαγένεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης αποτελεί την είσοδο για την εσωτερική αγορά. Εάν ένα κράτος μέλος δεν εφαρμόσει τους αναγκαίους ελέγχους ασφάλειας και εγκληματικότητας, τότε αυτό μπορεί να επηρεάσει όλους μας. Εναπόκειται στα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι λαμβάνονται τα απαραίτητα μέτρα για την αντιμετώπιση των κινδύνων ασφαλείας. Πρέπει επίσης να εφαρμόζουν αυστηρά κριτήρια για τον εντοπισμό, και στη συνέχεια την καταπολέμηση της εγκληματικότητας και της διαφθοράς.
Η Επίτροπος υπενθύμισε ότι οι εθνικές πολιτικές κατά της διαφθοράς παρακολουθούνται σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, η Επιτροπή εστιάζει στη λειτουργία των δικαστικών συστημάτων των κρατών μελών, την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και την καταπολέμηση της διαφθοράς. Όλα τα κράτη μέλη υπόκεινται σε συνεχή αξιολόγηση της πολιτικής και των προσπαθειών τους.
«Από τη πλευρά της, σας διαβεβαιώ ότι η Επιτροπή παρακολουθεί στενά τα συστήματα επενδύσεων μέσω χορήγησης ιθαγένειας στην Ευρωπαϊκή Ένωση και τους αιτούντες», είπε η Βιολέτα Μπουλτς. Στην έκθεση του 2017 για την ιθαγένεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης (2017 EU Citizenship Report), η Επιτροπή ανακοίνωσε ότι το φθινόπωρο θα δημοσιεύσει έκθεση σχετικά με τα εθνικά συστήματα χορήγησης ιθαγένειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε επενδυτές το 2018.
Τον Μάρτιο του 2018, διαπιστώθηκε πράγματι διαφθορά σε πολλές χώρες. Στις συστάσεις ανά χώρα που δημοσιεύθηκαν στις 23 Μαΐου, οι χώρες που περιλαμβάνονταν ήταν η Τσεχική Δημοκρατία, η Μάλτα, η Σλοβακία, η Ουγγαρία, η Ιταλία και η Λετονία.
Όσον αφορά τις χρυσές θεωρήσεις, ελλείψει εναρμόνισης σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης, η Επιτροπή δηλώνει πως, αρμόδια να ορίζουν τις διαδικασίες και τους όρους εισόδου και διαμονής των υπηκόων τρίτων χωρών, που επιθυμούν να επενδύσουν σε μία χώρα και να παραμείνουν για περισσότερο από 90 ημέρες, είναι τα ίδια τα κράτη-μέλη και όχι η ίδια. Οι επιπτώσεις των εν λόγω αδειών διαμονής περιορίζονται σε μεγάλο βαθμό στο κράτος-μέλος που χορηγεί την άδεια. Δεν παρέχουν στον κάτοχό του τη δυνατότητα να διαμένει εκτός του κράτους μέλους έκδοσης και οι δυνατότητες ταξιδιών μικρής διάρκειας περιορίζονται σε έως 90 ημέρες σε περίοδο 180 ημερών, σύμφωνα με τους κανόνες του Σένγκεν. Το ζήτημα αυτό αναλύεται στο πλαίσιο του ελέγχου καταλληλότητας από την Επιτροπή της νομοθεσίας περί νόμιμης μετανάστευσης. Τα αποτελέσματα θα είναι διαθέσιμα κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2018.
Όταν προκύπτουν ισχυρισμοί περί απάτης και εγκληματικών δραστηριοτήτων, εναπόκειται στις αρμόδιες εθνικές αρχές να διερευνήσουν, είτε πρόκειται για αρχές επιβολής του νόμου, είτε για δικαστικές αρχές. Η Επιτροπή δεν έχει αρμοδιότητα να παρεμβαίνει άμεσα σε ισχυρισμούς για απάτη ή εγκληματικές δραστηριότητες, εκτός από τις περιπτώσεις όπου επηρεάζεται ο προϋπολογισμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τα κράτη-μέλη πρέπει να διεξάγουν με επιμέλεια τις έρευνες αυτές, μεταξύ άλλων εφαρμόζοντας τις διατάξεις της νομοθεσίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά με την πρόληψη της χρήσης του χρηματοπιστωτικού συστήματος της Ένωσης για τη νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες.
(Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ)