«Εδώ δεν έχεις άλλο λόγο να υπάρξεις
παρά να αισιοδοξείς και να οραματίζεσαι». (Θάνος Ασίκης)
Η πρόσφατη δημοσίευση από το υπουργείο Άμυνας της Τουρκίας σχετικού προκλητικού video με τούρκους κολυμβητές-σπουδαστές της Ακαδημίας Πολέμου είναι μία ακόμη ενάργεια αμφισβήτησης της εδαφικής μας ακεραιότητας με στόχο το Καστελόριζο. Με έναν ειρωνικό-και συνάμα γελοίο τρόπο-οι Τούρκοι υποστήριξαν πως η απόσταση των 1.950 μέτρων του νησιού μας από την Τουρκία καθιστά την κατάληψή του εύκολη υπόθεση.Η δημοσίευση του video και οι παράλληλες δηλώσεις του Ακάρ, αλλά και η συνεχιζόμενη ρητορεία των Τούρκων περί αποστρατιωτικοποίησης των νησιών του Αιγαίου συντηρούν ένα φιλοπολεμικό κλίμα μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας.
Όλα τα παραπάνω μπορούν να βοηθήσουν τους Έλληνες να γνωρίσουν καλύτερα το Καστελόριζο ενθυμούμενοι οι μεγαλύτεροι το μάθημα της Πατριδογνωσίας. Κι αυτό γιατί δεν μπορείς ως λαός να υπερασπιστείς τον τόπο-Πατρίδα σου,αν δεν την γνωρίζεις καλά.Το μάθημα της Πατριδογνωσίας είναι ταυτόχρονα η γνώση της Γεωγραφίας και της ιστορίας της χώρας μας.
Την Ελλάδα μπορείς να την γνωρίσεις καλύτερα όταν επισκεφθείς τις γεωγραφικές της εσχατιές. Γιατί μόνον εκεί χτυπά πιο αυθεντικά η καρδιά του ελληνισμού και στέλνει ένα μήνυμα ελπιδοφόρο: Αντέχουμε…
Το Καστελόριζο, η αρχαία Μεγίστη παραμένει ο προμαχώνας του ελληνισμού και της ελληνικότητας διακηρύσσοντας πως την ιστορία ενός τόπου δεν την γράφουν οι διεθνείς συνθήκες και οι γεωστρατηγικές επιδιώξεις και συμφέροντα, αλλά η απόφαση και η θέληση του λαού να μείνει όρθιος. Όρθιος ενάντια σε όλες εκείνες τις δυνάμεις που απεργάζονται την υποταγή και την εθνική του αποβιταμίνωση.
Το Καστελόριζο ή Μεγίστη από τους αρχαίους χρόνους έως σήμερα λόγω της γεωγραφικής του θέσης γνώρισε πολλούς κατακτητές. Πολεμήθηκε, κατακτήθηκε, πουλήθηκε, καταστράφηκε...αλλά άντεξε. Αυτή η γεωγραφική κουκίδα, αυτή η γωνίτσα του ελληνισμού δίδαξε πως: «τα σύνορα δεν χαράζονται με τις χιλιομετρικές αποστάσεις, αλλά με τις καρδιές των ανθρώπων που τα κατοικούν και από το φρόνημα αυτών που τους στηρίζουν» (Γιώργος Δαμιανός).
Μπορεί κάποιοι γεωγραφικοί χάρτες να το αγνοούν ή να το τοποθετούν σε ένα ένθετο τετραγωνάκι, μπορεί να έγινε γνωστό στους Έλληνες περισσότερο από την εικόνα ενός πρωθυπουργού που το 2010 ανακοίνωσε την υπαγωγή της χώρας μας στο Δ.Ν.Τ. ή από τις πολλαπλές και προκλητικές δηλώσεις των ηγετών της γειτονικής χώρας. Ωστόσο το νησί υπάρχει ως μία ζωντανή μαρτυρία της συνέχειας του Ελληνισμού και ως μία πρόκληση να επαναπροσδιορίσουμε τον όρο Ελληνικότητα.
Μόνο όταν βρεθείς χαμένος στο πέλαγος και γύρω σου οι εχθροί να παραμονεύουν μπορεί να ορίσεις πιο καθαρά την έννοια εθνική συνείδηση, πατριωτισμός και Ελληνικότητα. Τα λόγια της Κυράς της Ρω συγκλονίζουν:
«Τα ξερονήσια του Καστελόριζου και της Ρω τ’ αγαπώ. Με την Ελληνική σημαία υψωμένη και την αγάπη για την Ελλάδα βαθιά ριζωμένη μέσα μου πέρασα όλες τις κακουχίες. Νιώθεις πιο πολύ την Ελλάδα, χαμένος όπως είσαι στο πέλαγος, λίγες εκατοντάδες μέτρα από τις Τουρκικές ακτές».
Πόσοι από τους σύγχρονους Έλληνες θα μπορούσαν με το ίδιο πάθος να διακηρύξουν τα παραπάνω; Κάποιοι ντόπιοι του νησιού που συνάντησα στην τριήμερη παραμονή μου σε αυτό υποστήριξαν με περισσή θέρμη τα παραπάνω λόγια της Κυράς της Ρω και δήλωσαν πως δεν σκέπτονται να εγκαταλείψουν το νησί τους. Τα προβλήματα και οι δυσκολίες πολλές φορές τους φοβίζουν, αλλά η αγάπη τους για το νησί και την Ελλάδα «μαλακώνουν» κάπως τον πόνο και το παράπονο για την εγκατάλειψη.
Το νησί δεν «διατίθεται» μόνο για τουρίστες, αλλά περισσότερο για περιηγητές και ταξιδιώτες. Κι αυτό γιατί το Καστελόριζο δεν προσφέρεται για βιαστικές φωτογραφίσεις. Το νησί μπορεί να ζει στους θερινούς μήνες από τον Τουρίστα – Καταναλωτή, αλλά χρειάζεται και τον σκεπτόμενο Περιηγητή και Ταξιδιώτη. Γιατί μόνον ένας περιηγητής και ταξιδιώτης μπορεί να μετασχηματίσει τα ερεθίσματα της φυσικής ομορφιάς και της ιστορίας του νησιού σε ευκαιρία για ιστορικό στοχασμό.
Ζώντας έστω και λίγες μέρες σε αυτήν την κουκίδα της Ελληνικής γης δεν μπορείς να αποφύγεις κάποιες σκέψεις για τη χώρα σου. Σκέψεις που άλλους θα προβληματίσουν κι άλλους θα τους οδηγήσουν σε μια διαδικασία πατριδογνωσίας και εθνικής αυτογνωσίας.
Η Ελλάδα που αντιστέκεται…
Το Καστελόριζο είναι η έκφραση και η ηχηρή απόδειξη αυτής της χιλιοειπωμένης φράσης – στίχου: «Η Ελλάδα που αντιστέκεται…». Κι αυτό γιατί Ελλάδα είναι: Ο Τόπος, οι Άνθρωποι και ο τρόπος Σκέψης και αντίδρασής τους.
Ο Τόπος: Αυτός ο έξοχος συνδυασμός του μπλε και του γαλάζιου του ουρανού και της θάλασσας. Η μοναδική μείξη του καφέ, του πράσινου, του γκρι και του κόκκινου των δασών, των πεδιάδων και της πέτρας ή των βράχων.
Οι Άνθρωποι: Ο Έλληνας είναι προϊόν αγωγής και όχι καταγωγής. Είναι ο ιδιαίτερος τρόπος σκέψης, συναισθήματος και αντίδρασης στα καθημερινά και μεγάλα ερωτήματα της ζωής. Όλα αυτά συνυφαίνονται στη Γλώσσα που καθορίζει και την ποιότητα της σκέψης σύμφωνα με τις αρχές της γλωσσολογίας.
Μία γλώσσα όχι μόνον ως εργαλείο επικοινωνίας, αλλά και ως συστατικού στοιχείου της προσωπικής και εθνικής μας ταυτότητας. Συνιστά μία μορφή ανθελληνισμού όταν κάποιος δηλώνει Έλληνας, υπερηφανεύεται για την πιο πλούσια γλώσσα του κόσμου αλλά χρησιμοποιεί αγγλικές λέξεις για τα πιο απλά πράγματα. Κι αυτό φανερώνει ένα υπόρρητο αίσθημα εθνικής μειονεξίας ή μία κραυγαλέα προσπάθεια επίδειξης γλωσσομάθειας και αυτοεπιβεβαίωσης;
Η Σκέψη - Η Αντίδραση: Στοιχείο ελληνικότητας είναι ο ιδιαίτερος τρόπος που ο καθένας συλλαμβάνει, επεξεργάζεται, κατανοεί και ερμηνεύει ό,τι τον περιβάλλει κι ανάλογα αντιδρά. Είναι ο μοναδικός τρόπος να στοχάζεσαι πάνω στο μυστήριο της Ζωής και του Θανάτου, να βιώνεις την ελευθερία ως προϋπόθεση ευθύνης… Να παραμένεις Άτομο όταν όλοι γύρω σου αρέσκονται στην ασφάλεια της μάζας. Να ξεχωρίζεις τα όρια της Πίστης και του Ορθολογισμού. Να μην συγχέεις την συνειδητή υπακοή με την εθελοδουλεία.
Ο Έλληνας ποτέ δεν «προσκύνησε» άνθρωπο, αλλά σεβάστηκε συνειδητά αυτόν που επέλεξε και αναγνώρισε ως εξουσία. Να βλέπεις τον συνάνθρωπό σου ως σκοπό και όχι ως μέσο. Υπάρχουμε «Ένεκεν των άλλων». Δεν ζεις για να επιβεβαιώνεις μόνον τον Εαυτό σου, αλλά και να υπηρετείς και την κοινότητα. Το επικούρειο «λάθε βιώσας» δεν αποκλείει το ενδιαφέρον για τα κοινά. Τραγικό δεν είναι η γνώση της περατότητάς μας, αλλά το να γνωρίζουμε τα όριά μας όταν τα υπερβαίνουμε… άρα στη συντριβή μας.
Σκόρπιες σκέψεις, άτακτοι λογισμοί ως αφετηρία για έναν εθνικό αναστοχασμό με αφορμή όσα βίωσα ως ταξιδιώτης στο νησί του αρχαίου Έλληνα Μεγιστέα, του πρώτου οικιστή. Σκέψεις και συναισθήματα παραδοσιακά, αλλά τόσο αναγκαία για τη σημερινή Ελλάδα.
«Όσοι απομείναμε πιστοί στην παράδοση, όσοι δεν αρνηθήκαμε το γάλα που βυζάξαμε, αγωνιζόμαστε άλλος εδώ, άλλος εκεί, καταπάνω στην ψευτιά. Καταπάνω σ’ αυτούς που θέλουνε στην Ελλάδα ένα κουφάρι χωρίς ψυχή, ένα λουλούδι χωρίς μυρουδιά»
(Φώτης Κόντογλου, Πονεμένη Ρωμιοσύνη)