Ο Νουρσουλτάν Ναζαρμπάγεφ είναι η ιστορία του Καζακστάν, ή για την ακρίβεια προσπαθεί να βεβαιωθεί ότι θα εξακολουθήσει να γράφει την ιστορία του Καζακστάν - ακόμα και μετά την παραίτησή του από την προεδρία, όπου συμπλήρωσε 28 χρόνια.
Η παραίτηση που ανακοινώθηκε αιφνιδιαστικά στις 19 Μαρτίου 2019, ήρθε ως «πακέτο» με μία σειρά αποφάσεων, οι οποίες την καθιστούν μάλλον συμβολική.
Ο ίδιος ο Ναζαρμπάγεφ επέλεξε και ανακοίνωσε τον διάδοχό του: είναι ο Κασίμ-Γιομάρ Τοκάγεφ και είναι άνθρωπος της εμπιστοσύνης του: «Ο Τοκάγεφ είναι το πρόσωπο που μπορούμε να εμπιστευθούμε για να κυβερνήσει το Καζακστάν. Τον ξέρω καλά. Είναι έντιμος, υπεύθυνος και άξιος εμπιστοσύνης», είπε.
Σα να λέμε... τα έχει όλα και συμφέρει.
Για τον εαυτό του, ο Ναζαρμπάγεφ κράτησε τον ταπεινό τίτλο του «Ηγέτη του Εθνους». Και δεν είναι διακοσμητικός. Πρακτικά, φρόντισε πολύ έγκαιρα, τον Μάιο του 2018, να περάσει ένα νόμο, με τον οποίο αυτοδιορίστηκε επικεφαλής του συμβουλίου εθνικής ασφαλείας του Καζακστάν, ισοβίως!
Στις 12 Ιουλίου πέρασε από το συνταγματικό δικαστήριο και μία απόφαση, με την οποία μετατρέπει το συμβούλιο ασφαλείας από συμβουλευτικό όργανο σε εκτελεστικό, μεταφέροντάς του συγκεκριμένες εξουσίες: για τις αρχές ασφαλείας της χώρας, τα υπουργεία και την τοπική αυτοδιοίκηση. Δεν ξέχασε τίποτα, δηλαδή.
Και για όσους δεν κατάλαβαν, στην «αποχαιρετιστήρια» δήλωσή του αναφέρει: «Βλέπω τον μελλοντικό μου ρόλο ως υποστηρικτή των ηγετών της επόμενης γενιάς, οι οποίοι θα συνεχίσουν τις μεταρρυθμίσεις που γίνονται στη χώρα μας».
Στον ιστότοπο της wikipedia διαβάζει κανείς, ότι επί των ημερών του Ναζαρμπάγεφ έγιναν κατά καιρούς εκλογές. Με δύο αστερίσκους:
- ότι πάντοτε τα ποσοστά του Ναζαρμπάγεφ εκτοξεύθηκαν άνω του 90%
- και ότι πάντοτε η διεθνής κοινότητα και οι παρατηρητές διαπίστωναν νοθεία
Γίνεται ακόμα καλύτερο, αφού συνεχίζοντας την ανάγνωση στην wikipedia, εντυπωσιάζει η αποτελεσματικότητα του απερχόμενου προέδρου του Καζακστάν:
«Πιστεύεται ότι έχει μεταφέρει τουλάχιστον 1 δις δολάρια σε εμβάσματα πετρελαίου σε ιδιωτικούς του λογαριασμούς σε άλλα κράτη», σημειώνεται.
Ο Ναζαρμπάγεφ άρχισε την σταδιοδρομία του ως «καλός κομμουνιστής» στην πρώην ΕΣΣΔ, αφού το 1989 τον βρήκε γενικό γραμματέα του κόμματος στο Καζακστάν. Αυτό δεν τον εμπόδισε να γίνει ένας ολιγάρχης-ηγεμόνας, με πρώτο στόχο να επιβάλει την απόλυτη εξουσία του και να διασφαλίσει για την οικογένειά του, τον οικονομικό έλεγχο σε όλες τις σημαντικές κρατικές επιχειρήσεις.
Στον ιστόσοπο eurasianet.org διαβάζουμε και την ενδιαφέρουσα παρατήρηση μίας έμπειρης δημοσιογράφου, που δεν δίστασε να του ασκήσει κριτική στο παρελθόν. Η Ιρίνα Πετρουσόβα τα είπε όλα μέσα σε δύο φράσεις: «Στην πραγματικότητα, δεν πηγαίνει πουθενά (ο Ναζαρμπάγεφ), αφού εξακολουθεί να διοικεί τρία κέντρα επιρροής στη χώρα», είπε και υπέδειξε το συμβούλιο εθνικής ασφαλείας, το ΔΣ του εθνικού ταμείου Υγείας και το κυβερνών κομμα...
«Οπότε ναι, έφυγε, αλλά δεν πήγε μακριά».